Matthew 22

A odpowiadając Jezus, zasię im rzekł w podobieństwach, mówiąc:

ויען ישוע ויסף דבר במשלים אליהם לאמר׃

Podobne jest królestwo niebieskie człowiekowi królowi, który sprawił wesele synowi swemu;

דומה מלכות השמים למלך בשר ודם אשר עשה חתנה לבנו׃

I posłał sługi swe, aby wezwali zaproszonych na wesele; ale nie chcieli przyjść.

וישלח את עבדיו לקרא הקרואים אל החתנה ולא אבו לבוא׃

Znowu posłał insze sługi, mówiąc: Powiedzcie zaproszonym: Otom obiad mój nagotował, woły moje i co było karmnego, pobito, i wszystko gotowe, pójdźcież na wesele.

ויסף שלח עבדים אחרים לאמר אמרו אל הקרואים הנה ערכתי את סעודתי שורי ומריאי טבוחים והכל מוכן באו אל החתנה׃

Ale oni zaniedbawszy odeszli, jeden do roli swojej, a drugi do kupiectwa swego;

והם לא שתו לבם לזאת וילכו להם זה אל שדהו וזה אל מסחרו׃

A drudzy pojmawszy sługi jego, zelżyli i pobili je.

והנשארים תפשו את עבדיו ויתעללו בם ויהרגום׃

Co gdy król usłyszał, rozgniewał się, a posławszy wojska swoje, wytracił one morderce, i miasto ich zapalił.

ויקצף המלך וישלח צבאותיו ויאבד את המרצחים ההם ואת עירם שרף באש׃

Tedy rzekł sługom swoim: Weseleć wprawdzie jest gotowe; lecz zaproszeni nie byli godni.

אז אמר אל עבדיו הן החתנה מוכנה והקרואים לא היו ראוים לה׃

Przetoż idźcie na rozstania dróg, kogokolwiek znajdziecie, wezwijcie na wesele.

לכן לכו נא אל ראשי הדרכים וכל איש אשר תמצאו קראו אתו אל החתנה׃

Tedy wyszedłszy oni słudzy na drogi, zgromadzili wszystkie, którekolwiek znaleźli, złe i dobre, i napełnione jest wesele gośćmi.

ויצאו העבדים ההם אל הדרכים ויאספו את כל אשר מצאו גם רעים גם טובים וימלא בית החתנה מסבים׃

A wszedłszy król, aby oglądał goście, obaczył tam człowieka nie odzianego szatą weselną;

ויהי כבוא המלך לראות את המסבים וירא בהם איש ולא היה לבוש בגדי חתנה׃

I rzekł mu: Przyjacielu! jakoś tu wszedł, nie mając szaty weselnej? A on zamilknął.

ויאמר אליו רעי איכה באת הנה ואין לך בגדי חתנה ויאלם׃

Tedy rzekł król sługom: Związawszy nogi i ręce jego, weźmijcie go, a wrzućcie do ciemności zewnętrznych, tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.

ויאמר המלך למשרתים אסרו ידיו ורגליו ונשאתם והשלכתם אותו אל החשך החיצון שם תהיה היללה וחרק השנים׃

Albowiem wiele jest wezwanych, ale mało wybranych.

כי רבים הם הקרואים ומעטים הנבחרים׃

Tedy odszedłszy Faryzeuszowie uczynili radę, jako by go usidlili w mowie.

וילכו הפרושים ויתיעצו איך יכשילהו בדבר׃

I posłali do niego ucznie swoje z Herodyjany, mówiąc: Nauczycielu! wiemy, żeś jest prawdziwy, i drogi Bożej w prawdzie uczysz, a nie dbasz na nikogo; albowiem nie patrzysz na osobę ludzką.

וישלחו אליו את תלמידיהם עם ההורדוסיים לאמר רבי ידענו כי איש אמת אתה ותורה באמת את דרך אלהים ולא תגור מפני איש כי אינך מכיר פני אדם׃

Przetoż powiedz nam, co ci się zda? Godzili się dać czynsz cesarzowi, czyli nie?

לכן הגידה נא לנו את דעתך הנכון לנו לתת מס אל הקיסר אם לא׃

Ale Jezus poznawszy złość ich, rzekł im: Czemuż mię kusicie, obłudnicy?

וישוע ידע את רשעתם ויאמר החנפים מה תנסוני׃

Pokażcie mi monetę czynszową; a oni mu podali grosz.

הראוני את מטבע המס ויביאו לו דינר׃

I rzekł im: Czyjże to obraz i napis?

ויאמר אליהם של מי הצורה הזאת והמכתב אשר עליו׃

Rzekli mu: Cesarski. Tedy im rzekł: Oddawajcież tedy, co jest cesarskiego, cesarzowi, a co jest Bożego, Bogu.

ויאמרו אליו של הקיסר ויאמר אליהם לכן תנו לקיסר את אשר לקיסר ולאלהים את אשר לאלהים׃

To usłyszawszy, zadziwili się, a opuściwszy go, odeszli.

