Proverbs 16

انسان نقشه‌های زیادی می‌کشد، امّا نتیجهٔ نهایی آنها در دست خداست.

hominis est animum praeparare et Dei gubernare linguam

تمام کارهای انسان به نظر خودش درست است، ولی خداوند انگیزه‌ها را می‌بیند.

omnes viae hominum patent oculis eius spirituum ponderator est Dominus

نقشه‌های خود را به دست خداوند بسپار، آنگاه در کارهایت موفّق خواهی شد.

revela Domino opera tua et dirigentur cogitationes tuae

خداوند هر چیز را برای هدفی آفریده است، حتّی شریران را برای روز بلا خلق کرده است.

universa propter semet ipsum operatus est Dominus impium quoque ad diem malum

خداوند از اشخاص متکبّر نفرت دارد و هرگز اجازه نمی‌دهد که آنها از مجازات فرار کنند.

abominatio Domini omnis arrogans etiam si manus ad manum fuerit non erit innocens

درستکار و با وفا باش که خدا گناهت را می‌بخشد. از خداوند بترس تا به بدی گرفتار نگردی.

misericordia et veritate redimitur iniquitas et in timore Domini declinatur a malo

وقتی کسی خدا را خشنود می‌سازد، خدا کاری می‌کند که حتّی دشمنان آن شخص هم با او آشتی و مصالحه نمایند.

cum placuerint Domino viae hominis inimicos quoque eius convertet ad pacem

مال کم که از راه درست به دست آمده باشد، بهتر است از ثروت هنگفتی که از راه غلط جمع شده باشد.

melius est parum cum iustitia quam multi fructus cum iniquitate

انسان در فکر خود نقشه‌ها می‌کشد، امّا خداوند او را در انجام آنها هدایت می‌کند.

cor hominis disponet viam suam sed Domini est dirigere gressus eius

فرمان پادشاه مانند وحی قاطع است، پس او نباید در قضاوت اشتباه کند.

divinatio in labiis regis in iudicio non errabit os eius

ترازو و سنگهای درست از آن خداوند است، هر معامله‌ای باید با انصاف باشد.

pondus et statera iudicia Domini sunt et opera eius omnes lapides sacculi

پادشاهان نباید ظلم کنند، زیرا تخت سلطنت بر اساس عدالت استوار می‌ماند.

abominabiles regi qui agunt impie quoniam iustitia firmatur solium

پادشاهان اشخاص راستگو را دوست دارند و از وجود آنها خشنود می‌شوند.

voluntas regum labia iusta qui recta loquitur diligetur

خشم پادشاه پیک مرگ است، امّا شخص عاقل آن را فرو می‌نشاند.

indignatio regis nuntii mortis et vir sapiens placabit eam

خوشی و رضایت پادشاه مانند ابر بهاری است که حیات به ارمغان می‌آورد.

in hilaritate vultus regis vita et clementia eius quasi imber serotinus

کسب حکمت بهتر است از اندوختن طلا و نقره.

posside sapientiam quia auro melior est et adquire prudentiam quia pretiosior est argento

راه مردم نیک از بدی به دور است و هر که در این راه قدم بردارد، جان خود را حفظ خواهد کرد.

semita iustorum declinat mala custos animae suae servat viam suam

نتیجهٔ غرور، هلاکت است و تکبّر به سقوط می‌انجامد.

contritionem praecedit superbia et ante ruinam exaltatur spiritus

بهتر است انسان متواضع باشد و با مردم ستمدیده بنشیند از اینکه با اشخاص متکبّر باشد و در غنایم آنها شریک شود.

melius est humiliari cum mitibus quam dividere spolia cum superbis

آنهایی که از کلام خدا اطاعت می‌کنند، سعادتمند می‌شوند و کسانی‌که بر او توکّل نمایند، برکت می‌یابند.

eruditus in verbo repperiet bona et qui in Domino sperat beatus est

شخص دانا از روی فهمش شناخته می‌شود و سخنان دلنشین او تأثیر زیادی دارد.

qui sapiens corde est appellabitur prudens et qui dulcis eloquio maiora percipiet

حکمت برای کسانی‌که از آن برخوردارند، چشمهٔ حیات است؛ ولی حماقت برای مردم نادان مجازات به بار می‌آورد.

fons vitae eruditio possidentis doctrina stultorum fatuitas

دل شخص دانا، لبهای او را هدایت می‌کند و سخنان او تشویق‌آمیز است.

cor sapientis erudiet os eius et labiis illius addet gratiam

سخنان محبّت‌آمیز مانند عسل شیرین است و جان انسان را شفا می‌دهد.

favus mellis verba conposita dulcedo animae et sanitas ossuum

راههایی هستند که به نظر انسان راست می‌آیند، امّا عاقبت به مرگ منتهی می‌شوند.

est via quae videtur homini recta et novissimum eius ducit ad mortem

اشتهای کارگر، او را به کار وادار می‌کند، زیرا او می‌خواهد شکم خود را سیر کند.

anima laborantis laborat sibi quia conpulit eum os suum

آدم بدکار نقشه‌های پلید می‌کشد و سخنانش مانند آتش می‌سوزاند.

vir impius fodit malum et in labiis eius ignis ardescit

شخص گمراه، جنگ و ستیز برپا می‌کند و آدم سخن‌چین، دوستان خوب را از هم جدا می‌سازد.

homo perversus suscitat lites et verbosus separat principes

شخص ظالم، همسایهٔ خود را فریب می‌دهد و او را به راه غلط می‌کشاند.

vir iniquus lactat amicum suum et ducit eum per viam non bonam

مواظب آنانی باش که با لبخند به تو چشمک می‌زنند، آنها در دلشان برای تو نقشه‌های پلیدی دارند.

qui adtonitis oculis cogitat prava mordens labia sua perficit malum

عمر طولانی هدیه‌ای است که به مردم نیک داده می‌شود و موی سفید تاج جمال آنهاست.

corona dignitatis senectus in viis iustitiae repperietur

صبر از قدرت بهتر است و شخصی که بر نفس خود تسلّط دارد از کسی‌که شهر را تسخیر نماید برتر است.

melior est patiens viro forte et qui dominatur animo suo expugnatore urbium

انسان قرعه می‌اندازد تا ارادهٔ خدا را بداند، امّا پاسخ را خدا تعیین می‌کند.

sortes mittuntur in sinu sed a Domino temperantur