Proverbs 15

מענה רך ישיב חמה ודבר עצב יעלה אף׃

پاسخ ملایم خشم را فرو می‌نشاند، امّا پاسخ سخت، خشم را برمی‌انگیزاند.

לשון חכמים תיטיב דעת ופי כסילים יביע אולת׃

از زبان شخص دانا حکمت می‌چکد، ولی از دهان شخص نادان حماقت بیرون می‌آید.

בכל מקום עיני יהוה צפות רעים וטובים׃

خدا همه‌جا را زیر نظر دارد و ناظر کارهای مردمان نیک و بد می‌باشد.

מרפא לשון עץ חיים וסלף בה שבר ברוח׃

سخنان خوب حیات می‌بخشند، امّا حرفهای بد باعث دلشکستگی می‌شود.

אויל ינאץ מוסר אביו ושמר תוכחת יערם׃

شخص نادان نصیحت والدین خود را بی‌اهمیّت می‌شمارد، ولی فرزند عاقل تأدیب آنها خود را می‌پذیرد.

בית צדיק חסן רב ובתבואת רשע נעכרת׃

خانهٔ شخص صادق از ثروت پُر است، امّا دسترنج مردم بدکار برای آنها تلخکامی به بار می‌آورد.

שפתי חכמים יזרו דעת ולב כסילים לא כן׃

دانش توسط اشخاص دانا منتشر می‌شود نه به وسیلهٔ مردم نادان که در آنها راستی نیست.

זבח רשעים תועבת יהוה ותפלת ישרים רצונו׃

خداوند از قربانی‌های مردم بدکار متنفّر است، امّا از دعای درستکاران خشنود می‌گردد.

תועבת יהוה דרך רשע ומרדף צדקה יאהב׃

خدا از کارهای بدکاران متنفّر است، امّا پیروان راستی را دوست می‌دارد.

מוסר רע לעזב ארח שונא תוכחת ימות׃

کسانی‌که راه راست را ترک کرده‌اند، مجازات سختی در انتظار آنهاست، و اگر نخواهند که تأدیب و اصلاح شوند، خواهند مرد.

שאול ואבדון נגד יהוה אף כי לבות בני אדם׃

حتّی دنیای مردگان از نظر خدا پنهان نیست، پس آیا انسان می‌تواند افکار خود را از او پنهان کند؟

לא יאהב לץ הוכח לו אל חכמים לא ילך׃

کسی‌که کارش مسخره کردن است، از نزدیک شدن به اشخاص دانا خودداری می‌کند، زیرا دوست ندارد که سرزنش آنها را بشنود.

לב שמח ייטב פנים ובעצבת לב רוח נכאה׃

دلِ شاد، چهره را شاداب می‌سازد، امّا دلِ غمگین، روح را افسرده می‌کند.

לב נבון יבקש דעת ופני כסילים ירעה אולת׃

شخص عاقل تشنهٔ معرفت است، امّا شخص نادان خود را با حماقت سیر می‌کند.

כל ימי עני רעים וטוב לב משתה תמיד׃

زندگی برای شخص فقیر سراسر زحمت است، همه‌چیز به نظرش بد می‌آید، امّا اگر دلش شاد باشد، از زندگی لذّت می‌برد.

טוב מעט ביראת יהוה מאוצר רב ומהומה בו׃

دارایی کم همراه با خداترسی بهتر است از ثروت هنگفتِ با اضطراب.

טוב ארחת ירק ואהבה שם משור אבוס ושנאה בו׃

خوردن نان و سبزی در جایی که محبّت هست بهتر است از خوردن کباب در جایی که نفرت وجود دارد.

איש חמה יגרה מדון וארך אפים ישקיט ריב׃

شخص تندخو نزاع برپا می‌کند، ولی شخص صبور دعوا را فرو می‌نشاند.

דרך עצל כמשכת חדק וארח ישרים סללה׃

راه شخص تنبل با خار پوشیده است، امّا راه آدم درستکار هموار است.

בן חכם ישמח אב וכסיל אדם בוזה אמו׃

فرزندان دانا پدران خود را خوشحال می‌سازند، امّا فرزندان احمق مادران خود را تحقیر می‌کنند.

אולת שמחה לחסר לב ואיש תבונה יישר לכת׃

آدم احمق از کارهای احمقانه لذّت می‌برد، امّا شخص دانا از راه راست منحرف نمی‌شود.

הפר מחשבות באין סוד וברב יועצים תקום׃

نقشه‌ای که بدون مشورت کشیده شود، با شکست مواجه می‌گردد؛ امّا مشورت زیاد باعث موفّقیّت می‌شود.

שמחה לאיש במענה פיו ודבר בעתו מה טוב׃

جواب درست لذّت‌بخش است و سخنی که به جا گفته شود چه نیکوست.

ארח חיים למעלה למשכיל למען סור משאול מטה׃

راه مردم دانا به سوی حیات بالا می‌رود و آنها را از سقوط در دنیای مردگان باز می‌دارد.

בית גאים יסח יהוה ויצב גבול אלמנה׃

خداوند خانهٔ مردم متکبّر را ویران می‌کند، امّا از دارایی بیوه زنان حفاظت می‌نماید.

תועבת יהוה מחשבות רע וטהרים אמרי נעם׃

خداوند از نقشه‌های پلید متنفّر است، ولی افکار پاک را می‌پسندد.

עכר ביתו בוצע בצע ושונא מתנת יחיה׃

کسی‌که دنبال سود نامشروع می‌رود، به خانوادهٔ خود لطمه می‌زند؛ امّا کسی‌که از رشوه نفرت دارد، زندگی خوبی خواهد داشت.

לב צדיק יהגה לענות ופי רשעים יביע רעות׃

آدم خوب پیش از جواب دادن فکر می‌کند، امّا شخص بد زود جواب می‌دهد و مشکلات به بار می‌آورد.

רחוק יהוה מרשעים ותפלת צדיקים ישמע׃

خداوند از مردم بدکار دور است، ولی دعای اشخاص نیک را می‌شنود.

מאור עינים ישמח לב שמועה טובה תדשן עצם׃

دیدن روی شاد و خندان و شنیدن خبر خوش به انسان خوشی و سلامتی می‌بخشد.

אזן שמעת תוכחת חיים בקרב חכמים תלין׃

کسی‌که انتقادهای اصلاح کننده را قبول کند، داناست.

פורע מוסר מואס נפשו ושומע תוכחת קונה לב׃

کسی‌که تأدیب را نپذیرد، خود را حقیر می‌سازد؛ ولی هر که آن را بپذیرد، دانایی کسب می‌کند.

יראת יהוה מוסר חכמה ולפני כבוד ענוה׃

خداترسی به انسان حکمت می‌آموزد و فروتنی برای او عزّت و احترام به بار می‌آورد.