Proverbs 20

Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.

Il vino è schernitore, la bevanda alcoolica è turbolenta, e chiunque se ne lascia sopraffare non è savio.

Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.

Il terrore che incute il re è come il ruggito d’un leone; chi lo irrita pecca contro la propria vita.

Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.

E’ una gloria per l’uomo l’astenersi dalle contese, ma chiunque è insensato mostra i denti.

Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.

Il pigro non ara a causa del freddo; alla raccolta verrà a cercare, ma non ci sarà nulla.

Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.

I disegni nel cuor dell’uomo sono acque profonde, ma l’uomo intelligente saprà attingervi.

Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?

Molta gente vanta la propria bontà; ma un uomo fedele chi lo troverà?

Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.

I figliuoli del giusto, che cammina nella sua integrità, saranno beati dopo di lui.

Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.

Il re, assiso sul trono dove rende giustizia, dissipa col suo sguardo ogni male.

Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?

Chi può dire: "Ho nettato il mio cuore, sono puro dal mio peccato?"

Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.

Doppio peso e doppia misura sono ambedue in abominio all’Eterno.

Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.

Anche il fanciullo dà a conoscere con i suoi atti se la sua condotta sarà pura e retta.

Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.

L’orecchio che ascolta e l’occhio che vede, li ha fatti ambedue l’Eterno.

Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.

Non amare il sonno, che tu non abbia a impoverire; tieni aperti gli occhi, e avrai pane da saziarti.

Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.

"Cattivo! cattivo!" dice il compratore; ma, andandosene, si vanta dell’acquisto.

Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.

C’è dell’oro e abbondanza di perle, ma le labbra ricche di scienza son cosa più preziosa.

Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.

Prendigli il vestito, giacché ha fatta cauzione per altri; fatti dare dei pegni, poiché s’è reso garante di stranieri.

Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.

Il pane frodato è dolce all’uomo; ma, dopo, avrà la bocca piena di ghiaia.

Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.

I disegni son resi stabili dal consiglio; fa’ dunque la guerra con una savia direzione.

Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.

Chi va sparlando palesa i segreti; perciò non t’immischiare con chi apre troppo le labbra.

Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.

Chi maledice suo padre e sua madre, la sua lucerna si spegnerà nelle tenebre più fitte.

Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.

L’eredità acquistata troppo presto da principio, alla fine non sarà benedetta.

Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.

Non dire: "Renderò il male"; spera nell’Eterno, ed egli ti salverà.

Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.

Il peso doppio è in abominio all’Eterno, e la bilancia falsa non è cosa buona.

Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?

I passi dell’uomo li dirige l’Eterno; come può quindi l’uomo capir la propria via?

Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.

E’ pericoloso per l’uomo prender leggermente un impegno sacro, e non riflettere che dopo aver fatto un voto.

Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.

Il re savio passa gli empi al vaglio, dopo aver fatto passare la ruota su loro.

Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.

Lo spirito dell’uomo è una lucerna dell’Eterno che scruta tutti i recessi del cuore.

Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.

La bontà e la fedeltà custodiscono il re; e con la bontà egli rende stabile il suo trono.

Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.

La gloria dei giovani sta nella loro forza, e la bellezza dei vecchi, nella loro canizie.

Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.

Le battiture che piagano guariscono il male; e così le percosse che vanno al fondo delle viscere.