Luke 1

Visto que muitos têm empreendido fazer uma narração coordenada dos fatos que entre nós se realizaram,

تقدیم به عالیجناب تئوفیلوس: تا به حال نویسندگان بسیاری به نوشتن شرح وقایعی كه در بین ما رخ داده است، اقدام کرده‌اند

segundo no-los transmitiram os que desde o princípio foram testemunhas oculares e ministros da palavra,

و آنچه را كه به وسیلهٔ شاهدان عینی اوّلیه و اعلام کنندگان آن پیام به ما رسیده است به قلم آورده‌اند.

também a mim, depois de haver investido tudo cuidadosamente desde o começo, pareceu-me bem, ó excelentíssimo Teófilo, escrever-te uma narração em ordem,

من نیز به نوبهٔ خود، به عنوان کسی‌که جریان كامل این وقایع را جزء به جزء مطالعه و بررسی كرده است، صلاح دیدم كه این پیشامدها را به ترتیب تاریخ وقوع برای تو بنویسم

para que conheças plenamente a verdade das coisas em que foste instruído.

تا به حقیقت همهٔ مطالبی كه از آن اطّلاع یافته‌ای، پی ببری.

Houve nos dias do Rei Herodes, rei da Judéia, um sacerdote chamado Zacarias, da turma de Abias; e sua mulher era descendente de Arão, e chamava-se Isabel.

در زمان سلطنت هیرودیس، پادشاه یهودیه، كاهنی به نام زكریا از افراد گروه ابیا، زندگی می‌کرد. همسر او نیز از خاندان هارون بود و الیزابت نام داشت.

Ambos eram justos diante de Deus, andando irrepreensíveis em todos os mandamentos e preceitos do Senhor.

این دو نفر در نظر خدا درستكار بودند و بدون کوتاهی، كلّیهٔ احكام و دستورات خداوند را رعایت می‌کردند.

Mas não tinham filhos, porque Isabel era estéril, e ambos avançados em idade.

امّا فرزندی نداشتند زیرا الیزابت نازا بود و هر دو سالخورده بودند.

Ora, estando ele a exercer as funções sacerdotais perante Deus, na ordem da sua turma,

چون نوبت خدمت روزانه در معبد بزرگ به گروه زكریا رسید، او به عنوان كاهن مشغول انجام وظایف خود شد.

segundo o costume do sacerdócio, coube-lhe por sorte entrar no santuário do Senhor, para oferecer o incenso;

‌طبق رسوم كاهنان قرعه به نام او درآمد كه به داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ وارد شود و بُخور بسوزاند.

e toda a multidão do povo orava da parte de fora, à hora do incenso.

در وقت سوزاندن بُخور، تمام جماعت در بیرون ایستاده و دست به دعا برداشته بودند.

Apareceu-lhe, então, um anjo do Senhor, em pé à direita do altar do incenso.

در آنجا فرشتهٔ خداوند به او ظاهر شد و در سمت راست آتشدان بُخور ایستاد.

E Zacarias, vendo-o, ficou turbado, e o temor o assaltou.

زكریا از دیدن این منظره تكانی خورد و ترسید.

Mas o anjo lhe disse: Não temais, Zacarias; porque a tua oração foi ouvida, e Isabel, tua mulher, te dará à luz um filho, e lhe porás o nome de João;

امّا فرشته به او گفت: «ای زكریا نترس. دعاهای تو مستجاب شده و همسرت الیزابت برای تو پسری خواهد زایید و او را یحیی خواهی نامید.

e terás alegria e regozijo, e muitos se alegrarão com o seu nascimento;

شادی و سرور نصیب تو خواهد بود و بسیاری از تولّد او شادمان خواهند شد.

porque ele será grande diante do Senhor; não beberá vinho, nem bebida forte; e será cheio do Espírito Santo já desde o ventre de sua mãe;

زیرا او در نظر خداوند بزرگ خواهد بود و هرگز به شراب و باده لب نخواهد زد. از همان ابتدای تولّد از روح‌القدس پُر خواهد بود

converterá muitos dos filhos de Israel ao Senhor seu Deus;

و بسیاری از بنی‌اسرائیل را به سوی خداوند، خدای آنان باز خواهد گردانید.

irá adiante dele no espírito e poder de Elias, para converter os corações dos pais aos filhos, e os rebeldes à prudência dos justos, a fim de preparar para o Senhor um povo apercebido.

با روح و قدرت الیاس مانند پیشاهنگی در حضور خداوند قدم خواهد زد تا پدران و فرزندان را آشتی دهد و سركشان را به راه نیكان آورد و مردمانی مستعد برای خداوند آماده سازد.»

