Luke 1

تقدیم به عالیجناب تئوفیلوس: تا به حال نویسندگان بسیاری به نوشتن شرح وقایعی كه در بین ما رخ داده است، اقدام کرده‌اند

Visto que muitos têm empreendido fazer uma narração coordenada dos fatos que entre nós se realizaram,

و آنچه را كه به وسیلهٔ شاهدان عینی اوّلیه و اعلام کنندگان آن پیام به ما رسیده است به قلم آورده‌اند.

segundo no-los transmitiram os que desde o princípio foram testemunhas oculares e ministros da palavra,

من نیز به نوبهٔ خود، به عنوان کسی‌که جریان كامل این وقایع را جزء به جزء مطالعه و بررسی كرده است، صلاح دیدم كه این پیشامدها را به ترتیب تاریخ وقوع برای تو بنویسم

também a mim, depois de haver investido tudo cuidadosamente desde o começo, pareceu-me bem, ó excelentíssimo Teófilo, escrever-te uma narração em ordem,

تا به حقیقت همهٔ مطالبی كه از آن اطّلاع یافته‌ای، پی ببری.

para que conheças plenamente a verdade das coisas em que foste instruído.

در زمان سلطنت هیرودیس، پادشاه یهودیه، كاهنی به نام زكریا از افراد گروه ابیا، زندگی می‌کرد. همسر او نیز از خاندان هارون بود و الیزابت نام داشت.

Houve nos dias do Rei Herodes, rei da Judéia, um sacerdote chamado Zacarias, da turma de Abias; e sua mulher era descendente de Arão, e chamava-se Isabel.

این دو نفر در نظر خدا درستكار بودند و بدون کوتاهی، كلّیهٔ احكام و دستورات خداوند را رعایت می‌کردند.

Ambos eram justos diante de Deus, andando irrepreensíveis em todos os mandamentos e preceitos do Senhor.

امّا فرزندی نداشتند زیرا الیزابت نازا بود و هر دو سالخورده بودند.

Mas não tinham filhos, porque Isabel era estéril, e ambos avançados em idade.

چون نوبت خدمت روزانه در معبد بزرگ به گروه زكریا رسید، او به عنوان كاهن مشغول انجام وظایف خود شد.

Ora, estando ele a exercer as funções sacerdotais perante Deus, na ordem da sua turma,

‌طبق رسوم كاهنان قرعه به نام او درآمد كه به داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ وارد شود و بُخور بسوزاند.

segundo o costume do sacerdócio, coube-lhe por sorte entrar no santuário do Senhor, para oferecer o incenso;

در وقت سوزاندن بُخور، تمام جماعت در بیرون ایستاده و دست به دعا برداشته بودند.

e toda a multidão do povo orava da parte de fora, à hora do incenso.

در آنجا فرشتهٔ خداوند به او ظاهر شد و در سمت راست آتشدان بُخور ایستاد.

Apareceu-lhe, então, um anjo do Senhor, em pé à direita do altar do incenso.

زكریا از دیدن این منظره تكانی خورد و ترسید.

E Zacarias, vendo-o, ficou turbado, e o temor o assaltou.

امّا فرشته به او گفت: «ای زكریا نترس. دعاهای تو مستجاب شده و همسرت الیزابت برای تو پسری خواهد زایید و او را یحیی خواهی نامید.

Mas o anjo lhe disse: Não temais, Zacarias; porque a tua oração foi ouvida, e Isabel, tua mulher, te dará à luz um filho, e lhe porás o nome de João;

شادی و سرور نصیب تو خواهد بود و بسیاری از تولّد او شادمان خواهند شد.

e terás alegria e regozijo, e muitos se alegrarão com o seu nascimento;

زیرا او در نظر خداوند بزرگ خواهد بود و هرگز به شراب و باده لب نخواهد زد. از همان ابتدای تولّد از روح‌القدس پُر خواهد بود

porque ele será grande diante do Senhor; não beberá vinho, nem bebida forte; e será cheio do Espírito Santo já desde o ventre de sua mãe;

و بسیاری از بنی‌اسرائیل را به سوی خداوند، خدای آنان باز خواهد گردانید.

converterá muitos dos filhos de Israel ao Senhor seu Deus;

با روح و قدرت الیاس مانند پیشاهنگی در حضور خداوند قدم خواهد زد تا پدران و فرزندان را آشتی دهد و سركشان را به راه نیكان آورد و مردمانی مستعد برای خداوند آماده سازد.»

irá adiante dele no espírito e poder de Elias, para converter os corações dos pais aos filhos, e os rebeldes à prudência dos justos, a fim de preparar para o Senhor um povo apercebido.

