Luke 1

Sayın Teofilos, Birçok kişi aramızda olup bitenlerin tarihçesini yazmaya girişti. Nitekim başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler. Ben de bütün bu olayları ta başından özenle araştırmış biri olarak bunları sana sırasıyla yazmayı uygun gördüm.

quoniam quidem multi conati sunt ordinare narrationem quae in nobis conpletae sunt rerum

Sayın Teofilos, Birçok kişi aramızda olup bitenlerin tarihçesini yazmaya girişti. Nitekim başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler. Ben de bütün bu olayları ta başından özenle araştırmış biri olarak bunları sana sırasıyla yazmayı uygun gördüm.

sicut tradiderunt nobis qui ab initio ipsi viderunt et ministri fuerunt sermonis

Sayın Teofilos, Birçok kişi aramızda olup bitenlerin tarihçesini yazmaya girişti. Nitekim başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler. Ben de bütün bu olayları ta başından özenle araştırmış biri olarak bunları sana sırasıyla yazmayı uygun gördüm.

visum est et mihi adsecuto a principio omnibus diligenter ex ordine tibi scribere optime Theophile

Öyle ki, sana verilen bilgilerin doğruluğunu bilesin.

ut cognoscas eorum verborum de quibus eruditus es veritatem

[] Yahudiye Kralı Hirodes zamanında, Aviya bölüğünden Zekeriya adında bir kâhin vardı. Harun soyundan gelen karısının adı ise Elizabet’ti.

fuit in diebus Herodis regis Iudaeae sacerdos quidam nomine Zaccharias de vice Abia et uxor illi de filiabus Aaron et nomen eius Elisabeth

Her ikisi de Tanrı’nın gözünde doğru kişilerdi, Rab’bin bütün buyruk ve kurallarına eksiksizce uyarlardı.

erant autem iusti ambo ante Deum incedentes in omnibus mandatis et iustificationibus Domini sine querella

Elizabet kısır olduğu için çocukları olmuyordu. İkisinin de yaşı ilerlemişti.

et non erat illis filius eo quod esset Elisabeth sterilis et ambo processissent in diebus suis

Zekeriya, hizmet sırasının kendi bölüğünde olduğu bir gün, Tanrı’nın önünde kâhinlik görevini yerine getiriyordu.

factum est autem cum sacerdotio fungeretur in ordine vicis suae ante Deum

Kâhinlik geleneği uyarınca Rab’bin Tapınağı’na girip buhur yakma görevi kurayla ona verilmişti.

secundum consuetudinem sacerdotii sorte exiit ut incensum poneret ingressus in templum Domini

Buhur yakma saatinde bütün halk topluluğu dışarıda dua ediyordu.

et omnis multitudo erat populi orans foris hora incensi

Bu sırada, Rab’bin bir meleği buhur sunağının sağında durup Zekeriya’ya göründü.

apparuit autem illi angelus Domini stans a dextris altaris incensi

Zekeriya onu görünce şaşırdı, korkuya kapıldı.

et Zaccharias turbatus est videns et timor inruit super eum

Melek, “Korkma, Zekeriya” dedi, “Duan kabul edildi. Karın Elizabet sana bir oğul doğuracak, adını Yahya koyacaksın.

ait autem ad illum angelus ne timeas Zaccharia quoniam exaudita est deprecatio tua et uxor tua Elisabeth pariet tibi filium et vocabis nomen eius Iohannem

Sevinip coşacaksın. Birçokları da onun doğumuna sevinecek.

et erit gaudium tibi et exultatio et multi in nativitate eius gaudebunt

[] O, Rab’bin gözünde büyük olacak. Hiç şarap ve içki içmeyecek; daha annesinin rahmindeyken Kutsal Ruh’la dolacak.

erit enim magnus coram Domino et vinum et sicera non bibet et Spiritu Sancto replebitur adhuc ex utero matris suae

İsrailoğulları’ndan birçoğunu, Tanrıları Rab’be döndürecek.

