Proverbs 15

A soft answer turneth away wrath: but grievous words stir up anger.

پاسخ ملایم خشم را فرو می‌نشاند، امّا پاسخ سخت، خشم را برمی‌انگیزاند.

The tongue of the wise useth knowledge aright: but the mouth of fools poureth out foolishness.

از زبان شخص دانا حکمت می‌چکد، ولی از دهان شخص نادان حماقت بیرون می‌آید.

The eyes of the LORD are in every place, beholding the evil and the good.

خدا همه‌جا را زیر نظر دارد و ناظر کارهای مردمان نیک و بد می‌باشد.

A wholesome tongue is a tree of life: but perverseness therein is a breach in the spirit.

سخنان خوب حیات می‌بخشند، امّا حرفهای بد باعث دلشکستگی می‌شود.

A fool despiseth his father's instruction: but he that regardeth reproof is prudent.

شخص نادان نصیحت والدین خود را بی‌اهمیّت می‌شمارد، ولی فرزند عاقل تأدیب آنها خود را می‌پذیرد.

In the house of the righteous is much treasure: but in the revenues of the wicked is trouble.

خانهٔ شخص صادق از ثروت پُر است، امّا دسترنج مردم بدکار برای آنها تلخکامی به بار می‌آورد.

The lips of the wise disperse knowledge: but the heart of the foolish doeth not so.

دانش توسط اشخاص دانا منتشر می‌شود نه به وسیلهٔ مردم نادان که در آنها راستی نیست.

The sacrifice of the wicked is an abomination to the LORD: but the prayer of the upright is his delight.

خداوند از قربانی‌های مردم بدکار متنفّر است، امّا از دعای درستکاران خشنود می‌گردد.

The way of the wicked is an abomination unto the LORD: but he loveth him that followeth after righteousness.

خدا از کارهای بدکاران متنفّر است، امّا پیروان راستی را دوست می‌دارد.

Correction is grievous unto him that forsaketh the way: and he that hateth reproof shall die.

کسانی‌که راه راست را ترک کرده‌اند، مجازات سختی در انتظار آنهاست، و اگر نخواهند که تأدیب و اصلاح شوند، خواهند مرد.

Hell and destruction are before the LORD: how much more then the hearts of the children of men?

حتّی دنیای مردگان از نظر خدا پنهان نیست، پس آیا انسان می‌تواند افکار خود را از او پنهان کند؟

A scorner loveth not one that reproveth him: neither will he go unto the wise.

کسی‌که کارش مسخره کردن است، از نزدیک شدن به اشخاص دانا خودداری می‌کند، زیرا دوست ندارد که سرزنش آنها را بشنود.

A merry heart maketh a cheerful countenance: but by sorrow of the heart the spirit is broken.

دلِ شاد، چهره را شاداب می‌سازد، امّا دلِ غمگین، روح را افسرده می‌کند.

The heart of him that hath understanding seeketh knowledge: but the mouth of fools feedeth on foolishness.

شخص عاقل تشنهٔ معرفت است، امّا شخص نادان خود را با حماقت سیر می‌کند.

All the days of the afflicted are evil: but he that is of a merry heart hath a continual feast.

زندگی برای شخص فقیر سراسر زحمت است، همه‌چیز به نظرش بد می‌آید، امّا اگر دلش شاد باشد، از زندگی لذّت می‌برد.

Better is little with the fear of the LORD than great treasure and trouble therewith.

دارایی کم همراه با خداترسی بهتر است از ثروت هنگفتِ با اضطراب.

Better is a dinner of herbs where love is, than a stalled ox and hatred therewith.

خوردن نان و سبزی در جایی که محبّت هست بهتر است از خوردن کباب در جایی که نفرت وجود دارد.

A wrathful man stirreth up strife: but he that is slow to anger appeaseth strife.

شخص تندخو نزاع برپا می‌کند، ولی شخص صبور دعوا را فرو می‌نشاند.

The way of the slothful man is as an hedge of thorns: but the way of the righteous is made plain.

راه شخص تنبل با خار پوشیده است، امّا راه آدم درستکار هموار است.

A wise son maketh a glad father: but a foolish man despiseth his mother.

فرزندان دانا پدران خود را خوشحال می‌سازند، امّا فرزندان احمق مادران خود را تحقیر می‌کنند.

Folly is joy to him that is destitute of wisdom: but a man of understanding walketh uprightly.

آدم احمق از کارهای احمقانه لذّت می‌برد، امّا شخص دانا از راه راست منحرف نمی‌شود.

Without counsel purposes are disappointed: but in the multitude of counsellors they are established.

نقشه‌ای که بدون مشورت کشیده شود، با شکست مواجه می‌گردد؛ امّا مشورت زیاد باعث موفّقیّت می‌شود.

A man hath joy by the answer of his mouth: and a word spoken in due season, how good is it!

جواب درست لذّت‌بخش است و سخنی که به جا گفته شود چه نیکوست.

The way of life is above to the wise, that he may depart from hell beneath.

راه مردم دانا به سوی حیات بالا می‌رود و آنها را از سقوط در دنیای مردگان باز می‌دارد.

The LORD will destroy the house of the proud: but he will establish the border of the widow.

خداوند خانهٔ مردم متکبّر را ویران می‌کند، امّا از دارایی بیوه زنان حفاظت می‌نماید.

The thoughts of the wicked are an abomination to the LORD: but the words of the pure are pleasant words.

خداوند از نقشه‌های پلید متنفّر است، ولی افکار پاک را می‌پسندد.

He that is greedy of gain troubleth his own house; but he that hateth gifts shall live.

کسی‌که دنبال سود نامشروع می‌رود، به خانوادهٔ خود لطمه می‌زند؛ امّا کسی‌که از رشوه نفرت دارد، زندگی خوبی خواهد داشت.

The heart of the righteous studieth to answer: but the mouth of the wicked poureth out evil things.

آدم خوب پیش از جواب دادن فکر می‌کند، امّا شخص بد زود جواب می‌دهد و مشکلات به بار می‌آورد.

The LORD is far from the wicked: but he heareth the prayer of the righteous.

خداوند از مردم بدکار دور است، ولی دعای اشخاص نیک را می‌شنود.

The light of the eyes rejoiceth the heart: and a good report maketh the bones fat.

دیدن روی شاد و خندان و شنیدن خبر خوش به انسان خوشی و سلامتی می‌بخشد.

The ear that heareth the reproof of life abideth among the wise.

کسی‌که انتقادهای اصلاح کننده را قبول کند، داناست.

He that refuseth instruction despiseth his own soul: but he that heareth reproof getteth understanding.

کسی‌که تأدیب را نپذیرد، خود را حقیر می‌سازد؛ ولی هر که آن را بپذیرد، دانایی کسب می‌کند.

The fear of the LORD is the instruction of wisdom; and before honour is humility.

خداترسی به انسان حکمت می‌آموزد و فروتنی برای او عزّت و احترام به بار می‌آورد.