Proverbs 29

Se homo ofte admonita restos obstina, Li subite pereos sen ia helpo.

A ki a feddésekre is nyakas marad, egyszer csak összetörik, gyógyíthatatlanul.

Kiam altiĝas virtuloj, la popolo ĝojas; Sed kiam regas malvirtulo, la popolo ĝemas.

Mikor öregbülnek az igazak, örül a nép; mikor pedig uralkodik az istentelen, sóhajt a nép.

Homo, kiu amas saĝon, ĝojigas sian patron; Sed kiu komunikiĝas kun malĉastulinoj, tiu disperdas sian havon.

A bölcseség-szerető ember megvidámítja az ő atyját; a ki pedig a paráznákhoz adja magát, elveszti a vagyont.

Reĝo per justeco fortikigas la landon; Sed donacamanto ĝin ruinigas.

A király igazsággal erősíti meg az országot; a ki pedig ajándékot vesz, elrontja azt.

Homo, kiu flatas al sia proksimulo, Metas reton antaŭ liaj piedoj.

A férfiú, a ki hizelkedik barátjának, hálót vet annak lábai elé.

Per sia pekado malbona homo sin implikas; Sed virtulo triumfas kaj ĝojas.

A gonosz ember vétkében tőr van; az igaz pedig énekel és vígad.

Virtulo penas ekkoni la aferon de malriĉuloj; Sed malvirtulo ne povas kompreni.

Megérti az igaz a szegényeknek ügyét; az istentelen pedig nem tudja megérteni.

Homoj blasfemantaj indignigas urbon; Sed saĝuloj kvietigas koleron.

A csúfoló férfiak fellobbantják a várost; de a bölcsek elfordítják a haragot.

Se saĝa homo havas juĝan aferon kun homo malsaĝa, Tiam, ĉu li koleras, ĉu li ridas, li ne havas trankvilon.

Az eszes ember, ha vetekedik a bolonddal, akár felháborodik, akár nevet, nincs nyugodalom.

Sangaviduloj malamas senkulpulon; Sed virtuloj zorgas pri lia vivo.

A vérszomjasak gyűlölik a tökéletes embert; az igazak pedig oltalmazzák annak életét.

Sian tutan koleron aperigas malsaĝulo; Sed saĝulo ĝin retenas.

Az ő egész indulatját előmutatja a bolond; de a bölcs végre megcsendesíti azt.

Se reganto atentas mensogon, Tiam ĉiuj liaj servantoj estas malvirtuloj.

A mely uralkodó a hamisságnak beszédire hallgat, annak minden szolgái latrok.

Malriĉulo kaj procentegisto renkontiĝas; La Eternulo donas lumon al la okuloj de ambaŭ.

A szegény és az uzsorás ember összetalálkoznak; mind a kettőnek pedig szemeit az Úr világosítja meg.

Se reĝo juĝas juste malriĉulojn, Lia trono fortikiĝas por ĉiam.

A mely király hűségesen ítéli a szegényeket, annak széke mindörökké megáll.

Kano kaj instruo donas saĝon; Sed knabo, lasita al si mem, hontigas sian patrinon.

A vessző és dorgálás bölcseséget ád; de a szabadjára hagyott gyermek megszégyeníti az ő anyját.

Kiam altiĝas malvirtuloj, tiam multiĝas krimoj; Sed virtuloj vidos ilian falon.

Mikor nevekednek az istentelenek, nevekedik a vétek; az igazak pedig azoknak esetét megérik.

Punu vian filon, kaj li vin trankviligos, Kaj li donos ĝojon al via animo.

Fenyítsd meg a te fiadat, és nyugodalmat hoz néked, és szerez gyönyörűséget a te lelkednek.

Se ne ekzistas profetaj predikoj, tiam popolo fariĝas sovaĝa; Sed bone estas al tiu, kiu observas la leĝojn.

Mikor nincs *mennyei* látás, a nép elvadul; ha pedig megtartja a törvényt, oh mely igen boldog!

Per vortoj sklavo ne instruiĝas; Ĉar li komprenas, sed ne obeas.

*Csak* beszéddel nem tanul meg a szolga, mert tudna, de még sem felel meg.

Ĉu vi vidas homon, kiu tro rapidas kun siaj vortoj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.

Láttál-é beszédeiben hirtelenkedő embert? a bolond felől több reménység van, hogynem a felől!

Se oni de infaneco kutimigas sklavon al dorlotiĝado, Li poste fariĝas neregebla.

A ki lágyan neveli gyermekségétől fogva az ő szolgáját, végre az lesz a fiú.

Kolerema homo kaŭzas malpacojn, Kaj flamiĝema kaŭzas multajn pekojn.

A haragos háborgást szerez; és a dühösködőnek sok a vétke.

La fiereco de homo lin malaltigos; Sed humilulo atingos honoron.

Az embernek kevélysége megalázza őt; az alázatos pedig tisztességet nyer.

Kiu dividas kun ŝtelisto, tiu malamas sian animon; Li aŭdas la ĵuron kaj nenion diras.

A ki osztozik a lopóval, gyűlöli az magát; hallja az esküt, de nem vall.

Timo antaŭ homoj faligas en reton; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estas ŝirmita.

Az emberektől való félelem tőrt vet; de a ki bízik az Úrban, kiemeltetik.

Multaj serĉas favoron de reganto; Sed la sorto de homo dependas de la Eternulo.

Sokan keresik a fejedelemnek orczáját; de az Úrtól *van* kinek-kinek ítélete.

Maljusta homo estas abomenaĵo por virtuloj; Kaj kiu iras la ĝustan vojon, tiu estas abomenaĵo por malvirtulo.

Iszonyat az igazaknak a hamis ember; és iszonyat az istentelennek az igaz úton járó.