et multos filiorum Israhel convertet ad Dominum Deum ipsorum

[] Babaların yüreklerini çocuklarına döndürmek, söz dinlemeyenleri doğru kişilerin anlayışına yöneltmek ve Rab için hazırlanmış bir halk yetiştirmek üzere, İlyas’ın ruhu ve gücüyle Rab’bin önünden gidecektir.”

et ipse praecedet ante illum in spiritu et virtute Heliae ut convertat corda patrum in filios et incredibiles ad prudentiam iustorum parare Domino plebem perfectam

Zekeriya meleğe, “Bundan nasıl emin olabilirim?” dedi. “Çünkü ben yaşlandım, karımın da yaşı ilerledi.”

et dixit Zaccharias ad angelum unde hoc sciam ego enim sum senex et uxor mea processit in diebus suis

[] Melek ona şöyle karşılık verdi: “Ben Tanrı’nın huzurunda duran Cebrail’im. Seninle konuşmak ve bu müjdeyi sana bildirmek için gönderildim.

et respondens angelus dixit ei ego sum Gabrihel qui adsto ante Deum et missus sum loqui ad te et haec tibi evangelizare

İşte, belirlenen zamanda yerine gelecek olan sözlerime inanmadığın için dilin tutulacak, bunların gerçekleşeceği güne dek konuşamayacaksın.”

et ecce eris tacens et non poteris loqui usque in diem quo haec fiant pro eo quod non credidisti verbis meis quae implebuntur in tempore suo

Zekeriya’yı bekleyen halk, onun tapınakta bu kadar uzun süre kalmasına şaştı.

et erat plebs expectans Zacchariam et mirabantur quod tardaret ipse in templo

Zekeriya ise dışarı çıktığında onlarla konuşamadı. O zaman tapınakta bir görüm gördüğünü anladılar. Kendisi onlara işaretler yapıyor, ama konuşamıyordu.

egressus autem non poterat loqui ad illos et cognoverunt quod visionem vidisset in templo et ipse erat innuens illis et permansit mutus

Görev süresi bitince Zekeriya evine döndü.

et factum est ut impleti sunt dies officii eius abiit in domum suam

Bir süre sonra karısı Elizabet gebe kaldı ve beş ay evine kapandı.

post hos autem dies concepit Elisabeth uxor eius et occultabat se mensibus quinque dicens

“Bunu benim için yapan Rab’dir” dedi. “Bu günlerde benimle ilgilenerek insanlar arasında utancımı giderdi.”

quia sic mihi fecit Dominus in diebus quibus respexit auferre obprobrium meum inter homines

[] Elizabet’in hamileliğinin altıncı ayında Tanrı, Melek Cebrail’i Celile’de bulunan Nasıra adlı kente, Davut’un soyundan Yusuf adındaki adamla nişanlı kıza gönderdi. Kızın adı Meryem’di.

in mense autem sexto missus est angelus Gabrihel a Deo in civitatem Galilaeae cui nomen Nazareth

[] Elizabet’in hamileliğinin altıncı ayında Tanrı, Melek Cebrail’i Celile’de bulunan Nasıra adlı kente, Davut’un soyundan Yusuf adındaki adamla nişanlı kıza gönderdi. Kızın adı Meryem’di.

ad virginem desponsatam viro cui nomen erat Ioseph de domo David et nomen virginis Maria

Onun yanına giren melek, “Selam, ey Tanrı’nın lütfuna erişen kız! Rab seninledir” dedi.

et ingressus angelus ad eam dixit have gratia plena Dominus tecum benedicta tu in mulieribus

Söylenenlere çok şaşıran Meryem, bu selamın ne anlama gelebileceğini düşünmeye başladı.

quae cum vidisset turbata est in sermone eius et cogitabat qualis esset ista salutatio

Ama melek ona, “Korkma Meryem” dedi, “Sen Tanrı’nın lütfuna eriştin.

et ait angelus ei ne timeas Maria invenisti enim gratiam apud Deum

[] Bak, gebe kalıp bir oğul doğuracak, adını İsa koyacaksın.

ecce concipies in utero et paries filium et vocabis nomen eius Iesum

[] O büyük olacak, kendisine ‘Yüceler Yücesi’nin Oğlu’ denecek. Rab Tanrı O’na, atası Davut’un tahtını verecek.

