Proverbs 3

ای فرزند من، هرچه به تو یاد می‌دهم فراموش مکن و آنچه را به تو می‌گویم به‌خاطر بسپار.

My son, forget not my law; but let thine heart keep my commandments:

تعالیم من، کامیابی و عمر دراز به تو می‌بخشد.

For length of days, and long life, and peace, shall they add to thee.

هرگز صداقت و وفاداری را از خود دور مکن، آنها را به گردنت ببند و بر قلبت بنویس.

Let not mercy and truth forsake thee: bind them about thy neck; write them upon the table of thine heart:

اگر چنین کنی، خدا و مردم از تو راضی خواهند شد.

So shalt thou find favour and good understanding in the sight of God and man.

با دل و جان بر خداوند توکّل کن. بر عقل خود تکیه مکن.

Trust in the LORD with all thine heart; and lean not unto thine own understanding.

در تمام کارهایت خداوند را به‌خاطر داشته‌ باش. او راه راست را به تو نشان خواهد داد.

In all thy ways acknowledge him, and he shall direct thy paths.

خیال نکن که خیلی عاقل هستی. از خدا بترس و از بدی دوری کن.

Be not wise in thine own eyes: fear the LORD, and depart from evil.

اگر چنین کنی، مانند داروی شفا بخش، به تو سلامتی و قوّت می‌بخشد.

It shall be health to thy navel, and marrow to thy bones.

خداوند را احترام نما و از دارایی خود و از نوبر محصول زمین خود قسمتی را به او تقدیم کن.

Honour the LORD with thy substance, and with the firstfruits of all thine increase:

اگر چنین کنی انبارهایت پر از نعمت و خمره‌هایت پر از شیرهٔ انگور خواهد شد.

So shall thy barns be filled with plenty, and thy presses shall burst out with new wine.

ای فرزند من وقتی خداوند تو را تنبیه می‌کند، خوب توجّه کن و وقتی تو را سرزنش می‌کند، دلگیر نشو.

My son, despise not the chastening of the LORD; neither be weary of his correction:

چون خداوند کسانی را که دوست دارد، تربیت می‌نماید؛ مانند والدینی که فرزند عزیز خود را تربیت می‌کنند.

For whom the LORD loveth he correcteth; even as a father the son in whom he delighteth.

خوشا به حال کسی‌که حکمت و دانایی پیدا می‌کند.

Happy is the man that findeth wisdom, and the man that getteth understanding.

زیرا ارزش آن از طلا و نقره بیشتر است.

For the merchandise of it is better than the merchandise of silver, and the gain thereof than fine gold.

حکمت از جواهرات گرانبهاتر و از هرچه آرزو کنی باارزشتر است.

She is more precious than rubies: and all the things thou canst desire are not to be compared unto her.

حکمت به تو عمر دراز و ثروت و احترام می‌بخشد.

Length of days is in her right hand; and in her left hand riches and honour.

حکمت در زندگی تو را کامیاب کرده و به راه امنیّت و شادمانی هدایت می‌کند.

Her ways are ways of pleasantness, and all her paths are peace.

کسانی‌که حکیم می‌شوند، شادمان خواهند بود. جان و حیات را خدا می‌بخشد.

She is a tree of life to them that lay hold upon her: and happy is every one that retaineth her.

خداوند زمین با از روی حکمت خود آفرید، و آسمانها را با دانایی خود بنیان نهاد.

The LORD by wisdom hath founded the earth; by understanding hath he established the heavens.

عقل او رودخانه‌ها را روان نمود، و باران را از ابرها بر زمین بارانید.

By his knowledge the depths are broken up, and the clouds drop down the dew.

ای فرزند من، دانایی و فهم خود را حفظ کن و نگذار از تو دور شوند.

My son, let not them depart from thine eyes: keep sound wisdom and discretion:

اینها به تو زندگی می‌بخشند و آن را پر از خوشی می‌کنند.

So shall they be life unto thy soul, and grace to thy neck.

آنگاه به سلامتی، راه خود را طی می‌‌کنی و شکست نمی‌خوری.

Then shalt thou walk in thy way safely, and thy foot shall not stumble.

بدون ترس می‌خوابی و تمام شب به راحتی استراحت می‌‌کنی.

When thou liest down, thou shalt not be afraid: yea, thou shalt lie down, and thy sleep shall be sweet.

از بلاهای ناگهانی -‌مثل آنچه که توفان بر سر شریران می‌آورد- نخواهی ترسید.

Be not afraid of sudden fear, neither of the desolation of the wicked, when it cometh.

خداوند از تو محافظت می‌کند و نمی‌گذارد که در دام گرفتار شوی.

For the LORD shall be thy confidence, and shall keep thy foot from being taken.

هرگاه که از دستت برمی‌آید، از احسان کردن به محتاجان کوتاهی مکن.

Withhold not good from them to whom it is due, when it is in the power of thine hand to do it.

اگر می‌توانی اکنون به همسایه‌ات کمک کنی، به او نگو برو و فردا بیا.

Say not unto thy neighbour, Go, and come again, and to morrow I will give; when thou hast it by thee.

در مورد همسایه‌ات که نزدیک تو زندگی می‌کند و به تو اعتماد دارد، قصد بدی مکن.

Devise not evil against thy neighbour, seeing he dwelleth securely by thee.

با کسی‌که به تو بدی نکرده است، بی‌سبب جدل مکن.

Strive not with a man without cause, if he have done thee no harm.

به مردمان زورگو حسادت نورز و از آنها تقلید مکن.

Envy thou not the oppressor, and choose none of his ways.

چون خداوند از مردم ظالم متنفّر است، امّا درستکاران از اسرار الهی آگاهند.

For the froward is abomination to the LORD: but his secret is with the righteous.

لعنت خداوند بر خانهٔ شریران است امّا خانهٔ عادلان را برکت می‌دهد.

The curse of the LORD is in the house of the wicked: but he blesseth the habitation of the just.

خداوند به مردم از خود راضی توجّهی ندارد امّا فروتنان را سرافراز می‌نماید.

Surely he scorneth the scorners: but he giveth grace unto the lowly.

خردمندان عزّت و جلال به ‌دست می‌آورند، امّا نادانان رسوایی خود را بیشتر خواهند کرد.

The wise shall inherit glory: but shame shall be the promotion of fools.