Proverbs 20

luxuriosa res vinum et tumultuosa ebrietas quicumque his delectatur non erit sapiens

Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.

sicut rugitus leonis ita terror regis qui provocat eum peccat in animam suam

Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.

honor est homini qui separat se a contentionibus omnes autem stulti miscentur contumeliis

Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.

propter frigus piger arare noluit mendicabit ergo aestate et non dabitur ei

Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.

sicut aqua profunda sic consilium in corde viri sed homo sapiens exhauriet illud

Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.

multi homines misericordes vocantur virum autem fidelem quis inveniet

Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?

iustus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet

Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.

rex qui sedet in solio iudicii dissipat omne malum intuitu suo

Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.

quis potest dicere mundum est cor meum purus sum a peccato

Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?

pondus et pondus mensura et mensura utrumque abominabile est apud Deum

Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.

ex studiis suis intellegitur puer si munda et si recta sint opera eius

Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.

aurem audientem et oculum videntem Dominus fecit utrumque

Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.

noli diligere somnum ne te egestas opprimat aperi oculos tuos et saturare panibus

Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.

malum est malum est dicit omnis emptor et cum recesserit tunc gloriabitur

Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.

est aurum et multitudo gemmarum vas autem pretiosum labia scientiae

Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.

tolle vestimentum eius qui fideiussor extitit alieni et pro extraneis aufer pignus ab eo

Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.

suavis est homini panis mendacii et postea implebitur os eius calculo

Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.

cogitationes consiliis roborantur et gubernaculis tractanda sunt bella

Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.

ei qui revelat mysteria et ambulat fraudulenter et dilatat labia sua ne commiscearis

Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.

qui maledicit patri suo et matri extinguetur lucerna eius in mediis tenebris

Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.

hereditas ad quam festinatur in principio in novissimo benedictione carebit

Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.

ne dicas reddam malum expecta Dominum et liberabit te

Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.

abominatio est apud Deum pondus et pondus statera dolosa non est bona

Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.

a Domino diriguntur gressus viri quis autem hominum intellegere potest viam suam

Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?

ruina est hominis devorare sanctos et post vota tractare

Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.

dissipat impios rex sapiens et curvat super eos fornicem

Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.

lucerna Domini spiraculum hominis quae investigat omnia secreta ventris

Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.

misericordia et veritas custodiunt regem et roboratur clementia thronus eius

Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.

exultatio iuvenum fortitudo eorum et dignitas senum canities

Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.

livor vulneris absterget mala et plagae in secretioribus ventris

Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.