John 7

بعد از آن عیسی در جلیل مسافرت می‌کرد. او نمی‌خواست در یهودیه باشد چون یهودیان قصد داشتند او را بكشند.

After these things Jesus walked in Galilee: for he would not walk in Jewry, because the Jews sought to kill him.

همین‌که عید یهودیان یعنی عید خیمه‌ها نزدیک شد،

Now the Jews' feast of tabernacles was at hand.

برادران عیسی به او گفتند: «اینجا را ترک كن و به یهودیه برو تا پیروان تو كارهایی را كه می‌کنی ببینند.

His brethren therefore said unto him, Depart hence, and go into Judæa, that thy disciples also may see the works that thou doest.

کسی‌که می‌خواهد مشهور شود كارهای خود را پنهانی انجام نمی‌دهد، تو كه این كارها را می‌کنی بگذار تمام دنیا تو را ببینند.»

For there is no man that doeth any thing in secret, and he himself seeketh to be known openly. If thou do these things, shew thyself to the world.

چونكه برادرانش هم به او ایمان نداشتند.

For neither did his brethren believe in him.

عیسی به ایشان گفت: «هنوز وقت من نرسیده است، امّا برای شما هروقت مناسب است.

Then Jesus said unto them, My time is not yet come: but your time is alway ready.

دنیا نمی‌تواند از شما متنفّر باشد، امّا از من نفرت دارد، زیرا من دربارهٔ آن شهادت می‌دهم كه كارهایش بد است.

The world cannot hate you; but me it hateth, because I testify of it, that the works thereof are evil.

شما برای این عید بروید. من فعلاً نمی‏آیم زیرا هنوز وقت من کاملاً نرسیده است.»

Go ye up unto this feast: I go not up yet unto this feast; for my time is not yet full come.

عیسی این را به آنان گفت و در جلیل ماند.

When he had said these words unto them, he abode still in Galilee.

بعد از آنكه برادرانش برای عید به اورشلیم رفتند، خود عیسی نیز به آنجا رفت ولی نه آشكارا بلكه پنهانی.

But when his brethren were gone up, then went he also up unto the feast, not openly, but as it were in secret.

یهودیان در روزهای عید به دنبال او می‌گشتند و می‌پرسیدند: «او كجاست؟»

Then the Jews sought him at the feast, and said, Where is he?

در میان مردم دربارهٔ او گفت‌وگوی زیادی وجود داشت. بعضی می‌گفتند: «او آدم خوبی است» و دیگران می‌گفتند: «نه، او مردم را گول می‌زند.»

And there was much murmuring among the people concerning him: for some said, He is a good man: others said, Nay; but he deceiveth the people.

امّا به علّت ترس از یهودیان، هیچ‌کس دربارهٔ او به طور علنی چیزی نمی‌گفت.

Howbeit no man spake openly of him for fear of the Jews.

در اواسط روزهای عید، عیسی به معبد بزرگ آمد و به تعلیم دادن پرداخت.

Now about the midst of the feast Jesus went up into the temple, and taught.

یهودیان با تعجّب می‌گفتند: «این شخص كه هرگز تعلیم نیافته است، چگونه كتب مقدّس را می‌داند؟»

And the Jews marvelled, saying, How knoweth this man letters, having never learned?

عیسی در جواب ایشان گفت: «آنچه من تعلیم می‌دهم از خود من نیست، بلكه از طرف فرستندهٔ من است.

Jesus answered them, and said, My doctrine is not mine, but his that sent me.

کسی‌که مایل باشد ارادهٔ او را انجام دهد خواهد دانست كه تعالیم من از جانب خداست یا من فقط از خود سخن می‌گویم.

If any man will do his will, he shall know of the doctrine, whether it be of God, or whether I speak of myself.

هرکه از خود سخن بگوید طالب جاه و جلال برای خود می‌باشد. امّا کسی‌که طالب جلال فرستنده خود باشد، آدمی است صادق و در او ناراستی نیست.

He that speaketh of himself seeketh his own glory: but he that seeketh his glory that sent him, the same is true, and no unrighteousness is in him.