زكریا به فرشته گفت: «چطور می‌توانم این را باور كنم؟ من پیر هستم و زنم نیز سالخورده است.»

Disse então Zacarias ao anjo: Como terei certeza disso? Pois eu sou velho, e minha mulher também está avançada em idade.

فرشته به او پاسخ داد: «من جبرائیل هستم كه در حضور خدا می‌ایستم و فرستاده شده‌ام تا با تو صحبت كنم و این مژده را به تو برسانم.

Ao que lhe respondeu o anjo: Eu sou Gabriel, que assisto diante de Deus, e fui enviado para te falar e te dar estas boas novas;

پس توجّه كن: تو تا هنگام وقوع این امور لال خواهی شد و نیروی تكلّم را از دست خواهی داد زیرا سخنان مرا كه در وقت مقرّر به حقیقت خواهد پیوست باور نكردی.»

e eis que ficarás mudo, e não poderás falar até o dia em que estas coisas aconteçam; porquanto não creste nas minhas palavras, que a seu tempo hão de cumprir-se.

جماعتی كه منتظر زكریا بودند از اینكه او آن‌همه در داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ ماند، متعجّب گشتند.

O povo estava esperando Zacarias, e se admirava da sua demora no santuário.

وقتی بیرون آمد و یارای سخن گفتن نداشت، آنان فهمیدند كه در داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ رؤیایی دیده است و چون نمی‌توانست حرف بزند ایما و اشاره می‌کرد.

Quando saiu, porém, não lhes podia falar, e perceberam que tivera uma visão no santuário. E falava-lhes por acenos, mas permanecia mudo.

زكریا وقتی‌که دورهٔ خدمت كهانت خود را در معبد بزرگ به انجام رسانید به خانه بازگشت.

E, terminados os dias do seu ministério, voltou para casa.

بعد از آن همسرش الیزابت حامله شد و مدّت پنج ماه در خلوت به سر برد و با خود می‌گفت:

Depois desses dias Isabel, sua mulher, concebeu, e por cinco meses se ocultou, dizendo:

«این كار را خداوند برای من كرده است و با این لطف خود، رسوایی مرا پیش مردم از میان برداشته است.»

Assim me fez o Senhor nos dias em que atentou para mim, a fim de acabar com o meu opróbrio diante dos homens.

در ماه ششم، جبرائیل فرشته از جانب خدا به شهری به نام ناصره، كه در استان جلیل واقع است

Ora, no sexto mês, foi o anjo Gabriel enviado por Deus a uma cidade da Galileia, chamada Nazaré,

به نزد دختر باکره‌ای كه در عقد مردی به نام یوسف -‌از خاندان داوود- بود، فرستاده شد. نام این دختر مریم بود.

a uma virgem desposada com um varão cujo nome era José, da casa de Davi; e o nome da virgem era Maria.

فرشته وارد شد و به او گفت: «سلام، ای کسی‌که مورد لطف هستی، خداوند با توست.»

E, entrando o anjo onde ela estava disse: Salve, agraciada; o Senhor é contigo: bendita és tu entre as mulheres.

امّا مریم از آنچه فرشته گفت بسیار مضطرب شد و ندانست كه معنی این سلام چیست.

Ela, porém, ao ouvir estas palavras, turbou-se muito e pôs-se a pensar que saudação seria essa.

فرشته به او گفت: «ای مریم، نترس زیرا خداوند به تو لطف فرموده است.

Disse-lhe então o anjo: Não temas, Maria; pois achaste graça diante de Deus.

تو آبستن خواهی شد و پسری خواهی زایید و نام او را عیسی خواهی گذارد.

Eis que conceberás e darás à luz um filho, ao qual porás o nome de Jesus.

او بزرگ خواهد بود و به پسر خدای متعال ملقّب خواهد شد. خداوند، خدا تخت پادشاهی جدّش داوود را به او عطا خواهد فرمود.

Este será grande e será chamado filho do Altíssimo; o Senhor Deus lhe dará o trono de Davi seu pai;

او تا به ابد برخاندان یعقوب فرمانروایی خواهد كرد و پادشاهی او هرگز پایانی نخواهد داشت.»

e reinará eternamente sobre a casa de Jacó, e o seu reino não terá fim.

مریم به فرشته گفت: «این چگونه ممكن است؟ من باکره هستم.»

Então Maria perguntou ao anjo: Como se fará isso, uma vez que não conheço varão?

فرشته به او پاسخ داد: «روح‌القدس بر تو خواهد آمد و قدرت خدای متعال بر تو سایه خواهد افكند و به این سبب آن نوزاد مقدّس، پسر خدا نامیده خواهد شد.

Respondeu-lhe o anjo: Virá sobre ti o Espírito Santo, e o poder do Altíssimo te cobrirá com a sua sombra; por isso o que há de nascer será chamado santo, Filho de Deus.

