Proverbs 26

COMO la nieve en el verano, y la lluvia en la siega, Así conviene al necio la honra.

احترام گذاشتن به افراد نادان، مانند بارش برف در تابستان یا باران در فصل درو است.

Como el gorrión en su vagar, y como la golondrina en su vuelo, Así la maldición sin causa nunca vendrá.

نفرین، اگر مستحق آن نباشی، صدمه‌ای به تو نمی‌رساند؛ بلکه مانند پرنده‌ای است که به هر طرف پرواز می‌کند و در جایی نمی‌نشیند.

El látigo para el caballo, y el cabestro para el asno, Y la vara para la espalda del necio.

شلاّق برای اسب، افسار برای الاغ و چوب برای تنبیه احمق است.

Nunca respondas al necio en conformidad á su necedad, Para que no seas tú también como él.

کسی‌که به سؤال احمقانه جواب بدهد، مانند سؤال کنندهٔ آن احمق است.

Responde al necio según su necedad, Porque no se estime sabio en su opinión.

به سؤال احمقانه، باید جواب احمقانه داد تا سؤال کننده فکر نکند که عاقل است.

Como el que se corta los pies y bebe su daño, Así es el que envía algo por mano de un necio.

کسی‌که توسط آدم احمق پیام می‌فرستد، مانند شخصی است که پای خود را قطع می‌کند و یا زهر می‌خورد.

Alzar las piernas del cojo. Así es el proverbio en la boca del necio.

مَثَلی که از دهان شخص نادان بیرون می‌آید، مانند پای لنگ، سُست است.

Como quien liga la piedra en la honda, Así hace el que al necio da honra.

احترام گذاشتن به آدم احمق، مانند بستن سنگ به فلاخن کاری احمقانه است.

Espinas hincadas en mano del embriagado, Tal es el proverbio en la boca de los necios.

مَثَلی که از دهان آدم احمق بیرون می‌آید، همچون خاری که به دست شخص احمق فرو می‌رود و او حس نمی‌کند، بی‌اثر است.

El grande cría todas las cosas; y da la paga al insensato, Y la da á los transgresores.

کسی‌که آدم احمق را استخدام می‌کند، مانند تیراندازی است که هر رهگذری را مجروح می‌سازد.

Como perro que vuelve á su vómito, Así el necio que repite su necedad.

شخص احمقی که حماقت خود را تکرار می‌کند، مانند سگی است که آن چه استفراغ کرده است، می‌خورد.

¿Has visto hombre sabio en su opinión? Más esperanza hay del necio que de él.

کسی‌که خودش را عاقل می‌پندارد، از یک احمق هم نادان‌تر است.

Dice el perezoso: El león está en el camino; El león está en las calles.

آدم تنبل پای خود را از خانه بیرون نمی‌گذارد و می‌گوید: «شیر درّنده در کوچه هست!»

Las puertas se revuelven en sus quicios: Así el perezoso en su cama.

او مانند دری که بر پاشنهٔ خود می‌چرخد، در رخت خواب می‌غلتد و از آن جدا نمی‌شود.

Esconde el perezoso su mano en el seno; Cánsase de tornarla á su boca.

دست خود را به طرف بشقاب دراز می‌‌کند، امّا از فرط تنبلی لقمه را به دهان خود نمی‌گذارد.

Á su ver es el perezoso más sabio Que siete que le den consejo.

با این‌همه او خود را داناتر از هفت شخص عاقل می‌داند.

El que pasando se deja llevar de la ira en pleito ajeno, Es como el que toma al perro por las orejas.

کسی‌که در دعوایی دخالت می‌کند که مربوط به او نیست، مانند شخصی است که گوشهای سگ ولگردی را می‌گیرد.

Como el que enloquece, y echa llamas Y saetas y muerte,

شخصی که همسایهٔ خود را فریب بدهد و بعد به او بگوید که شوخی کرده است، مانند دیوانه‌ای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرتاب می‌کند.

Tal es el hombre que daña á su amigo, Y dice: Ciertamente me chanceaba.

شخصی که همسایهٔ خود را فریب بدهد و بعد به او بگوید که شوخی کرده است، مانند دیوانه‌ای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرتاب می‌کند.

Sin leña se apaga el fuego: Y donde no hay chismoso, cesa la contienda.

اگر هیزم نباشد آتش خاموش می‌شود. اگر سخن‌چین نباشد، نزاع فرومی‌نشیند.

El carbón para brasas, y la leña para el fuego: Y el hombre rencilloso para encender contienda.

همان‌طور که زغال و هیزم آتش را شعله‌ور می‌سازد، شخص ستیزه‌جو هم جنگ و دعوا بپا می‌کند.

Las palabras del chismoso parecen blandas; Mas ellas entran hasta lo secreto del vientre.

حرفهای آدم سخن‌چین مانند لقمه‌های لذیذی است که با لذّت بلعیده می‌شوند.

Como escoria de plata echada sobre el tiesto, Son los labios enardecidos y el corazón malo.

سخنان شیرین و فریبنده، شرارت دل را پنهان می‌کند، درست مانند لعابی که ظرف گِلی را می‌پوشاند.

Otro parece en los labios al que aborrece; Mas en su interior pone engaño.

شخص کینه‌توز با حرفهای خود، کینهٔ دل خود را مخفی می‌کند،

Cuando hablare amigablemente, no le creas; Porque siete abominaciones hay en su corazón.

امّا تو فریب حرفهای فریبندهٔ او را نخور، زیرا دلش پر از نفرت است.

Encúbrese el odio con disimulo; Mas su malicia será descubierta en la congregación.

اگرچه نفرت خود را با حیله پنهان می‌کند، سرانجام خوی پلید او بر همه‌کس آشکار می‌گردد.

El que cavare sima, caerá en ella: Y el que revuelva la piedra, á él volverá.

هرکسی که برای دیگران چاه بکند، خودش در آن می‌افتد. هر که سنگی را به طرف دیگران بغلتاند، آن سنگ برگشته و روی خود او می‌افتد.

La falsa lengua atormenta al que aborrece: Y la boca lisonjera hace resbaladero.

زبان درغگو از مخاطبانش نفرت دارد و می‌خواهد به آنها آسیب برساند. سخنان ریاکار چیزی جز خرابی به بار نمی‌آورد.