مگر موسی شریعت را به شما نداد شریعتی كه هیچ‌یک از شما به آن عمل نمی‌کند؟ چرا می‌خواهید مرا بكشید؟»

Did not Moses give you the law, and yet none of you keepeth the law? Why go ye about to kill me?

مردم در جواب گفتند: «تو دیو داری. چه کسی می‌خواهد تو را بكشد؟»

The people answered and said, Thou hast a devil: who goeth about to kill thee?

عیسی جواب داد: «من یک كار کرده‌ام و همهٔ شما از آن تعجّب کرده‌اید.

Jesus answered and said unto them, I have done one work, and ye all marvel.

موسی قانون مربوط به ختنه را به شما داد (هرچند از موسی شروع نشد بلكه از اجداد قوم) و شما در روز سبت پسران خود را ختنه می‌کنید.

Moses therefore gave unto you circumcision; (not because it is of Moses, but of the fathers;) and ye on the sabbath day circumcise a man.

پس اگر پسران خود را در روز سبت ختنه می‌کنید تا قانون موسی شكسته نشود، چرا به این دلیل كه من در روز سبت به یک انسان سلامتی كامل بخشیدم بر من خشمگین شده‌اید؟

If a man on the sabbath day receive circumcision, that the law of Moses should not be broken; are ye angry at me, because I have made a man every whit whole on the sabbath day?

از روی ظاهر قضاوت نكنید، بلكه در قضاوتهای خود با انصاف باشید.»

Judge not according to the appearance, but judge righteous judgment.

پس بعضی از مردم اورشلیم گفتند: «آیا این همان کسی نیست كه می‌خواهند او را بكشند؟

Then said some of them of Jerusalem, Is not this he, whom they seek to kill?

ببینید او در اینجا به طور علنی صحبت می‌کند و آنها چیزی به او نمی‌گویند. آیا حكمرانان ما واقعاً قبول دارند كه او مسیح موعود است؟

But, lo, he speaketh boldly, and they say nothing unto him. Do the rulers know indeed that this is the very Christ?

با وجود این ما همهٔ می‌دانیم كه این مرد اهل كجاست، امّا وقتی مسیح ظهور كند هیچ‌کس نخواهد دانست كه او اهل كجاست.»

Howbeit we know this man whence he is: but when Christ cometh, no man knoweth whence he is.

از این رو وقتی عیسی در معبد بزرگ تعلیم می‌داد با صدای بلند گفت: «شما مرا می‌شناسید و می‌دانید كه اهل كجا هستم. ولی من به دلخواه خود نیامده‌ام زیرا فرستنده من حق است و شما او را نمی‌شناسید.

Then cried Jesus in the temple as he taught, saying, Ye both know me, and ye know whence I am: and I am not come of myself, but he that sent me is true, whom ye know not.

امّا من او را می‌شناسم زیرا از جانب او آمده‌ام و او مرا فرستاده است.»

But I know him: for I am from him, and he hath sent me.

در این وقت آنها خواستند او را دستگیر كنند، امّا هیچ‌کس دست به طرف او دراز نكرد، زیرا وقت او هنوز نرسیده بود.

Then they sought to take him: but no man laid hands on him, because his hour was not yet come.

ولی عدّهٔ زیادی به او ایمان آوردند و می‌گفتند: «آیا وقتی مسیح ظهور كند از این شخص بیشتر معجزه می‌نماید؟»

And many of the people believed on him, and said, When Christ cometh, will he do more miracles than these which this man hath done?

فریسیان آنچه را كه مردم دربارهٔ او به طور پنهانی می‌گفتند شنیدند. پس آنها و سران كاهنان پاسبانانی فرستادند تا عیسی را بازداشت كنند.

The Pharisees heard that the people murmured such things concerning him; and the Pharisees and the chief priests sent officers to take him.

آنگاه عیسی گفت: «فقط مدّت كوتاهی با شما خواهم بود و بعد به نزد فرستندهٔ خود خواهم رفت.

Then said Jesus unto them, Yet a little while am I with you, and then I go unto him that sent me.

شما به دنبال من خواهید گشت، امّا مرا نخواهید یافت و به جایی‌که من خواهم بود شما نمی‌توانید بیایید.»

Ye shall seek me, and shall not find me: and where I am, thither ye cannot come.

