Proverbs 26

Kiel neĝo en somero, kaj kiel pluvo en tempo de rikolto, Tiel ne konvenas honoro por malsaĝulo.

Como a neve no verão, e como a chuva no tempo da ceifa, assim não convém ao tolo a honra.

Kiel birdo forleviĝas, kiel hirundo forflugas, Tiel senkaŭza malbeno ne efektiviĝas.

Como o pássaro no seu vaguear, como a andorinha no seu voar, assim a maldição sem causa não encontra pouso.

Vipo estas por ĉevalo, brido por azeno, Kaj bastono por la dorso de malsaĝuloj.

O açoite é para o cavalo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.

Ne respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke vi mem ne fariĝu egala al li.

Não respondas ao tolo segundo a sua estultícia, para que também não te faças semelhante a ele.

Respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke li ne estu saĝulo en siaj propraj okuloj.

Responde ao tolo segundo a sua estultícia, para que ele não seja sábio aos seus próprios olhos.

Kiu komisias aferon al malsaĝulo, Tiu tranĉas al si la piedojn kaj sin suferigas.

Os pés decepa, e o dano bebe, quem manda mensagens pela mão dum tolo.

Kiel la kruroj de lamulo pendas peze, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.

As pernas do coxo pendem frouxas; assim é o provérbio na boca dos tolos.

Kiel iu, kiu alligas ŝtonon al ĵetilo, Tiel estas tiu, kiu faras honoron al malsaĝulo.

Como o que ata a pedra na funda, assim é aquele que dá honra ao tolo.

Kiel dorna kano en la mano de ebriulo, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.

Como o espinho que entra na mão do ébrio, assim é o provérbio na mão dos tolos.

Kompetentulo ĉion bone faras; Sed kiu dungas pasantojn, tiu dungas malsaĝulojn.

Como o flecheiro que fere a todos, assim é aquele que assalaria ao transeunte tolo, ou ao ébrio.

Kiel hundo revenas al sia vomitaĵo, Tiel malsaĝulo ripetas sian malsaĝaĵon.

Como o cão que torna ao seu vômito, assim é o tolo que reitera a sua estultícia.

Ĉu vi vidas homon, kiu estas saĝa en siaj okuloj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.

Vês um homem que é sábio a seus próprios olhos? Maior esperança há para o tolo do que para ele.

Maldiligentulo diras: Leono estas sur la vojo, Leono estas sur la stratoj.

Diz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas.

Pordo turniĝas sur sia hoko, Kaj maldiligentulo sur sia lito.

Como a porta se revolve nos seus gonzos, assim o faz o preguiçoso na sua cama.

Maldiligentulo ŝovas sian manon en la poton, Kaj ne volas venigi ĝin al sia buŝo.

O preguiçoso esconde a sua mão no prato, e nem ao menos quer levá-la de novo à boca.

Maldiligentulo estas en siaj okuloj pli saĝa, Ol sep veraj saĝuloj.

Mais sábio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que sabem responder bem.

Pasanto, kiu sin miksas en malpropran disputon, Estas kiel iu, kiu kaptas hundon je la oreloj.

O que, passando, se mete em questão alheia é como aquele que toma um cão pelas orelhas.

Kiel frenezulo, kiu ĵetas fajron, Sagojn, kaj morton,

Como o louco que atira tições, flechas, e morte,

Tiel estas homo, kiu trompas sian proksimulon, Kaj diras: Mi ja ŝercas.

assim é o homem que engana o seu próximo, e diz: Fiz isso por brincadeira.

Kie ne estas ligno, estingiĝas la fajro; Kaj se ne estas kalumnianto, ĉesiĝas malpaco.

Faltando lenha, apaga-se o fogo; e não havendo difamador, cessa a contenda.

Karbo servas por ardaĵo, ligno por fajro, Kaj homo malpacema por provoki malpacon.

Como o carvão para as brasas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para acender rixas.

La vortoj de kalumnianto estas kiel frandaĵoj, Kaj ili penetras en la profundon de la ventro.

As palavras do difamador são como bocados deliciosos, que descem ao íntimo do ventre.

Varmegaj lipoj kun malica koro Estas nepurigita arĝento, kiu kovras argilaĵon.

Como o vaso de barro coberto de escória de prata, assim são os lábios ardentes e o coração maligno.

Malamanto havas maskitajn parolojn, Kaj en sia koro li preparas malicon.

Aquele que odeia dissimula com os seus lábios; mas no seu interior entesoura o engano.

Kiam li ĉarmigas sian voĉon, ne kredu al li; Ĉar sep abomenaĵoj estas en lia koro.

Quando te suplicar com voz suave, não o creias; porque sete abominações há no teu coração.

Kiu trompe kaŝas malamon, Tiu aperigos sian malbonecon en popola kunveno.

Ainda que o seu ódio se encubra com dissimulação, na congregação será revelada a sua malícia.

Kiu fosas foson, tiu falos en ĝin; Kaj kiu rulas ŝtonon, al tiu ĝi revenos.

O que faz uma cova cairá nela; e a pedra voltará sobre aquele que a revolve.

Mensogema lango malamas tiujn, kiujn ĝi dispremis; Kaj hipokrita buŝo kaŭzas pereon.

A língua falsa odeia aqueles a quem ela tenha ferido; e a boca lisonjeira opera a ruína.