Proverbs 17

خوردن نان خشک در آرامش بهتر است از خوردن غذاهای رنگین در خانه‌ای که در آن جنگ و دعوا باشد.

melior est buccella sicca cum gaudio quam domus plena victimis cum iurgio

غلام دانا بر پسر شرور آقای خود تسلّط خواهد یافت و در ارثی که به او می‌رسد، شریک خواهد شد.

servus sapiens dominabitur filiis stultis et inter fratres hereditatem dividet

طلا و نقره را آتش آزمایش می‌کند و دل انسان را خدا.

sicut igne probatur argentum et aurum camino ita corda probat Dominus

آدم شریر به سخن شریرانه گوش می‌کند و آدم دروغگو به حرف دروغ.

malus oboedit linguae iniquae et fallax obtemperat labiis mendacibus

مسخره کردن مردم فقیر به معنی مسخره کردن خدایی است که آنها را آفریده است. کسانی‌که از غم و بدبختی دیگران خوشحال می‌شوند، بی‌سزا نخواهند ماند.

qui despicit pauperem exprobrat factori eius et qui in ruina laetatur alterius non erit inpunitus

تاج افتخار اشخاص پیر، نوه‌‌های ایشان می‌باشند و تاج افتخار فرزندان، والدین ایشان.

corona senum filii filiorum et gloria filiorum patres sui

شخص محترم هرگز دروغ نمی‌گوید و نادان حرف باارزشی برای گفتن ندارد.

non decent stultum verba conposita nec principem labium mentiens

بعضی مردم به این فکر هستند که رشوه معجزه می‌کند و آنها را در هر کاری موفّق می‌سازد.

gemma gratissima expectatio praestolantis quocumque se verterit prudenter intellegit

کسی‌که عیب‌های دیگران را می‌پوشاند، محبّت ایجاد می‌کند؛ امّا شخصی که افشاگری می‌کند، باعث جدایی دوستان می‌گردد.

qui celat delictum quaerit amicitias qui altero sermone repetit separat foederatos

تأثیر یک سرزنش به شخص دانا بیشتر است از اثر صد ضربه شلاّق به آدم احمق.

plus proficit correptio apud prudentem quam centum plagae apud stultum

مردم بدکار فقط در فکر سرکشی هستند، بنابراین به سختی مجازات خواهند شد.

semper iurgia quaerit malus angelus autem crudelis mittetur contra eum

روبه‌رو شدن با ماده خرسی که توله‌هایش را از او گرفته‌اند بهتر است از روبه‌رو شدن با شخص نادانی که گرفتار حماقت شده است.

expedit magis ursae occurrere raptis fetibus quam fatuo confidenti sibi in stultitia sua

اگر خوبی را با بدی تلافی کنی، بلا از خانه‌ات دور نخواهد شد.

qui reddit mala pro bonis non recedet malum de domo eius

شروع کردن دعوا مانند ایجاد رخنه در سدّ آب است. به جر و بحث خاتمه بده پیش از آن که به دعوا بیانجامد.

qui dimittit aquam caput est iurgiorum et antequam patiatur contumeliam iudicium deserit

خداوند از کسانی‌که بی‌گناه را محکوم و گناهکار را تبرئه می‌کنند، متنفّر است.

et qui iustificat impium et qui condemnat iustum abominabilis est uterque apud Dominum

صرف پول برای آموزش شخص احمق بی‌فایده است، زیرا او طالب حکمت نیست.

quid prodest habere divitias stultum cum sapientiam emere non possit

دوست واقعی در هر موقعیّتی محبّت می‌کند و خویشاوند برای کمک در هنگام سختی، متولّد شده است.

omni tempore diligit qui amicus est et frater in angustiis conprobatur

تنها شخص نادان است که ضامن شخص دیگری می‌شود.

homo stultus plaudet manibus cum spoponderit pro amico suo

شخص ستیزه‌جو گناه را دوست دارد و آدم بلند پرواز خرابی به بار می‌آورد.

qui meditatur discordiam diligit rixas et qui exaltat ostium quaerit ruinam

شخص بداندیش کامیاب نخواهد شد و آدم فریبکار به بلا گرفتار خواهد شد.

qui perversi cordis est non inveniet bonum et qui vertit linguam incidet in malum

فرزند احمق مایهٔ غم و غصّهٔ والدین خود می‌باشد.

natus est stultus in ignominiam suam sed nec pater in fatuo laetabitur

شادمانی مانند دارو شفابخش است، امّا روح پژمرده انسان را بیمار می‌کند.

animus gaudens aetatem floridam facit spiritus tristis exsiccat ossa

آدم بدکار، پنهانی رشوه می‌گیرد و مانع اجرای عدالت می‌شود.

munera de sinu impius accipit ut pervertat semitas iudicii

هدف مردم عاقل تحصیل حکمت است، امّا شخص نادان در زندگی هیچ هدفی ندارد.

in facie prudentis lucet sapientia oculi stultorum in finibus terrae

فرزند احمق مایهٔ غم و اندوه پدر و تلخکامی مادر است.

ira patris filius stultus et dolor matris quae genuit eum

مجازات کردن اشخاص بی‌گناه و تنبیه مردم نجیب به‌خاطر صداقت ایشان کار درستی نیست.

non est bonum damnum inferre iusto nec percutere principem qui recta iudicat

شخص دانا کم حرف می‌زند و آدم عاقل آرام و صبور است.

qui moderatur sermones suos doctus et prudens est et pretiosi spiritus vir eruditus

اگر شخص احمق خاموش باشد و حرف نزند، او را دانا می‌شمارند.

stultus quoque si tacuerit sapiens putabitur et si conpresserit labia sua intellegens