Proverbs 16

hominis est animum praeparare et Dei gubernare linguam

Ko nga whakatakataka a te ngakau na te tangata; engari ko te kupu whakahoki a te arero na Ihowa.

omnes viae hominum patent oculis eius spirituum ponderator est Dominus

Ko nga ara katoa o te tangata he ma ki ona ake kanohi; ko Ihowa ia ki te pauna i nga wairua.

revela Domino opera tua et dirigentur cogitationes tuae

Utaina au mahi ki runga ki a Ihowa, a ka whakapumautia ou whakaaro.

universa propter semet ipsum operatus est Dominus impium quoque ad diem malum

He mea hanga na Ihowa nga mea katoa mo tona tutukitanga, mo tona: ae ra, ko te tangata kino hoki mo te ra o te kino.

abominatio Domini omnis arrogans etiam si manus ad manum fuerit non erit innocens

He mea whakarihariha na Ihowa te hunga ngakau whakakake katoa; ahakoa pupuri te ringa ki te ringa, e kore ia e kore te whiua.

misericordia et veritate redimitur iniquitas et in timore Domini declinatur a malo

Ko te mahi tohu tangata me te pono hei pure mo te kino; ma te wehi hoki ki a Ihowa ka mawehe atu ai te tangata i te kino.

cum placuerint Domino viae hominis inimicos quoque eius convertet ad pacem

Ki te pai a Ihowa ki nga ara o te tangata, ka meinga e ia ona hoariri nei ano kia mau te rongo ki a ia.

melius est parum cum iustitia quam multi fructus cum iniquitate

He pai ake te mea iti i runga i te tika, i nga hua maha ki te kahore he tika.

cor hominis disponet viam suam sed Domini est dirigere gressus eius

Ko te ngakau o te tangata hei whakaaro i tona ara; ko Ihowa ia hei whakatika i tona hikoi.

divinatio in labiis regis in iudicio non errabit os eius

He kupu atua kei nga ngutu o te kingi; e kore tona mangai e poka ke ina whakawa.

pondus et statera iudicia Domini sunt et opera eius omnes lapides sacculi

Ko te taimaha tika, ko te pauna tika, na Ihowa; he mahi nana nga kohatu katoa o te putea.

abominabiles regi qui agunt impie quoniam iustitia firmatur solium

He mea whakarihariha ki nga kingi te mahi i te kino; na te tika hoki i u ai te torona.

voluntas regum labia iusta qui recta loquitur diligetur

He mea ahuareka ki nga kingi nga ngutu tika: e aroha ana hoki ratou ki te tangata e korero tika ana.

indignatio regis nuntii mortis et vir sapiens placabit eam

Ko te riri o te kingi ano he karere mo te mate: engari ka whakamarietia e te tangata whakaaro nui.

in hilaritate vultus regis vita et clementia eius quasi imber serotinus

He ora kei te marama o te mata o te kingi: a ko tana manako he rite ki te kapua o to muri ua.

posside sapientiam quia auro melior est et adquire prudentiam quia pretiosior est argento

Ko te whiwhi ki te whakaaro nui, ano te pai! pai atu i te whiwhi ki te koura; ko te whiwhi hoki ki te matauranga te mea e hiahiatia nuitia atu i te hiriwa.

semita iustorum declinat mala custos animae suae servat viam suam

Ko te huanui o te hunga tika he mawehe atu i te kino: ko te tangata e whai whakaaro ana ki tona ara, ka mau tona wairua.

contritionem praecedit superbia et ante ruinam exaltatur spiritus

Haere ai te whakakake i mua o te whakangaromanga, te wairua whakapehapeha i mua i te hinganga.

melius est humiliari cum mitibus quam dividere spolia cum superbis

Ko te ngakau whakaiti i waenga i te hunga rawakore, pai atu i te uru ki te tuwahanga taonga a te hunga whakakake.

eruditus in verbo repperiet bona et qui in Domino sperat beatus est

Ko te tangata e tahuri ana ki te kupu, ka kite i te pai: a ko te tangata e whakawhirinaki ana ki a Ihowa, ka hari.

qui sapiens corde est appellabitur prudens et qui dulcis eloquio maiora percipiet

Ka kiia te whakaaro nui he matau; ma te reka hoki o nga ngutu ka neke ai te mohio.

fons vitae eruditio possidentis doctrina stultorum fatuitas

Ko te matauranga te puna o te ora mo te tangata i whiwhi ki tera; ko te ako ia mo te hunga wairangi ko to ratou wairangi ano.

cor sapientis erudiet os eius et labiis illius addet gratiam

Ma te ngakau o te tangata whakaaro nui e tohutohu tona mangai, e apiti hoki he kupu mohio ki ona ngutu.

favus mellis verba conposita dulcedo animae et sanitas ossuum

Ko nga kupu matareka ano kei te honikoma, he reka ki te wairua, he rongoa ki nga wheua.

est via quae videtur homini recta et novissimum eius ducit ad mortem

Tera he ara e tika ana ki te titiro a te tangata; ko tona mutunga ia ko nga ara ki te mate.

anima laborantis laborat sibi quia conpulit eum os suum

Ko te hiahia o te tangata e mahi ana, e mahi ana mona; no te mea e akiakina ana ia e tona mangai.

vir impius fodit malum et in labiis eius ignis ardescit

E whakatakoto ana te tangata tikangakore i te kino, a kei ona ngutu ano he ahi e ka ana.

homo perversus suscitat lites et verbosus separat principes

Ko ta te tangata whanoke he titaritari i te raruraru; ko ta te tangata kawekawe korero he wehewehe i nga hoa tupu.

vir iniquus lactat amicum suum et ducit eum per viam non bonam

Whakawai ai te tangata nanakia i tona hoa, kawe ai i a ia ki te huarahi kahore i pai.

qui adtonitis oculis cogitat prava mordens labia sua perficit malum

Ko te tangata e whakamoe ana i ona kanohi, e mea ana kia whakaaroa ai e ia nga mea whanoke; ko te tangata e kokopi ana i ona ngutu e whakatutuki ana i te kino.

corona dignitatis senectus in viis iustitiae repperietur

He karauna kororia te mahunga hina, e ka kitea i runga i te ara o te tika.

melior est patiens viro forte et qui dominatur animo suo expugnatore urbium

Engari rawa te tangata manawanui i te tangata kaha, te tangata e pehia ana e ia tona wairua i te tangata i horo ai te pa.

sortes mittuntur in sinu sed a Domino temperantur

E maka ana te rota ki roto ki te kokorutanga o te kakahu; kei a Ihowa ia te tikanga katoa.