Disse então Zacarias ao anjo: Como terei certeza disso? Pois eu sou velho, e minha mulher também está avançada em idade.

زكریا به فرشته گفت: «چطور می‌توانم این را باور كنم؟ من پیر هستم و زنم نیز سالخورده است.»

Ao que lhe respondeu o anjo: Eu sou Gabriel, que assisto diante de Deus, e fui enviado para te falar e te dar estas boas novas;

فرشته به او پاسخ داد: «من جبرائیل هستم كه در حضور خدا می‌ایستم و فرستاده شده‌ام تا با تو صحبت كنم و این مژده را به تو برسانم.

e eis que ficarás mudo, e não poderás falar até o dia em que estas coisas aconteçam; porquanto não creste nas minhas palavras, que a seu tempo hão de cumprir-se.

پس توجّه كن: تو تا هنگام وقوع این امور لال خواهی شد و نیروی تكلّم را از دست خواهی داد زیرا سخنان مرا كه در وقت مقرّر به حقیقت خواهد پیوست باور نكردی.»

O povo estava esperando Zacarias, e se admirava da sua demora no santuário.

جماعتی كه منتظر زكریا بودند از اینكه او آن‌همه در داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ ماند، متعجّب گشتند.

Quando saiu, porém, não lhes podia falar, e perceberam que tivera uma visão no santuário. E falava-lhes por acenos, mas permanecia mudo.

وقتی بیرون آمد و یارای سخن گفتن نداشت، آنان فهمیدند كه در داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ رؤیایی دیده است و چون نمی‌توانست حرف بزند ایما و اشاره می‌کرد.

E, terminados os dias do seu ministério, voltou para casa.

زكریا وقتی‌که دورهٔ خدمت كهانت خود را در معبد بزرگ به انجام رسانید به خانه بازگشت.

Depois desses dias Isabel, sua mulher, concebeu, e por cinco meses se ocultou, dizendo:

بعد از آن همسرش الیزابت حامله شد و مدّت پنج ماه در خلوت به سر برد و با خود می‌گفت:

Assim me fez o Senhor nos dias em que atentou para mim, a fim de acabar com o meu opróbrio diante dos homens.

«این كار را خداوند برای من كرده است و با این لطف خود، رسوایی مرا پیش مردم از میان برداشته است.»

Ora, no sexto mês, foi o anjo Gabriel enviado por Deus a uma cidade da Galileia, chamada Nazaré,

در ماه ششم، جبرائیل فرشته از جانب خدا به شهری به نام ناصره، كه در استان جلیل واقع است

a uma virgem desposada com um varão cujo nome era José, da casa de Davi; e o nome da virgem era Maria.

به نزد دختر باکره‌ای كه در عقد مردی به نام یوسف -‌از خاندان داوود- بود، فرستاده شد. نام این دختر مریم بود.

E, entrando o anjo onde ela estava disse: Salve, agraciada; o Senhor é contigo: bendita és tu entre as mulheres.

فرشته وارد شد و به او گفت: «سلام، ای کسی‌که مورد لطف هستی، خداوند با توست.»

Ela, porém, ao ouvir estas palavras, turbou-se muito e pôs-se a pensar que saudação seria essa.

امّا مریم از آنچه فرشته گفت بسیار مضطرب شد و ندانست كه معنی این سلام چیست.

Disse-lhe então o anjo: Não temas, Maria; pois achaste graça diante de Deus.

فرشته به او گفت: «ای مریم، نترس زیرا خداوند به تو لطف فرموده است.

Eis que conceberás e darás à luz um filho, ao qual porás o nome de Jesus.

تو آبستن خواهی شد و پسری خواهی زایید و نام او را عیسی خواهی گذارد.

Este será grande e será chamado filho do Altíssimo; o Senhor Deus lhe dará o trono de Davi seu pai;

او بزرگ خواهد بود و به پسر خدای متعال ملقّب خواهد شد. خداوند، خدا تخت پادشاهی جدّش داوود را به او عطا خواهد فرمود.

e reinará eternamente sobre a casa de Jacó, e o seu reino não terá fim.

او تا به ابد برخاندان یعقوب فرمانروایی خواهد كرد و پادشاهی او هرگز پایانی نخواهد داشت.»

Então Maria perguntou ao anjo: Como se fará isso, uma vez que não conheço varão?

مریم به فرشته گفت: «این چگونه ممكن است؟ من باکره هستم.»

Respondeu-lhe o anjo: Virá sobre ti o Espírito Santo, e o poder do Altíssimo te cobrirá com a sua sombra; por isso o que há de nascer será chamado santo, Filho de Deus.

فرشته به او پاسخ داد: «روح‌القدس بر تو خواهد آمد و قدرت خدای متعال بر تو سایه خواهد افكند و به این سبب آن نوزاد مقدّس، پسر خدا نامیده خواهد شد.