hic erit magnus et Filius Altissimi vocabitur et dabit illi Dominus Deus sedem David patris eius

O da sonsuza dek Yakup’un soyu üzerinde egemenlik sürecek, egemenliğinin sonu gelmeyecektir.”

et regnabit in domo Iacob in aeternum et regni eius non erit finis

Meryem meleğe, “Bu nasıl olur? Ben erkeğe varmadım ki” dedi.

dixit autem Maria ad angelum quomodo fiet istud quoniam virum non cognosco

Melek ona şöyle yanıt verdi: “Kutsal Ruh senin üzerine gelecek, Yüceler Yücesi’nin gücü sana gölge salacak. Bunun için doğacak olana kutsal, Tanrı Oğlu denecek.

et respondens angelus dixit ei Spiritus Sanctus superveniet in te et virtus Altissimi obumbrabit tibi ideoque et quod nascetur sanctum vocabitur Filius Dei

Bak, senin akrabalarından Elizabet de yaşlılığında bir oğula gebe kaldı. Kısır bilinen bu kadın şimdi altıncı ayındadır.

et ecce Elisabeth cognata tua et ipsa concepit filium in senecta sua et hic mensis est sextus illi quae vocatur sterilis

[] Tanrı’nın yapamayacağı hiçbir şey yoktur.”

quia non erit inpossibile apud Deum omne verbum

“Ben Rab’bin kuluyum” dedi Meryem, “Bana dediğin gibi olsun.” Bundan sonra melek onun yanından ayrıldı.

dixit autem Maria ecce ancilla Domini fiat mihi secundum verbum tuum et discessit ab illa angelus

O günlerde Meryem kalkıp aceleyle Yahuda’nın dağlık bölgesindeki bir kente gitti.

exsurgens autem Maria in diebus illis abiit in montana cum festinatione in civitatem Iuda

Zekeriya’nın evine girip Elizabet’i selamladı.

et intravit in domum Zacchariae et salutavit Elisabeth

Elizabet Meryem’in selamını duyunca rahmindeki çocuk hopladı. Kutsal Ruh’la dolan Elizabet yüksek sesle şöyle dedi: “Kadınlar arasında kutsanmış bulunuyorsun, rahminin ürünü de kutsanmıştır!

et factum est ut audivit salutationem Mariae Elisabeth exultavit infans in utero eius et repleta est Spiritu Sancto Elisabeth

Elizabet Meryem’in selamını duyunca rahmindeki çocuk hopladı. Kutsal Ruh’la dolan Elizabet yüksek sesle şöyle dedi: “Kadınlar arasında kutsanmış bulunuyorsun, rahminin ürünü de kutsanmıştır!

et exclamavit voce magna et dixit benedicta tu inter mulieres et benedictus fructus ventris tui

Nasıl oldu da Rabbim’in annesi yanıma geldi?

et unde hoc mihi ut veniat mater Domini mei ad me

Bak, selamın kulaklarıma eriştiği an, çocuk rahmimde sevinçle hopladı.

ecce enim ut facta est vox salutationis tuae in auribus meis exultavit in gaudio infans in utero meo

İman eden kadına ne mutlu! Çünkü Rab’bin ona söylediği sözler gerçekleşecektir.”

et beata quae credidit quoniam perficientur ea quae dicta sunt ei a Domino

[] Meryem de şöyle dedi: “Canım Rab’bi yüceltir; Ruhum, Kurtarıcım Tanrı sayesinde sevinçle coşar.

et ait Maria magnificat anima mea Dominum

[] Meryem de şöyle dedi: “Canım Rab’bi yüceltir; Ruhum, Kurtarıcım Tanrı sayesinde sevinçle coşar.

et exultavit spiritus meus in Deo salutari meo

Çünkü O, sıradan biri olan kuluyla ilgilendi. İşte, bundan böyle bütün kuşaklar beni mutlu sayacak.

quia respexit humilitatem ancillae suae ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes

