Proverbs 20

شراب انسان را به کارهای احمقانه وادار می‌کند و مشروب باعث جنگ و دعوا می‌شود. کسانی‌که معتاد به مشروب می‌شوند، احمقند.

Wine is a mocker, strong drink is raging: and whosoever is deceived thereby is not wise.

خشم پادشاه مانند غرّش شیر است. هرکسی که خشم او را برانگیزاند، جان خود را به خطر می‌اندازد.

The fear of a king is as the roaring of a lion: whoso provoketh him to anger sinneth against his own soul.

دوری از نزاع برای انسان عزّت می‌آورد. فقط آدمهای احمق هستند که نزاع برپا می‌کنند.

It is an honour for a man to cease from strife: but every fool will be meddling.

شخص تنبل به موقع زمین خود را شخم نمی‌زند، بنابراین هنگام برداشت محصول هرچه می‌گردد، چیزی نمی‌یابد.

The sluggard will not plow by reason of the cold; therefore shall he beg in harvest, and have nothing.

افکار شخص مانند آب در ته چاه است و شخص دانا آن را بیرون می‌کشد.

Counsel in the heart of man is like deep water; but a man of understanding will draw it out.

اشخاص زیادی ادّعا می‌کنند که باوفا هستند، امّا چه کسی می‌تواند شخصی را پیدا کند که واقعاً باوفا باشد؟

Most men will proclaim every one his own goodness: but a faithful man who can find?

فرزندان شخص صادق و درستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد.

The just man walketh in his integrity: his children are blessed after him.

پادشاهی که برمسند قضاوت می‌نشیند، به دقّت جوانب امر را می‌سنجد و حق را از باطل تشخیص می‌دهد.

A king that sitteth in the throne of judgment scattereth away all evil with his eyes.

چه کسی می‌تواند بگوید که دل خود را پاک نگاه داشته‌ام و بی‌گناه هستم؟

Who can say, I have made my heart clean, I am pure from my sin?

خداوند از کسانی‌که در معامله از وزنه و پیمانه‌های تقلّبی استفاده می‌کنند، متنفّر است.

Divers weights, and divers measures, both of them are alike abomination to the LORD.

حتّی کودک را می‌توان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه را انجام می‌دهد، پاک و راست است یا نه.

Even a child is known by his doings, whether his work be pure, and whether it be right.

گوش شنوا و چشم بینا، هر دو هدیهٔ خداوند هستند.

The hearing ear, and the seeing eye, the LORD hath made even both of them.

اگر خواب را دوست داشته باشی، فقیر می‌گردی پس بیدار باش تا سیر شوی.

Love not sleep, lest thou come to poverty; open thine eyes, and thou shalt be satisfied with bread.

خریدار به جنس می‌نگرد و می‌گوید: «بد است!» امّا وقتی آن را خرید، از آن تعریف می‌کند.

It is naught, it is naught, saith the buyer: but when he is gone his way, then he boasteth.

سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و کمیاب‌تر از جواهر است.

There is gold, and a multitude of rubies: but the lips of knowledge are a precious jewel.

از کسی‌که ضامن شخص بیگانه می‌شود، گرو بگیر.

Take his garment that is surety for a stranger: and take a pledge of him for a strange woman.

نانی که از راه فریبکاری به دست می‌آید؛ لذیذ است، امّا سرانجام کام را تلخ می‌کند.

Bread of deceit is sweet to a man; but afterwards his mouth shall be filled with gravel.

نقشه‌هایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو.

Every purpose is established by counsel: and with good advice make war.

شخص سخن‌چین رازها را فاش می‌کند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن.

He that goeth about as a talebearer revealeth secrets: therefore meddle not with him that flattereth with his lips.

چراغ زندگی کسی‌که والدین خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد.

Whoso curseth his father or his mother, his lamp shall be put out in obscure darkness.

مالی که به آسانی به دست آمده باشد، برکتی نخواهد داشت.

An inheritance may be gotten hastily at the beginning; but the end thereof shall not be blessed.

مگو که خودم انتقام خواهم گرفت، بلکه بر خداوند توکّل نما و او تو را یاری خواهد کرد.

Say not thou, I will recompense evil; but wait on the LORD, and he shall save thee.

خداوند از اشخاصی که در معامله از ترازو و وزنه‌های تقلّبی استفاده می‌کنند، نفرت دارد.

Divers weights are an abomination unto the LORD; and a false balance is not good.

خداوند راه زندگی ما را تعیین می‌کند، پس انسان چگونه می‌تواند بفهمد که راه زندگی او به کجا ختم می‌گردد؟

Man's goings are of the LORD; how can a man then understand his own way?

هرگز نسنجیده نذر نکن، زیرا ممکن است گرفتار شوی.

It is a snare to the man who devoureth that which is holy, and after vows to make enquiry.

پادشاه دانا مردم بدکار را تشخیص می‌دهد و آنها را شدیداً مجازات می‌کند.

A wise king scattereth the wicked, and bringeth the wheel over them.

وجدان انسان، چراغ خداوند است که تمام رازهای پنهانی او را آشکار می‌سازد.

The spirit of man is the candle of the LORD, searching all the inward parts of the belly.

اگر پادشاه مهربان و درستکار باشد، سلطنتش پایدار می‌ماند.

Mercy and truth preserve the king: and his throne is upholden by mercy.

جلال و شکوه جوانان، قوّت آنهاست و عزّت پیران موی سفید آنها.

The glory of young men is their strength: and the beauty of old men is the gray head.

تازیانه و تنبیه سخت، دلها را از بدی پاک می‌کنند.

The blueness of a wound cleanseth away evil: so do stripes the inward parts of the belly.