Eis que também Isabel, tua parenta concebeu um filho em sua velhice; e é este o sexto mês para aquela que era chamada estéril;

بدان كه خویشاوند تو الیزابت در سن پیری پسری در رحم دارد و آن کسی‌که نازا به حساب می‌آمد اكنون شش ماه از حاملگی او می‌گذرد.

porque para Deus nada será impossível.

زیرا برای خدا هیچ چیز محال نیست.»

Disse então Maria. Eis aqui a serva do Senhor; cumpra-se em mim segundo a tua palavra. E o anjo ausentou-se dela.

مریم گفت: «باشد، من كنیز خداوند هستم، همان‌طور كه تو گفتی بشود.» و فرشته از پیش او رفت.

Naqueles dias levantou-se Maria, foi apressadamente à região montanhosa, a uma cidade de Judá,

در آن روزها مریم عازم سفر شد و باشتاب به شهری واقع در كوهستان یهودیه رفت.

entrou em casa de Zacarias e saudou a Isabel.

او به خانهٔ زكریا وارد شد و به الیزابت سلام كرد.

Ao ouvir Isabel a saudação de Maria, saltou a criancinha no seu ventre, e Isabel ficou cheia do Espírito Santo,

وقتی الیزابت سلام مریم را شنید، بچّه در رَحمش تكان خورد. الیزابت از روح‌القدس پُر شد

e exclamou em alta voz: Bendita és tu entre as mulheres, e bendito é o fruto do teu ventre!

و با صدای بلند گفت: «تو در بین زنها متبارک هستی و مبارک است ثمرهٔ رحم تو.

E donde me provém isto, que venha visitar-me a mãe do meu Senhor?

من كیستم كه مادر خداوندم به دیدنم بیاید؟

Pois logo que me soou aos ouvidos a voz da tua saudação, a criancinha saltou de alegria dentro de mim.

همین‌که سلام تو به گوش من رسید، بچّه از شادی در رحم من تكان خورد.

Bem-aventurada aquela que creu que se hão de cumprir as coisas que da parte do Senhor lhe foram ditas.

خوشا به حال آن زنی كه باور می‌کند که وعدهٔ خداوند برای او به انجام خواهد رسید.»

Disse então Maria: A minha alma engrandece ao Senhor,

مریم گفت: «جان من خداوند را می‌‌ستاید

e o meu espírito exulta em Deus meu Salvador;

و روح من در نجات‌دهندهٔ من، خدا، شادی می‌کند،

porque atentou na condição humilde de sua serva. Desde agora, pois, todas as gerações me chamarão bem-aventurada,

چون او به كنیز ناچیز خود نظر لطف داشته است. از این پس همهٔ نسلها مرا خوشبخت خواهند خواند،

porque o Poderoso me fez grandes coisas; e santo é o seu nome.

زیرا آن قادر مطلق كارهای بزرگی برای من كرده است. نام او مقدّس است.

E a sua misericórdia vai de geração em geração sobre os que o temem.

رحمت او پشت در پشت برای كسانی است كه از او می‌ترسند.

Com o seu braço manifestou poder; dissipou os que eram soberbos nos pensamentos de seus corações;

دست خداوند با قدرت كار كرده است، متكبّران را با خیالات دلشان تارومار كرده

depôs dos tronos os poderosos, e elevou os humildes.

و زورمندان را از تختهایشان به زیر افكنده و فروتنان را سربلند كرده است.

Aos famintos encheu de bens, e vazios despediu os ricos.

گرسنگان را با چیزهای نیكو سیر نموده و ثروتمندان را تهی‌دست روانه كرده است.

Auxiliou a Isabel, seu servo, lembrando-se de sua misericórdia

به‌خاطر محبّت پایدار خود، از بندهٔ خود اسرائیل حمایت كرده است،

(como falou a nossos pais) para com Abraão e a sua descendência para sempre.

همان‌طور كه به اجداد ما یعنی به ابراهیم و به فرزندان او تا به ابد وعده داد.»

E Maria ficou com ela cerca de três meses; e depois voltou para sua casa.

مریم در حدود سه ماه پیش الیزابت ماند و بعد به منزل خود بازگشت.

Ora, completou-se para Isabel o tempo de dar à luz, e teve um filho.

وقت زایمان الیزابت فرا رسید و پسری به دنیا آورد.

Ouviram seus vizinhos e parentes que o Senhor lhe multiplicara a sua misericórdia, e se alegravam com ela.

وقتی همسایگان و خویشاوندان او باخبر شدند كه خداوند چه لطف بزرگی در حق او كرده است مانند او شاد و خوشحال گشتند.

