Proverbs 30

דברי אגור בן יקה המשא נאם הגבר לאיתיאל לאיתיאל ואכל׃

Ko nga kupu a Akuru tama a Iakehe; ko te poropititanga. I korero taua tangata ki a Itiere, ki a Itiere raua ko Ukara,

כי בער אנכי מאיש ולא בינת אדם לי׃

He pono ko ahau te mea poauau rawa o nga tangata, kahore hoki he matauranga tangata i roto i ahau.

ולא למדתי חכמה ודעת קדשים אדע׃

Kihai hoki ahau i whakaakona ki te whakaaro nui, kihai ano i mohio ki te Mea Tapu.

מי עלה שמים וירד מי אסף רוח בחפניו מי צרר מים בשמלה מי הקים כל אפסי ארץ מה שמו ומה שם בנו כי תדע׃

Ko wai kua piki atu ki te rangi, a heke mai ai ano? Ko wai kua pupu i te hau ki roto ki ona ringa? Na wai i takai nga wai ki roto ki tona kakahu? Na wai i whakapumau nga pito katoa o te whenua? Ko wai tona ingoa, a ko wai hoki te ingoa o tana tam a, ki te mohiotia e koe?

כל אמרת אלוה צרופה מגן הוא לחסים בו׃

Ko nga kupu katoa a te Atua he mea whakamatau: he whakangungu rakau ia ki te hunga katoa e whakawhirinaki ana ki a ia.

אל תוסף על דבריו פן יוכיח בך ונכזבת׃

Kaua e tapiritia etahi kupu ki ana, kei riria e ia tou he, a ka kitea koe he tangata korero teka.

שתים שאלתי מאתך אל תמנע ממני בטרם אמות׃

E rua nga mea kua inoia e ahau i a koe; kaua ena e kaiponuhia i ahau i mua i toku matenga;

שוא ודבר כזב הרחק ממני ראש ועשר אל תתן לי הטריפני לחם חקי׃

Whakamataratia atu i ahau te horihori me te korero teka; kaua e homai te rawakore ki ahau, te taonga ranei; whangaia ahau ki te kai e rite ana maku:

פן אשבע וכחשתי ואמרתי מי יהוה ופן אורש וגנבתי ותפשתי שם אלהי׃

Kei makona ahau, a ka whakakahore ki a koe, ka mea, Ko wai a Ihowa? Kei rawakore ranei ahau, a ka whanako, ka whakahua noa hoki i te ingoa o toku Atua.

אל תלשן עבד אל אדנו פן יקללך ואשמת׃

Kaua e korerotia te pononga ki tona ariki, kei kanga ia i a koe, a ko koe e he.

דור אביו יקלל ואת אמו לא יברך׃

Tera te whakatupuranga, he kanga ta ratou i to ratou papa, kahore hoki e manaaki i to ratou whaea.

דור טהור בעיניו ומצאתו לא רחץ׃

Tera te whakatupuranga, he ma ki ta ratou na titiro, otira kahore ano kia horoia atu to ratou paru.

דור מה רמו עיניו ועפעפיו ינשאו׃

Tera te whakatupuranga, Na, te whakakake o o ratou kanohi! Kua whakarewaina ake hoki o ratou kamo.

דור חרבות שניו ומאכלות מתלעתיו לאכל עניים מארץ ואביונים מאדם׃

Tera te whakatupuranga, ko o ratou niho ano he hoari, ko o ratou niho purakau ano he maripi, hei horo i te hunga iti i runga i te whenua, i nga rawakore hoki i roto i nga tangata.

לעלוקה שתי בנות הב הב שלוש הנה לא תשבענה ארבע לא אמרו הון׃

E rua nga tamahine a te ngate, ko ta raua karanga, Homai, homa. E toru nga mea e kore rawa e makona, ae ra, e wha nga mea e kore e ki, Kati:

שאול ועצר רחם ארץ לא שבעה מים ואש לא אמרה הון׃

Ko te rua tupapaku; ko te kopu pakoko; ko te whenua kihai i pukuwaitia; a ko te ahi e kore nei e ki, Kati.