بدان كه خویشاوند تو الیزابت در سن پیری پسری در رحم دارد و آن کسی‌که نازا به حساب می‌آمد اكنون شش ماه از حاملگی او می‌گذرد.

Eis que também Isabel, tua parenta concebeu um filho em sua velhice; e é este o sexto mês para aquela que era chamada estéril;

زیرا برای خدا هیچ چیز محال نیست.»

porque para Deus nada será impossível.

مریم گفت: «باشد، من كنیز خداوند هستم، همان‌طور كه تو گفتی بشود.» و فرشته از پیش او رفت.

Disse então Maria. Eis aqui a serva do Senhor; cumpra-se em mim segundo a tua palavra. E o anjo ausentou-se dela.

در آن روزها مریم عازم سفر شد و باشتاب به شهری واقع در كوهستان یهودیه رفت.

Naqueles dias levantou-se Maria, foi apressadamente à região montanhosa, a uma cidade de Judá,

او به خانهٔ زكریا وارد شد و به الیزابت سلام كرد.

entrou em casa de Zacarias e saudou a Isabel.

وقتی الیزابت سلام مریم را شنید، بچّه در رَحمش تكان خورد. الیزابت از روح‌القدس پُر شد

Ao ouvir Isabel a saudação de Maria, saltou a criancinha no seu ventre, e Isabel ficou cheia do Espírito Santo,

و با صدای بلند گفت: «تو در بین زنها متبارک هستی و مبارک است ثمرهٔ رحم تو.

e exclamou em alta voz: Bendita és tu entre as mulheres, e bendito é o fruto do teu ventre!

من كیستم كه مادر خداوندم به دیدنم بیاید؟

E donde me provém isto, que venha visitar-me a mãe do meu Senhor?

همین‌که سلام تو به گوش من رسید، بچّه از شادی در رحم من تكان خورد.

Pois logo que me soou aos ouvidos a voz da tua saudação, a criancinha saltou de alegria dentro de mim.

خوشا به حال آن زنی كه باور می‌کند که وعدهٔ خداوند برای او به انجام خواهد رسید.»

Bem-aventurada aquela que creu que se hão de cumprir as coisas que da parte do Senhor lhe foram ditas.

مریم گفت: «جان من خداوند را می‌‌ستاید

Disse então Maria: A minha alma engrandece ao Senhor,

و روح من در نجات‌دهندهٔ من، خدا، شادی می‌کند،

e o meu espírito exulta em Deus meu Salvador;

چون او به كنیز ناچیز خود نظر لطف داشته است. از این پس همهٔ نسلها مرا خوشبخت خواهند خواند،

porque atentou na condição humilde de sua serva. Desde agora, pois, todas as gerações me chamarão bem-aventurada,

زیرا آن قادر مطلق كارهای بزرگی برای من كرده است. نام او مقدّس است.

porque o Poderoso me fez grandes coisas; e santo é o seu nome.

رحمت او پشت در پشت برای كسانی است كه از او می‌ترسند.

E a sua misericórdia vai de geração em geração sobre os que o temem.

دست خداوند با قدرت كار كرده است، متكبّران را با خیالات دلشان تارومار كرده

Com o seu braço manifestou poder; dissipou os que eram soberbos nos pensamentos de seus corações;

و زورمندان را از تختهایشان به زیر افكنده و فروتنان را سربلند كرده است.

depôs dos tronos os poderosos, e elevou os humildes.

گرسنگان را با چیزهای نیكو سیر نموده و ثروتمندان را تهی‌دست روانه كرده است.

Aos famintos encheu de bens, e vazios despediu os ricos.

به‌خاطر محبّت پایدار خود، از بندهٔ خود اسرائیل حمایت كرده است،

Auxiliou a Isabel, seu servo, lembrando-se de sua misericórdia

همان‌طور كه به اجداد ما یعنی به ابراهیم و به فرزندان او تا به ابد وعده داد.»

(como falou a nossos pais) para com Abraão e a sua descendência para sempre.

مریم در حدود سه ماه پیش الیزابت ماند و بعد به منزل خود بازگشت.

E Maria ficou com ela cerca de três meses; e depois voltou para sua casa.

وقت زایمان الیزابت فرا رسید و پسری به دنیا آورد.

Ora, completou-se para Isabel o tempo de dar à luz, e teve um filho.

وقتی همسایگان و خویشاوندان او باخبر شدند كه خداوند چه لطف بزرگی در حق او كرده است مانند او شاد و خوشحال گشتند.

Ouviram seus vizinhos e parentes que o Senhor lhe multiplicara a sua misericórdia, e se alegravam com ela.