Sucedeu, pois, no oitavo dia, que vieram circuncidar o menino; e queriam dar-lhe o nome de seu pai, Zacarias.

پس از یک هفته آمدند تا نوزاد را ختنه نمایند و در نظر داشتند نام پدرش زكریا را بر او بگذارند.

Respondeu, porém, sua mãe: De modo nenhum, mas será chamado João.

امّا مادرش گفت: «خیر، نام او باید یحیی باشد.»

Ao que lhe disseram: Ninguém há na tua parentela que se chame por este nome.

آنها گفتند: «امّا در خاندان تو هیچ‌کس چنین نامی ندارد.»

E perguntaram por acenos ao pai como queria que se chamasse.

و با اشاره از پدرش پرسیدند كه تصمیم او دربارهٔ نام طفل چیست.

E pedindo ele uma tabuinha, escreveu: Seu nome é João. E todos se admiraram.

او تخته‌ای خواست و در برابر تعجّب همگی نوشت: «نام او یحیی است.»

Imediatamente a boca se lhe abriu, e a língua se lhe soltou; louvando a Deus.

ناگهان زبانش باز شد و به ستایش خدا پرداخت.

Então veio temor sobre todos os seus vizinhos; e em toda a região montanhosa da Judéia foram divulgadas todas estas coisas.

تمام همسایگان ترسیدند و كلّیهٔ این اخبار در سرتاسر كوهستان یهودیه انتشار یافت.

E todos os que delas souberam as guardavam no coração, dizendo: Que virá a ser, então, este menino? Pois a mão do Senhor estava com ele.

همهٔ کسانی‌که این موضوع را می‌شنیدند دربارهٔ آن فكر می‌کردند و می‌گفتند: «این كودک چه خواهد شد؟ در واقع دست خداوند با اوست.»

Zacarias, seu pai, ficou cheio do Espírito Santo e profetizou, dizendo:

پدر او زكریا، از روح‌القدس پُر شد و چنین نبوّت كرد:

Bendito, seja o Senhor Deus de Israel, porque visitou e remiu o seu povo,

«خداوند، خدای اسرائیل را سپاس باد. زیرا به یاری قوم خود آمده و آنان را رهایی داده است.

e para nós fez surgir uma salvação poderosa na casa de Davi, seu servo;

از خاندان بندهٔ خود داوود، رهانندهٔ نیرومندی بر افراشته است.

assim como desde os tempos antigos tem anunciado pela boca dos seus santos profetas;

او از قدیم از زبان انبیای مقدّس خود وعده داد

para nos livrar dos nossos inimigos e da mão de todos os que nos odeiam;

كه ما را از دست دشمنانمان رهایی بخشد و از دست همهٔ کسانی‌که از ما نفرت دارند، آزاد سازد

para usar de misericórdia com nossos pais, e lembrar-se da sua santa aliança

و با نیاکان ما به رحمت رفتار نماید و پیمان مقدّس خود را به‌خاطر آورد.

e do juramento que fez a Abrão, nosso pai,

برای پدر ما ابراهیم سوگند یاد كرد

de conceder-nos que, libertados da mão de nossos inimigos, o servíssemos sem temor,

كه ما را از دست دشمنان نجات دهد و عنایت فرماید كه او را بدون ترس

em santidade e justiça perante ele, todos os dias da nossa vida.

با پاكی و نیكی تا زنده‌ایم، عبادت نماییم.

E tu, menino, serás chamado profeta do Altíssimo, porque irás ante a face do Senhor, a preparar os seus caminhos;

و تو، ای فرزند، نبیِ خدای متعال نامیده خواهی شد، زیرا جلوی قدمهای خداوند خواهی رفت تا راه او را آماده سازی

para dar ao seu povo conhecimento da salvação, na remissão dos seus pecados,

و به قوم او خبر دهی كه با آمرزش گناهانشان رستگار می‌شوند،

graças à entranhável misericórdia do nosso Deus, pela qual nos visitou a aurora lá do alto,

زیرا از رحمت و دلسوزی خدای ماست كه خورشید صبحگاهی از آسمان بر ما طلوع خواهد كرد

para alumiar aos que jazem nas trevas e na sombra da morte, a fim de dirigir os nossos pés no caminho da paz.

تا بر کسانی‌که در تاریكی و در سایهٔ مرگ به سر می‌برند بتابد و قدمهای ما را به راه صلح و سلامتی هدایت فرماید.»

Ora, o menino crescia, e se robustecia em espírito; e habitava nos desertos até o dia da sua manifestação a Israel.

و امّا طفل بزرگ می‌شد و در روح قوی می‌گشت و تا روزی كه علناً به قوم اسرائیل ظاهر شد در بیابان به سر می‌برد.