Proverbs 30

verba Congregantis filii Vomentis visio quam locutus est vir cum quo est Deus et qui Deo secum morante confortatus ait

Ko nga kupu a Akuru tama a Iakehe; ko te poropititanga. I korero taua tangata ki a Itiere, ki a Itiere raua ko Ukara,

stultissimus sum virorum et sapientia hominum non est mecum

He pono ko ahau te mea poauau rawa o nga tangata, kahore hoki he matauranga tangata i roto i ahau.

non didici sapientiam et non novi sanctorum scientiam

Kihai hoki ahau i whakaakona ki te whakaaro nui, kihai ano i mohio ki te Mea Tapu.

quis ascendit in caelum atque descendit quis continuit spiritum manibus suis quis conligavit aquas quasi in vestimento quis suscitavit omnes terminos terrae quod nomen eius et quod nomen filii eius si nosti

Ko wai kua piki atu ki te rangi, a heke mai ai ano? Ko wai kua pupu i te hau ki roto ki ona ringa? Na wai i takai nga wai ki roto ki tona kakahu? Na wai i whakapumau nga pito katoa o te whenua? Ko wai tona ingoa, a ko wai hoki te ingoa o tana tam a, ki te mohiotia e koe?

omnis sermo Dei ignitus clypeus est sperantibus in se

Ko nga kupu katoa a te Atua he mea whakamatau: he whakangungu rakau ia ki te hunga katoa e whakawhirinaki ana ki a ia.

ne addas quicquam verbis illius et arguaris inveniarisque mendax

Kaua e tapiritia etahi kupu ki ana, kei riria e ia tou he, a ka kitea koe he tangata korero teka.

duo rogavi te ne deneges mihi antequam moriar

E rua nga mea kua inoia e ahau i a koe; kaua ena e kaiponuhia i ahau i mua i toku matenga;

vanitatem et verba mendacia longe fac a me mendicitatem et divitias ne dederis mihi tribue tantum victui meo necessaria

Whakamataratia atu i ahau te horihori me te korero teka; kaua e homai te rawakore ki ahau, te taonga ranei; whangaia ahau ki te kai e rite ana maku:

ne forte saturatus inliciar ad negandum et dicam quis est Dominus et egestate conpulsus furer et peierem nomen Dei mei

Kei makona ahau, a ka whakakahore ki a koe, ka mea, Ko wai a Ihowa? Kei rawakore ranei ahau, a ka whanako, ka whakahua noa hoki i te ingoa o toku Atua.

ne accuses servum ad dominum suum ne forte maledicat tibi et corruas

Kaua e korerotia te pononga ki tona ariki, kei kanga ia i a koe, a ko koe e he.

generatio quae patri suo maledicit et quae non benedicit matri suae

Tera te whakatupuranga, he kanga ta ratou i to ratou papa, kahore hoki e manaaki i to ratou whaea.

generatio quae sibi munda videtur et tamen non est lota a sordibus suis

Tera te whakatupuranga, he ma ki ta ratou na titiro, otira kahore ano kia horoia atu to ratou paru.

generatio cuius excelsi sunt oculi et palpebrae eius in alta subrectae

Tera te whakatupuranga, Na, te whakakake o o ratou kanohi! Kua whakarewaina ake hoki o ratou kamo.

generatio quae pro dentibus gladios habet et commandit molaribus suis ut comedat inopes de terra et pauperes ex hominibus

Tera te whakatupuranga, ko o ratou niho ano he hoari, ko o ratou niho purakau ano he maripi, hei horo i te hunga iti i runga i te whenua, i nga rawakore hoki i roto i nga tangata.

sanguisugae duae sunt filiae dicentes adfer adfer tria sunt insaturabilia et quartum quod numquam dicit sufficit

E rua nga tamahine a te ngate, ko ta raua karanga, Homai, homa. E toru nga mea e kore rawa e makona, ae ra, e wha nga mea e kore e ki, Kati:

infernus et os vulvae et terra quae non satiatur aqua ignis vero numquam dicit sufficit

