Matthew 22

ויען ישוע ויסף דבר במשלים אליהם לאמר׃

Isus a luat cuvîntul, şi le -a vorbit iarăş în pilde. Şi a zis:

דומה מלכות השמים למלך בשר ודם אשר עשה חתנה לבנו׃

,,Împărăţia cerurilor se aseamănă cu un împărat, care a făcut nuntă fiului său.

וישלח את עבדיו לקרא הקרואים אל החתנה ולא אבו לבוא׃

A trimes pe robii săi să cheme pe cei poftiţi la nuntă; dar ei n'au vrut să vină.

ויסף שלח עבדים אחרים לאמר אמרו אל הקרואים הנה ערכתי את סעודתי שורי ומריאי טבוחים והכל מוכן באו אל החתנה׃

A trimes iarăş alţi robi, şi le -a zis: ,Spuneţi celor poftiţi: ,,Iată că am gătit ospăţul meu; juncii şi vitele mele cele îngrăşate au fost tăiate; toate sînt gata, veniţi la nuntă.`

והם לא שתו לבם לזאת וילכו להם זה אל שדהו וזה אל מסחרו׃

Dar ei, fără să le pese de poftirea lui, au plecat: unul la holda lui, şi altul la negustoria lui.

והנשארים תפשו את עבדיו ויתעללו בם ויהרגום׃

Ceilalţi au pus mîna pe robi, şi-au bătut joc de ei, şi i-au omorît.

ויקצף המלך וישלח צבאותיו ויאבד את המרצחים ההם ואת עירם שרף באש׃

Cînd a auzit împăratul s'a mîniat; a trimes oştile sale, a nimicit pe ucigaşii aceia, şi le -a ars cetatea.

אז אמר אל עבדיו הן החתנה מוכנה והקרואים לא היו ראוים לה׃

Atunci a zis robilor săi: ,Nunta este gata; dar cei poftiţi n'au fost vrednici de ea.

לכן לכו נא אל ראשי הדרכים וכל איש אשר תמצאו קראו אתו אל החתנה׃

Duceţi-vă dar la răspîntiile drumurilor, şi chemaţi la nuntă pe toţi aceia pe cari -i veţi găsi.`

ויצאו העבדים ההם אל הדרכים ויאספו את כל אשר מצאו גם רעים גם טובים וימלא בית החתנה מסבים׃

Robii au ieşit la răspîntii, au strîns pe toţi pe cari i-au găsit, şi buni şi răi, şi odaia ospăţului de nuntă s'a umplut de oaspeţi.

ויהי כבוא המלך לראות את המסבים וירא בהם איש ולא היה לבוש בגדי חתנה׃

Împăratul a intrat să-şi vadă oaspeţii; şi a zărit acolo pe un om, care nu era îmbrăcat în haina de nuntă.

ויאמר אליו רעי איכה באת הנה ואין לך בגדי חתנה ויאלם׃

,Prietene,` i -a zis el, ,cum ai intrat aici fără să ai haină de nuntă?` Omul acela a amuţit.

ויאמר המלך למשרתים אסרו ידיו ורגליו ונשאתם והשלכתם אותו אל החשך החיצון שם תהיה היללה וחרק השנים׃

Atunci împăratul a zis slujitorilor săi: ,Legaţi -i mînile şi picioarele, şi luaţi -l şi aruncaţi -l în întunerecul de afară; acolo va fi plînsul şi scrîşnirea dinţilor.

כי רבים הם הקרואים ומעטים הנבחרים׃

Căci mulţi sînt chemaţi, dar puţini sînt aleşi.``

וילכו הפרושים ויתיעצו איך יכשילהו בדבר׃

Atunci Fariseii s'au dus şi s'au sfătuit cum să prindă pe Isus cu vorba.

וישלחו אליו את תלמידיהם עם ההורדוסיים לאמר רבי ידענו כי איש אמת אתה ותורה באמת את דרך אלהים ולא תגור מפני איש כי אינך מכיר פני אדם׃

Au trimes la El pe ucenicii lor împreună cu Irodianii, cari I-au zis: ,,Învăţătorule, ştim că eşti adevărat, şi că înveţi pe oameni calea lui Dumnezeu în adevăr, fără să-Ţi pese de nimeni, pentrucă nu cauţi la faţa oamenilor.

לכן הגידה נא לנו את דעתך הנכון לנו לתת מס אל הקיסר אם לא׃

Spune-ne dar, ce crezi? Se cade să plătim bir Cezarului sau nu?``

וישוע ידע את רשעתם ויאמר החנפים מה תנסוני׃

Isus, care le cunoştea vicleşugul, a răspuns: ,,Pentruce Mă ispitiţi, făţarnicilor?

הראוני את מטבע המס ויביאו לו דינר׃

Arătaţi-Mi banul birului.`` Şi ei I-au adus un ban (Greceşte: dinar.).

