Proverbs 24

Huwag kang mananaghili sa mga masamang tao, ni magnasa ka man na masama sa kanila:

Не завиждай на зли хора и не пожелавай да си с тях,

Sapagka't ang kanilang puso ay nagaaral ng pagpighati, at ang kanilang mga labi ay nagsasalita ng kalikuan.

защото сърцето им измисля насилие и устните им говорят за беда.

Sa karunungan ay natatayo ang bahay; at sa pamamagitan ng unawa ay natatatag.

С мъдрост се гради дом и с разум се утвърждава,

At sa pamamagitan ng kaalaman ay napupuno ang mga silid, ng lahat na mahalaga at maligayang mga kayamanan.

и чрез знание стаите се напълват с всякакви скъпоценни и приятни богатства.

Ang pantas na tao ay malakas; Oo, ang taong maalam ay lumalago ang kapangyarihan.

Мъдър човек се укрепява и човек със знание расте в сила,

Sapagka't sa pamamagitan ng pantas na pamamatnubay ay makikipagdigma ka: at sa karamihan ng mga tagapayo ay may kaligtasan.

защото чрез мъдър съвет ще водиш войната си и в множеството на съветниците има избавление.

Karunungan ay totoong mataas sa ganang mangmang: hindi niya ibinubuka ang kaniyang bibig sa pintuang-bayan.

Мъдростта е непостижима за безумния, той не отваря устата си в портата.

Siyang kumakatha ng paggawa ng kasamaan, tatawagin siya ng mga tao na masamang tao.

Който замисля да прави зло, ще се нарече коварен човек.

Ang pagiisip ng kamangmangan ay kasalanan: at ang mangduduwahagi ay karumaldumal sa mga tao.

Измислянето на безумие е грях и присмивателят е мерзост за хората.

Kung ikaw ay manglupaypay sa kaarawan ng kasakunaan, ang iyong kalakasan ay munti.

Ако покажеш малодушие в усилно време, силата ти е малка.

Iligtas mo silang nangadala sa kamatayan, at ang mga handang papatayin, ay tingnan mo na iyong ibalik.

Избавяй теглените към смърт и задържай залитащите към клане.

Kung iyong sinasabi, narito, hindi kami nakakaalam nito: hindi ba niya binubulay na tumitimbang ng mga puso? At siyang nagiingat ng iyong kaluluwa, hindi ba niya nalalaman? At hindi ba niya gagantihin ang bawa't tao ayon sa gawa niya?

Ако кажеш: Ето, ние не знаехме това! — Онзи, който претегля сърцата, не разбира ли? Онзи, който пази душата ти, не знае ли? И няма ли да въздаде на всеки човек според делата му?

Anak ko, kumain ka ng pulot, sapagka't mabuti; at ng pulot-pukyutan na matamis sa iyong lasa:

Сине мой, яж мед, защото е добър, и медена пита, защото е сладка на вкуса ти.

Sa gayo'y matututo ka ng karunungan na malalagay sa iyong kaluluwa: kung iyong nasumpungan ito, sa gayo'y magkakaroon ka nga ng kagantihan, at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay.

Знай, че такава е и мъдростта за душата ти — ако я намериш, има бъдеще и надеждата ти няма да се отсече.

Huwag kang bumakay, Oh masamang tao, sa tahanan ng matuwid; huwag mong sirain ang kaniyang dakong pahingahan:

Не залягай в засада, безбожни човече, против жилището на праведния! Не разваляй мястото му за почивка,

Sapagka't ang matuwid ay nabubuwal na makapito, at bumabangon uli: nguni't ang masama ay nabubuwal sa kasakunaan.

защото праведният седем пъти пада и пак става, а безбожните ще се сринат във зло.

Huwag kang magalak pagka ang iyong kaaway ay nabubuwal, at huwag matuwa ang iyong puso pagka siya'y nabubuwal:

Не се радвай, когато падне врагът ти, и сърцето ти да не се весели, когато той се препъне,

Baka makita ng Panginoon, at ipagdamdam ng loob siya, at kaniyang ihiwalay ang poot niya sa kaniya.

да не би ГОСПОД да види и това да е зло в очите Му, и Той да отвърне гнева Си от него.

Huwag kang mabalisa dahil sa mga manggagawa ng masama; ni maging mapanaghiliin ka man sa masama:

Не се раздразнявай заради злодеите и не завиждай на безбожните,

Sapagka't hindi magkakaroon ng kagantihan sa masamang tao; ang ilawan ng masama ay papatayin.

защото за злия няма да има бъдеще, светилникът на безбожните ще угасне.

Anak ko, matakot ka sa Panginoon at sa hari: at huwag kang makisalamuha sa kanila na mapagbago:

Сине мой, бой се от ГОСПОДА и от царя и не се свързвай със смутители,

Sapagka't ang kanilang kasakunaan ay darating na bigla; at sinong nakakaalam ng kasiraan nila kapuwa?

защото гибелта им ще се надигне внезапно, а кой знае унищожението и на двамата?

Ang mga ito man ay sabi rin ng pantas. Magkaroon ng pagtangi ng mga pagkatao sa kahatulan, ay hindi mabuti.

И тези притчи са на мъдрите: Да се показва пристрастие в съд, не е добро.

Siyang nagsasabi sa masama, Ikaw ay matuwid; susumpain siya ng mga bayan, kayayamutan siya ng mga bansa:

Който казва на безбожния: Ти си праведен! — народи ще го кълнат, племена ще го укоряват,

Nguni't silang nagsisisaway sa kaniya ay magkakaroon ng kaluguran, at ang mabuting pagpapala ay darating sa kanila.

а онези, които изобличават злия, ще имат благоволение и върху тях ще дойде благословението на добрите.

Siya'y humahalik sa mga labi niyaong nagbibigay ng matuwid na sagot.

Който отговаря с прави думи, целува устни.

Ihanda mo ang iyong gawa sa labas, at ihanda mo sa iyo sa parang; at pagkatapos ay itayo mo ang iyong bahay.

Подготвй работата си навън и си я приготвй на нивата, а след това и съгради дома си.

Huwag kang sumaksi laban sa iyong kapuwa ng walang kadahilanan; at huwag kang magdaya ng iyong mga labi.

Не бъди свидетел против ближния си без причина — ще мамиш ли с устните си?

Huwag mong sabihin, gagawin kong gayon sa kaniya na gaya ng ginawa niya sa akin: aking ibibigay sa tao ang ayon sa kaniyang gawa.

Не казвай: Както ми направи той, така ще му направя и аз, ще върна на човека според делата му.

Ako'y nagdaan sa tabi ng bukid ng tamad, at sa tabi ng ubasan ng taong salat sa unawa;

Минах покрай нивата на ленивия и покрай лозето на човека без разум,

At, narito, tinubuang lahat ng mga tinik, ang ibabaw niyaon ay natakpan ng mga dawag, at ang bakod na bato ay nabagsak.

и ето, всичко беше обрасло с тръни, коприва беше покрила повърхността му и каменната му ограда беше съборена.

Ako nga'y tumingin, at aking binulay na mabuti: aking nakita, at tumanggap ako ng turo.

И аз, като видях, размислих в сърцето си, погледнах и си взех поука.

Kaunti pang tulog, kaunti pang idlip, kaunti pang paghahalukipkip ng mga kamay upang matulog:

Малко спане, малко дрямка, малко сгъване на ръце за сън —

Gayon darating ang iyong karalitaan na parang magnanakaw; at ang iyong kasalatan na parang nasasandatahang tao.

и беднотията ти ще дойде като разбойник, и нуждата ти — като въоръжен мъж.