וכשמעם את זאת תמהו ויעזבהו וילכו להם׃

Dnia onego przyszli do niego Saduceuszowie, którzy mówią, iż nie masz zmartwychwstania, i pytali go,

ביום ההוא נגשו אליו צדוקים האמרים כי אין תחית המתים וישאלו אתו לאמר׃

Mówiąc: Nauczycielu! Mojżesz powiedział: Jeźliby kto umarł, nie mając dzieci, aby brat jego prawem powinowactwa pojął żonę jego, i wzbudził nasienie bratu swemu.

רבי הן משה אמר איש כי ימות ובנים אין לו אחיו ייבם את אשתו והקים זרע לאחיו׃

Było tedy u nas siedm braci; a pierwszy pojąwszy żonę, umarł, a nie mając nasienia, zostawił żonę swoję bratu swemu.

ואתנו היו שבעה אחים והראשון נשא אשה וימת וזרע אין לו ויעזב את אשתו לאחיו׃

Także też wtóry i trzeci, aż do siódmego.

וכמו כן גם השני וכן גם השלישי עד השבעה׃

A na ostatek po wszystkich umarła i ona niewiasta.

ואחרי כלם מתה גם האשה׃

Przetoż przy zmartwychwstaniu, któregoż z tych siedmiu będzie żoną, gdyż ją wszyscy mieli?

ועתה בתחית המתים למי מן השבעה תהיה לאשה כי לכלם היתה׃

A odpowiadając Jezus rzekł im: Błądzicie, nie będąc powiadomieni Pisma, ani mocy Bożej.

ויען ישוע ויאמר להם טעים אתם באשר אינכם יודעים את הכתובים וגם את גבורת האלהים׃

Albowiem przy zmartwychwstaniu ani się żenić, ani za mąż chodzić nie będą, ale będą jako Aniołowie Boży w niebie.

כי בתחית המתים לא ישאו נשים ולא תנשאנה כי אם כמלאכי אלהים בשמים יהיו׃

A o powstaniu umarłych nie czytaliście, co wam powiedziano od Boga mówiącego:

ועל דבר תחית המתים הלא קראתם את הנאמר לכם מפי האלהים לאמר׃

Jam jest Bóg Abrahama, i Bóg Izaaka, i Bóg Jakóba? Bóg nie jestci Bogiem umarłych, ale żywych.

אנכי אלהי אברהם ואלהי יצחק ואלהי יעקב והוא איננו אלהי המתים כי אם אלהי החיים׃

A usłyszawszy to lud, zdumiał się nad nauką jego.

וישמע המון העם וישתומממו על תורתו׃

Lecz gdy usłyszeli Faryzeuszowie, że zawarł usta Saduceuszom, zeszli się wespół.

והפרושים כשמעם כי סכר פי הצדוקים ויועדו יחדו׃

I spytał go jeden z nich, zakonnik, kusząc go i mówiąc:

ואחד מהם מבין בתורה שאל אתו לנסותו לאמר׃

Nauczycielu! które jest największe przykazanie w zakonie?

רבי אי זו מצוה גדולה היא בתורה׃

A Jezus mu rzekł: Będziesz miłował Pana, Boga twego, ze wszystkiego serca twego, i ze wszystkiej duszy twojej i ze wszystkiej myśli twojej.

ויאמר ישוע אליו ואהבת את יהוה אלהיך בכל לבבך ובכל נפשך ובכל מדעך׃

To jest pierwsze i największe przykazanie.

זאת היא המצוה הגדולה והראשונה׃

A wtóre podobne jest temuż: Będziesz miłował bliźniego twego, jako samego siebie.

והשנית דומה לה ואהבת לרעך כמוך׃

Na tych dwóch przykazaniach wszystek zakon i prorocy zawisnęli.

בשתי המצות האלה כל התורה תלויה וגם הנביאים׃

A gdy się Faryzeuszowie zebrali, spytał ich Jezus,

ויהי בהקהל הפרושים וישאלם ישוע לאמר׃

Mówiąc: Co się wam zda o Chrystusie? Czyim jest synem? Rzekli mu: Dawidowym.

מה דעתכם על המשיח בן מי הוא ויאמרו אליו בן דוד׃

I rzekł im: Jakoż tedy Dawid w duchu nazywa go Panem? mówiąc:

ויאמר אליהם ואיך קרא לו דוד ברוח אדון באמרו׃

Rzekł Pan Panu memu: Siądź po prawicy mojej, aż położę nieprzyjacioły twoje podnóżkiem nóg twoich.

נאם יהוה לאדני שב לימיני עד אשית איביך הדם לרגליך׃

Ponieważ go tedy Dawid nazywa Panem, jakoż jest synem jego?

ועתה אם דוד קרא לו אדון איך הוא בנו׃

A żaden mu nie mógł odpowiedzieć i słowa, i nie śmiał go nikt więcej od onego dnia pytać.

ולא יכל איש לענות אתו דבר ולא ערב עוד איש את לבו מן היום ההוא לשאל אותו׃