Proverbs 24

Nu pismui pe oamenii cei răi, şi nu dori să fii cu ei;

بر اشخاص شریر حسادت نورز و آرزوی دوستی با آنها را نداشته باش،

căci inima lor se gîndeşte la prăpăd, şi buzele lor vorbesc nelegiuiri. -

زیرا تمام فکر آنها این است که به مردم ظلم کنند، و هرگاه که دهان باز می‌کنند، دربارهٔ شرارت گفت‌وگو می‌کنند.

Prin înţelepciune se înalţă o casă, şi prin pricepere se întăreşte;

خانه بر اساس حکمت و عقل آباد می‌گردد و

prin ştiinţă se umplu cămările ei de toate bunătăţile de preţ şi plăcute.

با دانایی اتاقهای آن از اسباب نفیس و گران‌قیمت پُر می‌شوند.

Un om înţelept este plin de putere, şi cel priceput îşi oţeleşte vlaga.

شخص دانا و فهمیده، از قدرت زیاد برخوردار است و همیشه به قدرت خود می‌افزاید.

Căci prin măsuri chibzuite cîştigi bătălia, şi prin marele număr al sfetnicilor ai biruinţa. -

پیروزی در جنگ بستگی به تدبیر خوب و مشورت زیاد دارد.

Înţelepciunea este prea înaltă pentru cel nebun: el nu va deschide gura la judecată. -

شخص احمق نمی‌تواند به حکمت دست یابد. وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می‌گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.

Cine se gîndeşte să facă rău, se cheamă un om plin de răutate. -

کسی‌که دایم نقشه‌های پلید در سر می‌پروراند، دردسرآفرین خوانده خواهد شد.

Gîndul celui nebun nu este decît păcat, şi batjocoritorul este o scîrbă pentru oameni. -

نقشه‌های آدم احمق، گناه‌آلودند و کسی‌که دیگران را مسخره می‌کند، مورد نفرت همهٔ مردم می‌باشد.

Dacă slăbeşti în ziua necazului, mică îţi este puterea. -

اگر نتوانی سختی‌های زندگی را تحمّل کنی، شخص ضعیفی هستی.

Izbăveşte pe cei tîrîţi la moarte, şi scapă pe ceice sînt aproape să fie junghiaţi. -

از نجات دادن کسی‌که به ناحق محکوم شده است، کوتاهی نکن.

Dacă zici: ,,Ah! n'am ştiut!``... Crezi că nu vede Celce cîntăreşte inimile şi Celce veghează asupra sufletului tău? Şi nu va răsplăti El fiecăruia după faptele lui? -

نگو که از ماجرا بی‌خبر بوده‌ای، زیرا خدایی که جان تو را در دست دارد و از دل تو آگاه است، می‌داند که تو از همه‌چیز باخبر بوده‌ای. او هرکسی را مطابق کارهایش جزا می‌دهد.

Fiule, mănîncă miere, căci este bună, şi fagurul de miere este dulce pentru cerul gurii tale.

فرزندم، همان‌طور که خوردن عسل دهان تو را شیرین می‌کند، کسب حکمت نیز برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی‌که حکمت می‌آموزد، آیندهٔ خوبی در انتظارش می‌باشد و امیدهایش برباد نمی‌رود.

Tot aşa, şi înţelepciunea este bună pentru sufletul tău: dacă o vei găsi, ai un viitor, şi nu ţi se va tăia nădejdea. -

فرزندم، همان‌طور که خوردن عسل دهان تو را شیرین می‌کند، کسب حکمت نیز برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی‌که حکمت می‌آموزد، آیندهٔ خوبی در انتظارش می‌باشد و امیدهایش برباد نمی‌رود.

Nu întinde curse, nelegiuitule, la locuinţa celui neprihănit, şi nu -i turbura odihna.

مانند بدکاران نباش که منتظر هستند تا خانهٔ مردم درستکار را غارت و ویران کنند،

Căci cel neprihănit de şapte ori cade, şi se ridică, dar cei răi se prăbuşesc în nenorocire.