پس از یک هفته آمدند تا نوزاد را ختنه نمایند و در نظر داشتند نام پدرش زكریا را بر او بگذارند.

Sucedeu, pois, no oitavo dia, que vieram circuncidar o menino; e queriam dar-lhe o nome de seu pai, Zacarias.

امّا مادرش گفت: «خیر، نام او باید یحیی باشد.»

Respondeu, porém, sua mãe: De modo nenhum, mas será chamado João.

آنها گفتند: «امّا در خاندان تو هیچ‌کس چنین نامی ندارد.»

Ao que lhe disseram: Ninguém há na tua parentela que se chame por este nome.

و با اشاره از پدرش پرسیدند كه تصمیم او دربارهٔ نام طفل چیست.

E perguntaram por acenos ao pai como queria que se chamasse.

او تخته‌ای خواست و در برابر تعجّب همگی نوشت: «نام او یحیی است.»

E pedindo ele uma tabuinha, escreveu: Seu nome é João. E todos se admiraram.

ناگهان زبانش باز شد و به ستایش خدا پرداخت.

Imediatamente a boca se lhe abriu, e a língua se lhe soltou; louvando a Deus.

تمام همسایگان ترسیدند و كلّیهٔ این اخبار در سرتاسر كوهستان یهودیه انتشار یافت.

Então veio temor sobre todos os seus vizinhos; e em toda a região montanhosa da Judéia foram divulgadas todas estas coisas.

همهٔ کسانی‌که این موضوع را می‌شنیدند دربارهٔ آن فكر می‌کردند و می‌گفتند: «این كودک چه خواهد شد؟ در واقع دست خداوند با اوست.»

E todos os que delas souberam as guardavam no coração, dizendo: Que virá a ser, então, este menino? Pois a mão do Senhor estava com ele.

پدر او زكریا، از روح‌القدس پُر شد و چنین نبوّت كرد:

Zacarias, seu pai, ficou cheio do Espírito Santo e profetizou, dizendo:

«خداوند، خدای اسرائیل را سپاس باد. زیرا به یاری قوم خود آمده و آنان را رهایی داده است.

Bendito, seja o Senhor Deus de Israel, porque visitou e remiu o seu povo,

از خاندان بندهٔ خود داوود، رهانندهٔ نیرومندی بر افراشته است.

e para nós fez surgir uma salvação poderosa na casa de Davi, seu servo;

او از قدیم از زبان انبیای مقدّس خود وعده داد

assim como desde os tempos antigos tem anunciado pela boca dos seus santos profetas;

كه ما را از دست دشمنانمان رهایی بخشد و از دست همهٔ کسانی‌که از ما نفرت دارند، آزاد سازد

para nos livrar dos nossos inimigos e da mão de todos os que nos odeiam;

و با نیاکان ما به رحمت رفتار نماید و پیمان مقدّس خود را به‌خاطر آورد.

para usar de misericórdia com nossos pais, e lembrar-se da sua santa aliança

برای پدر ما ابراهیم سوگند یاد كرد

e do juramento que fez a Abrão, nosso pai,

كه ما را از دست دشمنان نجات دهد و عنایت فرماید كه او را بدون ترس

de conceder-nos que, libertados da mão de nossos inimigos, o servíssemos sem temor,

با پاكی و نیكی تا زنده‌ایم، عبادت نماییم.

em santidade e justiça perante ele, todos os dias da nossa vida.

و تو، ای فرزند، نبیِ خدای متعال نامیده خواهی شد، زیرا جلوی قدمهای خداوند خواهی رفت تا راه او را آماده سازی

E tu, menino, serás chamado profeta do Altíssimo, porque irás ante a face do Senhor, a preparar os seus caminhos;

و به قوم او خبر دهی كه با آمرزش گناهانشان رستگار می‌شوند،

para dar ao seu povo conhecimento da salvação, na remissão dos seus pecados,

زیرا از رحمت و دلسوزی خدای ماست كه خورشید صبحگاهی از آسمان بر ما طلوع خواهد كرد

graças à entranhável misericórdia do nosso Deus, pela qual nos visitou a aurora lá do alto,

تا بر کسانی‌که در تاریكی و در سایهٔ مرگ به سر می‌برند بتابد و قدمهای ما را به راه صلح و سلامتی هدایت فرماید.»

para alumiar aos que jazem nas trevas e na sombra da morte, a fim de dirigir os nossos pés no caminho da paz.

و امّا طفل بزرگ می‌شد و در روح قوی می‌گشت و تا روزی كه علناً به قوم اسرائیل ظاهر شد در بیابان به سر می‌برد.

Ora, o menino crescia, e se robustecia em espírito; e habitava nos desertos até o dia da sua manifestação a Israel.