پس یهودیان به یكدیگر گفتند: «كجا می‌خواهد برود كه ما نتوانیم او را پیدا كنیم، آیا می‌خواهد پیش كسانی برود كه در میان یونانیان پراكنده هستند و به یونانیان تعلیم دهد؟ او می‌گوید:

Then said the Jews among themselves, Whither will he go, that we shall not find him? will he go unto the dispersed among the Gentiles, and teach the Gentiles?

'به دنبال من خواهید گشت امّا مرا نخواهید یافت و به جایی‌که من خواهم بود شما نمی‌توانید بیایید.' مقصود او از این حرف چیست؟»

What manner of saying is this that he said, Ye shall seek me, and shall not find me: and where I am, thither ye cannot come?

در آخرین روز كه مهمترین روز عید بود، عیسی ایستاد و با صدای بلند گفت: «اگر کسی تشنه است پیش من بیاید و بنوشد.

In the last day, that great day of the feast, Jesus stood and cried, saying, If any man thirst, let him come unto me, and drink.

چنانکه كلام خدا می‌فرماید: 'نهرهای آب زنده از درون آن کسی‌که به من ایمان بیاورد جاری خواهد گشت.'»

He that believeth on me, as the scripture hath said, out of his belly shall flow rivers of living water.

این سخنان را دربارهٔ روح‌القدس، كه می‌باید به مؤمنین او داده شود می‌گفت و چون هنوز عیسی جلال نیافته بود روح‌القدس عطا نشده بود.

(But this spake he of the Spirit, which they that believe on him should receive: for the Holy Ghost was not yet given; because that Jesus was not yet glorified.)

بسیاری از کسانی‌که این سخن را شنیدند گفتند: «این مرد واقعاً همان نبی موعود است»

Many of the people therefore, when they heard this saying, said, Of a truth this is the Prophet.

دیگران گفتند: «او مسیح است.» و عدّه‌ای هم گفتند: «آیا مسیح از جلیل ظهور می‌کند؟

Others said, This is the Christ. But some said, Shall Christ come out of Galilee?

مگر کتاب‌مقدّس نمی‌گوید كه مسیح باید از خاندان داوود و اهل دهكدهٔ داوود یعنی بیت‌لحم باشد؟»

Hath not the scripture said, That Christ cometh of the seed of David, and out of the town of Bethlehem, where David was?

به این ترتیب دربارهٔ او در میان جمعیّت دودستگی به وجود آمد.

So there was a division among the people because of him.

عدّه‌ای خواستند او را دستگیر كنند، امّا هیچ‌کس به طرف او دست دراز نكرد.

And some of them would have taken him; but no man laid hands on him.

بعد از آن پاسبانان پیش سران كاهنان و فریسیان برگشتند. آنها از پاسبان پرسیدند: «چرا او را نیاوردید؟»

Then came the officers to the chief priests and Pharisees; and they said unto them, Why have ye not brought him?

پاسبان جواب دادند: «تا به حال هیچ‌کس مانند این مرد سخن نگفته است.»

The officers answered, Never man spake like this man.

فریسیان در پاسخ گفتند: «آیا او شما را هم گمراه كرده است؟

Then answered them the Pharisees, Are ye also deceived?

آیا کسی از رؤسا و فریسیان به او گرویده است؟

Have any of the rulers or of the Pharisees believed on him?

و امّا این آدمهایی كه از شریعت بی‌خبرند، ملعون هستند!»

But this people who knoweth not the law are cursed.

نیقودیموس، كه در شب به دیدن عیسی آمده بود و یکی از آنها بود، از آنها پرسید:

Nicodemus saith unto them, (he that came to Jesus by night, being one of them,)

«آیا شریعت به ما اجازه می‌دهد کسی را محكوم كنیم بدون آنكه به سخنان او گوش دهیم و بدانیم چه كار كرده است؟»

Doth our law judge any man, before it hear him, and know what he doeth?

در پاسخ به او گفتند: «مگر تو جلیلی هستی؟ بررسی كن و ببین كه هیچ نبی‌ای از جلیل ظهور نكرده است.»

They answered and said unto him, Art thou also of Galilee? Search, and look: for out of Galilee ariseth no prophet.

پس آنها همه به خانه‌های خود رفتند.

And every man went unto his own house.