עין תלעג לאב ותבוז ליקהת אם יקרוה ערבי נחל ויאכלוה בני נשר׃

Ko te kanohi e whakahi ana ki te papa, e whakahawea ana ki te whakarongo ki tona whaea, ma nga raweni o te awaawa ia e tikaro, a ma nga pi ekara e kai.

שלשה המה נפלאו ממני וארבע לא ידעתים׃

E toru nga mea he whakamiharo rawa, e kore e taea e ahau, ae ra, e wha kahore e mohiotia e ahau:

דרך הנשר בשמים דרך נחש עלי צור דרך אניה בלב ים ודרך גבר בעלמה׃

Ko te huarahi o te ekara i te rangi; ko te huarahi o te nakahi i runga i te kamaka; ko te huarahi o te kaipuke i waenga moana; a ko te huarahi o te tangata ki te kotiro.

כן דרך אשה מנאפת אכלה ומחתה פיה ואמרה לא פעלתי און׃

He pera ano te huarahi o te wahine puremu; ka kai ia, a ka horoi i tona mangai, a ka ki, Kahore aku mahi he.

תחת שלוש רגזה ארץ ותחת ארבע לא תוכל שאת׃

E toru nga mea e korikori ai te whenua, a e wha, he mea e kore e manawanuitia e ia:

תחת עבד כי ימלוך ונבל כי ישבע לחם׃

Ko te pononga ina whakakingitia ia; ko te wairangi hoki ina makona i te taro;

תחת שנואה כי תבעל ושפחה כי תירש גברתה׃

Ko te wahine whakarihariha ina whiwhi i te tane; a ko te pononga wahine ina tuku iho mana nga mea a tona rangatira.

ארבעה הם קטני ארץ והמה חכמים מחכמים׃

E wha nga mea ririki i runga i te whenua, he nui noa atu ia nga whakaaro:

הנמלים עם לא עז ויכינו בקיץ לחמם׃

Ko nga popokorua ehara i te iwi kaha, heoi e mea ana i te kai ma ratou i te raumati;

שפנים עם לא עצום וישימו בסלע ביתם׃

Ko nga koni, he iwi ngoikore, heoi e hanga ana i o ratou whare ki te kamaka;

מלך אין לארבה ויצא חצץ כלו׃

Ko nga mawhitiwhiti, kahore o ratou kingi, heoi haere ropu ana ratou katoa;

שממית בידים תתפש והיא בהיכלי מלך׃

Ko te mokomoko, ko ona peke hei pupuri mana; otiia kei roto ia i nga whare kingi.

שלשה המה מיטיבי צעד וארבעה מיטבי לכת׃

E toru nga mea, he tau ta ratou hikoi, ae ra, e wha he huatau ki te haere:

ליש גבור בבהמה ולא ישוב מפני כל׃

Ko te raiona, ko te mea kaha rawa o nga kararehe, e kore nei e tahuri mai i te aroaro o tetahi;

זרזיר מתנים או תיש ומלך אלקום עמו׃

Ko te kuri horo; ko te koati toa ano hoki; a ko te kingi, kahore nei tetahi e maranga ake ki a ia.

אם נבלת בהתנשא ואם זמות יד לפה׃

Ki te mea he mahi kuware tau i a koe i whakaneke ake ai i a koe, ki te mea ranei i whakaaro kino koe, kopania tou ringa ki tou mangai.

כי מיץ חלב יוציא חמאה ומיץ אף יוציא דם ומיץ אפים יוציא ריב׃

He pono hoki ki te hurihia te waiu ka puta mai he pata, a ki te kowiria te ihu ka puta mai he toto: waihoki ki te akina te riri ka puta he whawhai.