ויאמר אליהם של מי הצורה הזאת והמכתב אשר עליו׃

El i -a întrebat: ,,Chipul acesta şi slovele scrise pe el, ale cui sînt?``

ויאמרו אליו של הקיסר ויאמר אליהם לכן תנו לקיסר את אשר לקיסר ולאלהים את אשר לאלהים׃

,,Ale Cezarului,`` I-au răspuns ei. Atunci El le -a zis: ,,Daţi dar Cezarului ce este al Cezarului, şi lui Dumnezeu ce este al lui Dumnezeu!``

וכשמעם את זאת תמהו ויעזבהו וילכו להם׃

Miraţi de cuvintele acestea, ei L-au lăsat, şi au plecat.``

ביום ההוא נגשו אליו צדוקים האמרים כי אין תחית המתים וישאלו אתו לאמר׃

În aceeaş zi, au venit la Isus Saducheii, cari zic că nu este înviere. Ei I-au pus următoarea întrebare:

רבי הן משה אמר איש כי ימות ובנים אין לו אחיו ייבם את אשתו והקים זרע לאחיו׃

,,Învăţătorule, Moise a zis: ,Dacă moare cineva fără să aibă copii, fratele lui să ia pe nevasta fratelui său, şi să -i ridice urmaş.`

ואתנו היו שבעה אחים והראשון נשא אשה וימת וזרע אין לו ויעזב את אשתו לאחיו׃

Erau dar la noi şapte fraţi. Cel dintîi s'a însurat, şi a murit; şi, fiindcă n'avea copii, a lăsat fratelui său pe nevasta lui.

וכמו כן גם השני וכן גם השלישי עד השבעה׃

Tot aşa şi al doilea, şi al treilea, pînă la al şaptelea.

ואחרי כלם מתה גם האשה׃

La urmă, după ei toţi, a murit şi femeia.

ועתה בתחית המתים למי מן השבעה תהיה לאשה כי לכלם היתה׃

La înviere, nevasta căruia din cei şapte va fi ea? Fiindcă toţi au avut -o de nevastă.

ויען ישוע ויאמר להם טעים אתם באשר אינכם יודעים את הכתובים וגם את גבורת האלהים׃

Drept răspuns, Isus le -a zis: ,,Vă rătăciţi! Pentru că nu cunoaşteţi nici Scripturile, nici puterea lui Dumnezeu.

כי בתחית המתים לא ישאו נשים ולא תנשאנה כי אם כמלאכי אלהים בשמים יהיו׃

Căci la înviere, nici nu se vor însura, nici nu se vor mărita, ci vor fi ca îngerii lui Dumnezeu în cer.

ועל דבר תחית המתים הלא קראתם את הנאמר לכם מפי האלהים לאמר׃

Cît priveşte învierea morţilor, oare n'aţi citit ce vi s'a spus de Dumnezeu, cînd zice:

אנכי אלהי אברהם ואלהי יצחק ואלהי יעקב והוא איננו אלהי המתים כי אם אלהי החיים׃

,Eu sînt Dumnezeul lui Avraam, Dumnezeul lui Isaac, şi Dumnezeul lui Iacov?` Dumnezeu nu este un Dumnezeu al celor morţi ci al celor vii.``

וישמע המון העם וישתומממו על תורתו׃

Noroadele, cari ascultau, au rămas uimite de învăţătura lui Isus.

והפרושים כשמעם כי סכר פי הצדוקים ויועדו יחדו׃

Cînd au auzit Fariseii că Isus a astupat gura Saducheilor, s'au strîns la un loc.

ואחד מהם מבין בתורה שאל אתו לנסותו לאמר׃

Şi unul din ei, un învăţător al Legii, ca să -L ispitească, I -a pus întrebarea următoare:

רבי אי זו מצוה גדולה היא בתורה׃

,,Învăţătorule, care este cea mai mare poruncă din Lege?``

ויאמר ישוע אליו ואהבת את יהוה אלהיך בכל לבבך ובכל נפשך ובכל מדעך׃

Isus i -a răspuns: ,,Să iubeşti pe Domnul, Dumnezeul tău, cu toată inima ta, cu tot sufletul tău, şi cu tot cugetul tău.``

זאת היא המצוה הגדולה והראשונה׃

,,Aceasta este cea dintîi, şi cea mai mare poruncă.

והשנית דומה לה ואהבת לרעך כמוך׃

Iar a doua, asemenea ei, este: ,Să iubeşti pe aproapele tău ca pe tine însuţi.`

בשתי המצות האלה כל התורה תלויה וגם הנביאים׃

În aceste două porunci se cuprinde toată Legea şi Proorocii.``

ויהי בהקהל הפרושים וישאלם ישוע לאמר׃

Pe cînd erau strînşi la un loc Fariseii, Isus i -a întrebat:

מה דעתכם על המשיח בן מי הוא ויאמרו אליו בן דוד׃

Ce credeţi voi despre Hristos? Al cui fiu este?`` ,,Al lui David``, I-au răspuns ei.

ויאמר אליהם ואיך קרא לו דוד ברוח אדון באמרו׃

Şi Isus le -a zis: ,,Cum atunci David, fiind însuflat de Duhul, Îl numeşte Domn, cînd zice:

נאם יהוה לאדני שב לימיני עד אשית איביך הדם לרגליך׃

,Domnul a zis Domnului Meu: ,,Şezi la dreapta Mea, pînă voi pune pe vrăjmaşii Tăi supt picioarele Tale?

ועתה אם דוד קרא לו אדון איך הוא בנו׃

Deci, dacă David Îl numeşte Domn, cum este El fiul lui?``

ולא יכל איש לענות אתו דבר ולא ערב עוד איש את לבו מן היום ההוא לשאל אותו׃

Nimeni nu I -a putut răspunde un cuvînt. Şi, din ziua aceea, n'a îndrăznit nimeni să -I mai pună întrebări.