زیرا شخص درستکار حتّی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برمی‌خیزد، ولی اشخاص بدکار، گرفتار بلا شده سرنگون می‌گردند.

Nu te bucura de căderea vrăjmaşului tău, şi să nu ţi se veselească inima cînd se poticneşte el,

وقتی دشمنانت دچار مصیبت می‌شوند، خوشحال نشو و هنگامی‌که می‌افتند خوشی نکن،

ca nu cumva Domnul să vadă, să nu -I placă, şi să-Şi întoarcă mînia dela el. -

زیرا خداوند، این کار تو را می‌بیند و نمی‌پسندد و آنگاه از مجازات آنها دست برمی‌دارد.

Nu te mînia din pricina celor ce fac rău, şi nu pizmui pe cei răi!

به‌خاطر مردم بدکار، تشویش نداشته باش و به آنها حسادت نورز،

Căci cel ce face răul n'are niciun viitor, şi lumina celor răi se stinge. -

زیرا شخص بدکار، آینده‌ای ندارد و چراغش خاموش می‌شود.

Fiule, teme-te de Domnul şi de împăratul; şi să nu te amesteci cu cei neastîmpăraţi!

فرزندم از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی‌که علیه آنها شورش می‌‌کنند، همدست نشو.

Căci deodată le va veni pieirea, şi cine poate şti sfîrşitul amîndorora! -

زیرا نابودی آنها ناگهانی است و کسی نمی‌داند که خداوند و پادشاه چه بلایی بر سر آنها می‌آورند.

Iată ce mai spun înţelepţii: ,,Nu este bine să ai în vedere faţa oamenilor în judecăţi.`` -

مردان حکیم این سخنان را نیز گفته‌اند: قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند.

Pe cine zice celui rău: ,,Tu eşti bun!`` îl blastămă popoarele, şi -l urăsc neamurile.

هرکسی که به مجرم بگوید: «تو بی‌گناه هستی»، مورد لعنت و نفرت مردم قرار می‌گیرد.

Dar celor ce judecă drept le merge bine, şi o mare binecuvîntare vine peste ei. -

امّا شخصی که گناهکار را محکوم کند، کامیابی و خوشی نصیبش می‌شود.

Un răspuns bun este ca un sărut pe buze.

پاسخ صادقانه نشانهٔ دوستی حقیقی می‌باشد.

Vezi-ţi întîi de treburi afară, îngrijeşte de lucrul cîmpului, şi apoi apucă-te să-ţi zideşti casa. -

اول کسب و کار خود سر و سامان بده، آنگاه خانه و خانواده تشکیل بده.

Nu vorbi în chip uşuratic împotriva aproapelui tău; ori ai vrea să înşeli cu buzele tale? -

برضد همسایه‌ات شهادت دروغ مده و سخنان غلط درباره‌اش بر زبان نیاور.

Nu zice: ,,Cum mi -a făcut el aşa am să -i fac şi eu, îi vor răsplăti după faptele lui!`` -

نگو: «همان بلایی را که بر سر من آورده، بر سر خودش می‌آورم.»

Am trecut pe lîngă ogorul unui leneş, şi pe lîngă via unui om fără minte.

از کنار مزرعهٔ آدم تنبل و تاکستان شخص نادان گذشتم.

Şi era numai spini, acoperit de mărăcini, şi zidul de piatră era prăbuşit.

در همه‌جا خار روییده بود. علفهای هرزه زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فروریخته بود.

M'am uitat bine şi cu luare aminte, şi am tras învăţătură din ce am văzut.

با دیدن این منظره به فکر فرورفتم و این درس را آموختم:

,,Să mai dorm puţin, să mai aţipesc puţin, să mai încrucişez mînile puţin ca să mă odihnesc!``...

کسی‌که دست بر روی دست می‌گذارد و پیوسته می‌خوابد،

Şi sărăcia vine peste tine pe neaşteptate, ca un hoţ, şi lipsa, ca un om înarmat.

عاقبت تنگدستی همچون راهزن مسلّحی به سراغش می‌آید.