Çünkü Güçlü Olan, benim için büyük işler yaptı. O’nun adı kutsaldır.

quia fecit mihi magna qui potens est et sanctum nomen eius

Kuşaklar boyunca kendisinden korkanlara merhamet eder.

et misericordia eius in progenies et progenies timentibus eum

Bileğiyle büyük işler yaptı; Gururluları yüreklerindeki kuruntularla darmadağın etti.

fecit potentiam in brachio suo dispersit superbos mente cordis sui

Hükümdarları tahtlarından indirdi, Sıradan insanları yükseltti.

deposuit potentes de sede et exaltavit humiles

Aç olanları iyiliklerle doyurdu, Zenginleri ise elleri boş çevirdi.

esurientes implevit bonis et divites dimisit inanes

[] Atalarımıza söz verdiği gibi, İbrahim’e ve onun soyuna sonsuza dek Merhamet etmeyi unutmayarak Kulu İsrail’in yardımına yetişti.”

suscepit Israhel puerum suum memorari misericordiae

[] Atalarımıza söz verdiği gibi, İbrahim’e ve onun soyuna sonsuza dek Merhamet etmeyi unutmayarak Kulu İsrail’in yardımına yetişti.”

sicut locutus est ad patres nostros Abraham et semini eius in saecula

Meryem, üç ay kadar Elizabet’in yanında kaldı, sonra kendi evine döndü.

mansit autem Maria cum illa quasi mensibus tribus et reversa est in domum suam

Elizabet’in doğurma vakti geldi ve bir oğul doğurdu.

Elisabeth autem impletum est tempus pariendi et peperit filium

Komşularıyla akrabaları, Rab’bin ona ne büyük merhamet gösterdiğini duyunca, onun sevincine katıldılar.

et audierunt vicini et cognati eius quia magnificavit Dominus misericordiam suam cum illa et congratulabantur ei

[] Sekizinci gün çocuğun sünnetine geldiler. Ona babası Zekeriya’nın adını vereceklerdi.

et factum est in die octavo venerunt circumcidere puerum et vocabant eum nomine patris eius Zacchariam

Ama annesi, “Hayır, adı Yahya olacak” dedi.

et respondens mater eius dixit nequaquam sed vocabitur Iohannes

Ona, “Akrabaların arasında bu adı taşıyan kimse yok ki” dediler.

et dixerunt ad illam quia nemo est in cognatione tua qui vocetur hoc nomine

Bunun üzerine babasına işaretle çocuğun adını ne koymak istediğini sordular.

innuebant autem patri eius quem vellet vocari eum

Zekeriya bir yazı levhası istedi ve, “Adı Yahya’dır” diye yazdı. Herkes şaşakaldı.

et postulans pugillarem scripsit dicens Iohannes est nomen eius et mirati sunt universi

O anda Zekeriya’nın ağzı açıldı, dili çözüldü. Tanrı’yı överek konuşmaya başladı.

apertum est autem ilico os eius et lingua eius et loquebatur benedicens Deum

Çevrede oturanların hepsi korkuya kapıldı. Bütün bu olaylar, Yahudiye’nin dağlık bölgesinin her yanında konuşulur oldu.

et factus est timor super omnes vicinos eorum et super omnia montana Iudaeae divulgabantur omnia verba haec

Duyan herkes derin derin düşünüyor, “Acaba bu çocuk ne olacak?” diyordu. Çünkü Rab onunla birlikteydi.

et posuerunt omnes qui audierant in corde suo dicentes quid putas puer iste erit etenim manus Domini erat cum illo

Çocuğun babası Zekeriya, Kutsal Ruh’la dolarak şu peygamberlikte bulundu:

et Zaccharias pater eius impletus est Spiritu Sancto et prophetavit dicens

“İsrail’in Tanrısı Rab’be övgüler olsun! Çünkü halkının yardımına gelip onları fidyeyle kurtardı.

benedictus Deus Israhel quia visitavit et fecit redemptionem plebi suae

Eski çağlardan beri Kutsal peygamberlerinin ağzından bildirdiği gibi, Kulu Davut’un soyundan Bizim için güçlü bir kurtarıcı çıkardı; Düşmanlarımızdan, Bizden nefret edenlerin hepsinin elinden Kurtuluşumuzu sağladı.