Ko te rua tupapaku; ko te kopu pakoko; ko te whenua kihai i pukuwaitia; a ko te ahi e kore nei e ki, Kati.

oculum qui subsannat patrem et qui despicit partum matris suae effodiant corvi de torrentibus et comedant illum filii aquilae

Ko te kanohi e whakahi ana ki te papa, e whakahawea ana ki te whakarongo ki tona whaea, ma nga raweni o te awaawa ia e tikaro, a ma nga pi ekara e kai.

tria sunt difficilia mihi et quartum penitus ignoro

E toru nga mea he whakamiharo rawa, e kore e taea e ahau, ae ra, e wha kahore e mohiotia e ahau:

viam aquilae in caelo viam colubri super petram viam navis in medio mari et viam viri in adulescentula

Ko te huarahi o te ekara i te rangi; ko te huarahi o te nakahi i runga i te kamaka; ko te huarahi o te kaipuke i waenga moana; a ko te huarahi o te tangata ki te kotiro.

talis est via mulieris adulterae quae comedit et tergens os suum dicit non sum operata malum

He pera ano te huarahi o te wahine puremu; ka kai ia, a ka horoi i tona mangai, a ka ki, Kahore aku mahi he.

per tria movetur terra et quartum non potest sustinere

E toru nga mea e korikori ai te whenua, a e wha, he mea e kore e manawanuitia e ia:

per servum cum regnaverit per stultum cum saturatus fuerit cibo

Ko te pononga ina whakakingitia ia; ko te wairangi hoki ina makona i te taro;

per odiosam mulierem cum in matrimonio fuerit adsumpta et per ancillam cum heres fuerit dominae suae

Ko te wahine whakarihariha ina whiwhi i te tane; a ko te pononga wahine ina tuku iho mana nga mea a tona rangatira.

quattuor sunt minima terrae et ipsa sunt sapientiora sapientibus

E wha nga mea ririki i runga i te whenua, he nui noa atu ia nga whakaaro:

formicae populus infirmus quae praeparant in messe cibum sibi

Ko nga popokorua ehara i te iwi kaha, heoi e mea ana i te kai ma ratou i te raumati;

lepusculus plebs invalida quae conlocat in petra cubile suum

Ko nga koni, he iwi ngoikore, heoi e hanga ana i o ratou whare ki te kamaka;

regem lucusta non habet et egreditur universa per turmas

Ko nga mawhitiwhiti, kahore o ratou kingi, heoi haere ropu ana ratou katoa;

stilio manibus nititur et moratur in aedibus regis

Ko te mokomoko, ko ona peke hei pupuri mana; otiia kei roto ia i nga whare kingi.

tria sunt quae bene gradiuntur et quartum quod incedit feliciter

E toru nga mea, he tau ta ratou hikoi, ae ra, e wha he huatau ki te haere:

leo fortissimus bestiarum ad nullius pavebit occursum

Ko te raiona, ko te mea kaha rawa o nga kararehe, e kore nei e tahuri mai i te aroaro o tetahi;

gallus succinctus lumbos et aries nec est rex qui resistat ei

Ko te kuri horo; ko te koati toa ano hoki; a ko te kingi, kahore nei tetahi e maranga ake ki a ia.

et qui stultus apparuit postquam elatus est in sublime si enim intellexisset ori inposuisset manum

Ki te mea he mahi kuware tau i a koe i whakaneke ake ai i a koe, ki te mea ranei i whakaaro kino koe, kopania tou ringa ki tou mangai.

qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum et qui vehementer emungitur elicit sanguinem et qui provocat iras producit discordias

He pono hoki ki te hurihia te waiu ka puta mai he pata, a ki te kowiria te ihu ka puta mai he toto: waihoki ki te akina te riri ka puta he whawhai.