Proverbs 3

Mia filo! ne forgesu mian instruon, Kaj via koro konservu miajn ordonojn.

Mon fils, n'oublie pas mes enseignements, Et que ton coeur garde mes préceptes;

Ĉar ili akirigos al vi longan vivon, Jarojn de vivo kaj paco.

Car ils prolongeront les jours et les années de ta vie, Et ils augmenteront ta paix.

Favoro kaj vero vin ne forlasu; Alligu ilin al via kolo, Skribu ilin sur la tabeloj de via koro.

Que la bonté et la fidélité ne t'abandonnent pas; Lie-les à ton cou, écris-les sur la table de ton coeur.

Kaj vi trovos favoron kaj bonan opinion Ĉe Dio kaj homoj.

Tu acquerras ainsi de la grâce et une raison saine, Aux yeux de Dieu et des hommes.

Fidu la Eternulon per via tuta koro, Kaj ne fidu vian prudenton.

Confie-toi en l'Eternel de tout ton coeur, Et ne t'appuie pas sur ta sagesse;

Konsciu Lin en ĉiuj viaj vojoj, Kaj Li ĝustigos vian iradon.

Reconnais-le dans toutes tes voies, Et il aplanira tes sentiers.

Ne opiniu vin saĝa; Timu la Eternulon, kaj deturnu vin de malbono.

Ne sois point sage à tes propres yeux, Crains l'Eternel, et détourne-toi du mal:

Ĉi tio estos saniga por via korpo, Kaj bona nutro por viaj ostoj.

Ce sera la santé pour tes muscles, Et un rafraîchissement pour tes os.

Faru honoron al la Eternulo el via havo Kaj el la unuavenaĵo de ĉiuj viaj rikoltoj:

Honore l'Eternel avec tes biens, Et avec les prémices de tout ton revenu:

Tiam viaj grenejoj tute pleniĝos, Kaj viaj vinpremejoj superbordigos moston.

Alors tes greniers seront remplis d'abondance, Et tes cuves regorgeront de moût.

La instruon de la Eternulo, ho mia filo, ne malŝatu; Kaj ne deturnu vin, kiam Li faras al vi punon;

Mon fils, ne méprise pas la correction de l'Eternel, Et ne t'effraie point de ses châtiments;

Ĉar kiun la Eternulo amas, tiun Li punkorektas, Kiel patro la filon, en kiu li havas plezuron.

Car l'Eternel châtie celui qu'il aime, Comme un père l'enfant qu'il chérit.

Feliĉa estas la homo, kiu trovis saĝon, Kaj la homo, kiu akiris prudenton;

Heureux l'homme qui a trouvé la sagesse, Et l'homme qui possède l'intelligence!

Ĉar estas pli bone ĝin aĉeti, ol aĉeti arĝenton, Kaj ĝia rikoltaĵo estas pli bona, ol pura oro.

Car le gain qu'elle procure est préférable à celui de l'argent, Et le profit qu'on en tire vaut mieux que l'or;

Ĝi estas pli kara, ol juveloj; Kaj nenio, kion vi povus deziri, povas esti komparata kun ĝi.

Elle est plus précieuse que les perles, Elle a plus de valeur que tous les objets de prix.

Longa vivo estas en ĝia dekstra mano; Riĉo kaj gloro estas en ĝia maldekstra mano.

Dans sa droite est une longue vie; Dans sa gauche, la richesse et la gloire.

Ĝiaj vojoj estas vojoj agrablaj, Kaj ĉiuj ĝiaj vojetoj estas paco.

Ses voies sont des voies agréables, Et tous ses sentiers sont paisibles.

Ĝi estas arbo de vivo por tiuj, kiuj ĝin ekkaptis; Kaj feliĉaj estas tiuj, kiuj ĝin posedas.

Elle est un arbre de vie pour ceux qui la saisissent, Et ceux qui la possèdent sont heureux.

La Eternulo per saĝo fondis la teron; Per prudento Li aranĝis la ĉielon.

C'est par la sagesse que l'Eternel a fondé la terre, C'est par l'intelligence qu'il a affermi les cieux;

Per Lia ĉionsciado disiĝis abismoj; Kaj la nuboj elverŝas roson.

C'est par sa science que les abîmes se sont ouverts, Et que les nuages distillent la rosée.

Mia filo! ili ne foriru de viaj okuloj; Konservu klarecon de la kapo kaj prudenton:

Mon fils, que ces enseignements ne s'éloignent pas de tes yeux, Garde la sagesse et la réflexion:

Ili estos vivo por via animo, Kaj ornamo por via kolo.

Elles seront la vie de ton âme, Et l'ornement de ton cou.

Tiam vi iros sendanĝere vian vojon, Kaj via piedo ne falpuŝiĝos.

Alors tu marcheras avec assurance dans ton chemin, Et ton pied ne heurtera pas.

Kiam vi kuŝiĝos dormi, vi ne timos; Kaj kiam vi kuŝos, via dormo estos agrabla.

Si tu te couches, tu seras sans crainte; Et quand tu seras couché, ton sommeil sera doux.

Ne timu subitan teruron, Nek pereigon, kiu povus veni de malbonuloj;

Ne redoute ni une terreur soudaine, Ni une attaque de la part des méchants;

Ĉar la Eternulo estos via helpo, Kaj gardos vian piedon kontraŭ reto.

Car l'Eternel sera ton assurance, Et il préservera ton pied de toute embûche.

Ne rifuzu bonon al la bezonantoj, Se via mano havas la forton por fari.

Ne refuse pas un bienfait à celui qui y a droit, Quand tu as le pouvoir de l'accorder.

Kiam vi havas ĉe vi, ne diru al via proksimulo: Iru kaj revenu, kaj morgaŭ mi donos.

Ne dis pas à ton prochain: Va et reviens, Demain je donnerai! quand tu as de quoi donner.

Ne pripensu malbonon kontraŭ via proksimulo, Kiam li kun konfido loĝas ĉe vi.

Ne médite pas le mal contre ton prochain, Lorsqu'il demeure tranquillement près de toi.

Ne malpacu kun iu senkaŭze, Se li ne faris al vi malbonon.

Ne conteste pas sans motif avec quelqu'un, Lorsqu'il ne t'a point fait de mal.

Ne enviu rabemulon, Kaj elektu neniun el liaj vojoj;

Ne porte pas envie à l'homme violent, Et ne choisis aucune de ses voies.

Ĉar la perversulojn la Eternulo abomenas, Kaj Sian intencon Li malkaŝas al la piuloj.

Car l'Eternel a en horreur les hommes pervers, Mais il est un ami pour les hommes droits;

Malbeno de la Eternulo estas en la domo de malbonulo, Kaj la loĝejon de piuloj Li benas.

La malédiction de l'Eternel est dans la maison du méchant, Mais il bénit la demeure des justes;

La mokantojn Li mokas, Kaj al la humiluloj Li donas favoron.

Il se moque des moqueurs, Mais il fait grâce aux humbles;

Honoron heredas saĝuloj; Sed malsaĝuloj forportas honton.

Les sages hériteront la gloire, Mais les insensés ont la honte en partage.