et erexit cornu salutis nobis in domo David pueri sui

Eski çağlardan beri Kutsal peygamberlerinin ağzından bildirdiği gibi, Kulu Davut’un soyundan Bizim için güçlü bir kurtarıcı çıkardı; Düşmanlarımızdan, Bizden nefret edenlerin hepsinin elinden Kurtuluşumuzu sağladı.

sicut locutus est per os sanctorum qui a saeculo sunt prophetarum eius

Eski çağlardan beri Kutsal peygamberlerinin ağzından bildirdiği gibi, Kulu Davut’un soyundan Bizim için güçlü bir kurtarıcı çıkardı; Düşmanlarımızdan, Bizden nefret edenlerin hepsinin elinden Kurtuluşumuzu sağladı.

salutem ex inimicis nostris et de manu omnium qui oderunt nos

Böylece atalarımıza merhamet ederek Kutsal antlaşmasını anmış oldu.

ad faciendam misericordiam cum patribus nostris et memorari testamenti sui sancti

Nitekim bizi düşmanlarımızın elinden kurtaracağına Ve ömrümüz boyunca Kendi önünde kutsallık ve doğruluk içinde, Korkusuzca kendisine tapınmamızı sağlayacağına dair Atamız İbrahim’e ant içerek söz vermişti.

iusiurandum quod iuravit ad Abraham patrem nostrum

Nitekim bizi düşmanlarımızın elinden kurtaracağına Ve ömrümüz boyunca Kendi önünde kutsallık ve doğruluk içinde, Korkusuzca kendisine tapınmamızı sağlayacağına dair Atamız İbrahim’e ant içerek söz vermişti.

daturum se nobis ut sine timore de manu inimicorum nostrorum liberati serviamus illi

Nitekim bizi düşmanlarımızın elinden kurtaracağına Ve ömrümüz boyunca Kendi önünde kutsallık ve doğruluk içinde, Korkusuzca kendisine tapınmamızı sağlayacağına dair Atamız İbrahim’e ant içerek söz vermişti.

in sanctitate et iustitia coram ipso omnibus diebus nostris

[] Sen de, ey çocuk, Yüceler Yücesi’nin peygamberi diye anılacaksın. Rab’bin yollarını hazırlamak üzere önünden gidecek Ve O’nun halkına, Günahlarının bağışlanmasıyla kurtulacaklarını bildireceksin.

et tu puer propheta Altissimi vocaberis praeibis enim ante faciem Domini parare vias eius

[] Sen de, ey çocuk, Yüceler Yücesi’nin peygamberi diye anılacaksın. Rab’bin yollarını hazırlamak üzere önünden gidecek Ve O’nun halkına, Günahlarının bağışlanmasıyla kurtulacaklarını bildireceksin.

ad dandam scientiam salutis plebi eius in remissionem peccatorum eorum

[] Çünkü Tanrımız’ın yüreği merhamet doludur. O’nun merhameti sayesinde, Yücelerden doğan Güneş, Karanlıkta ve ölümün gölgesinde yaşayanlara ışık saçmak Ve ayaklarımızı esenlik yoluna yöneltmek üzere Yardımımıza gelecektir.”

per viscera misericordiae Dei nostri in quibus visitavit nos oriens ex alto

[] Çünkü Tanrımız’ın yüreği merhamet doludur. O’nun merhameti sayesinde, Yücelerden doğan Güneş, Karanlıkta ve ölümün gölgesinde yaşayanlara ışık saçmak Ve ayaklarımızı esenlik yoluna yöneltmek üzere Yardımımıza gelecektir.”

inluminare his qui in tenebris et in umbra mortis sedent ad dirigendos pedes nostros in viam pacis

Çocuk büyüyor, ruhsal yönden güçleniyordu. İsrail halkına görüneceği güne dek ıssız yerlerde yaşadı.

puer autem crescebat et confortabatur spiritu et erat in deserto usque in diem ostensionis suae ad Israhel