Proverbs 30

Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.

דברי אגור בן יקה המשא נאם הגבר לאיתיאל לאיתיאל ואכל׃

Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.

כי בער אנכי מאיש ולא בינת אדם לי׃

I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.

ולא למדתי חכמה ודעת קדשים אדע׃

Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?

מי עלה שמים וירד מי אסף רוח בחפניו מי צרר מים בשמלה מי הקים כל אפסי ארץ מה שמו ומה שם בנו כי תדע׃

Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.

כל אמרת אלוה צרופה מגן הוא לחסים בו׃

Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.

אל תוסף על דבריו פן יוכיח בך ונכזבת׃

Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.

שתים שאלתי מאתך אל תמנע ממני בטרם אמות׃

Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;

שוא ודבר כזב הרחק ממני ראש ועשר אל תתן לי הטריפני לחם חקי׃

Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.

פן אשבע וכחשתי ואמרתי מי יהוה ופן אורש וגנבתי ותפשתי שם אלהי׃

Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.

אל תלשן עבד אל אדנו פן יקללך ואשמת׃

Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.

דור אביו יקלל ואת אמו לא יברך׃

Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.

דור טהור בעיניו ומצאתו לא רחץ׃

Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.

דור מה רמו עיניו ועפעפיו ינשאו׃

Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.

דור חרבות שניו ומאכלות מתלעתיו לאכל עניים מארץ ואביונים מאדם׃

Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś.Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.

לעלוקה שתי בנות הב הב שלוש הנה לא תשבענה ארבע לא אמרו הון׃

Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć.

שאול ועצר רחם ארץ לא שבעה מים ואש לא אמרה הון׃

Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.

עין תלעג לאב ותבוז ליקהת אם יקרוה ערבי נחל ויאכלוה בני נשר׃

Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:

שלשה המה נפלאו ממני וארבע לא ידעתים׃

Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.

דרך הנשר בשמים דרך נחש עלי צור דרך אניה בלב ים ודרך גבר בעלמה׃

Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.

כן דרך אשה מנאפת אכלה ומחתה פיה ואמרה לא פעלתי און׃

Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:

תחת שלוש רגזה ארץ ותחת ארבע לא תוכל שאת׃

Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;

תחת עבד כי ימלוך ונבל כי ישבע לחם׃

Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.

תחת שנואה כי תבעל ושפחה כי תירש גברתה׃

Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:

ארבעה הם קטני ארץ והמה חכמים מחכמים׃

Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;

הנמלים עם לא עז ויכינו בקיץ לחמם׃

Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;

שפנים עם לא עצום וישימו בסלע ביתם׃

Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;

מלך אין לארבה ויצא חצץ כלו׃

Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.

שממית בידים תתפש והיא בהיכלי מלך׃

Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:

שלשה המה מיטיבי צעד וארבעה מיטבי לכת׃

Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:

ליש גבור בבהמה ולא ישוב מפני כל׃

Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.

זרזיר מתנים או תיש ומלך אלקום עמו׃

Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.

אם נבלת בהתנשא ואם זמות יד לפה׃

Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.

כי מיץ חלב יוציא חמאה ומיץ אף יוציא דם ומיץ אפים יוציא ריב׃