Proverbs 30

Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.

verba Congregantis filii Vomentis visio quam locutus est vir cum quo est Deus et qui Deo secum morante confortatus ait

Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.

stultissimus sum virorum et sapientia hominum non est mecum

I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.

non didici sapientiam et non novi sanctorum scientiam

Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?

quis ascendit in caelum atque descendit quis continuit spiritum manibus suis quis conligavit aquas quasi in vestimento quis suscitavit omnes terminos terrae quod nomen eius et quod nomen filii eius si nosti

Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.

omnis sermo Dei ignitus clypeus est sperantibus in se

Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.

ne addas quicquam verbis illius et arguaris inveniarisque mendax

Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.

duo rogavi te ne deneges mihi antequam moriar

Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;

vanitatem et verba mendacia longe fac a me mendicitatem et divitias ne dederis mihi tribue tantum victui meo necessaria

Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.

ne forte saturatus inliciar ad negandum et dicam quis est Dominus et egestate conpulsus furer et peierem nomen Dei mei

Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.

ne accuses servum ad dominum suum ne forte maledicat tibi et corruas

Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.

generatio quae patri suo maledicit et quae non benedicit matri suae

Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.

generatio quae sibi munda videtur et tamen non est lota a sordibus suis

Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.

generatio cuius excelsi sunt oculi et palpebrae eius in alta subrectae

Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.

generatio quae pro dentibus gladios habet et commandit molaribus suis ut comedat inopes de terra et pauperes ex hominibus

Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś.Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.

sanguisugae duae sunt filiae dicentes adfer adfer tria sunt insaturabilia et quartum quod numquam dicit sufficit

Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć.

infernus et os vulvae et terra quae non satiatur aqua ignis vero numquam dicit sufficit

Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.

oculum qui subsannat patrem et qui despicit partum matris suae effodiant corvi de torrentibus et comedant illum filii aquilae

Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:

tria sunt difficilia mihi et quartum penitus ignoro

Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.

viam aquilae in caelo viam colubri super petram viam navis in medio mari et viam viri in adulescentula

Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.

talis est via mulieris adulterae quae comedit et tergens os suum dicit non sum operata malum

Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:

per tria movetur terra et quartum non potest sustinere

Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;

per servum cum regnaverit per stultum cum saturatus fuerit cibo

Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.

per odiosam mulierem cum in matrimonio fuerit adsumpta et per ancillam cum heres fuerit dominae suae

Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:

quattuor sunt minima terrae et ipsa sunt sapientiora sapientibus

Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;

formicae populus infirmus quae praeparant in messe cibum sibi

Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;

lepusculus plebs invalida quae conlocat in petra cubile suum

Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;

regem lucusta non habet et egreditur universa per turmas

Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.

stilio manibus nititur et moratur in aedibus regis

Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:

tria sunt quae bene gradiuntur et quartum quod incedit feliciter

Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:

leo fortissimus bestiarum ad nullius pavebit occursum

Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.

gallus succinctus lumbos et aries nec est rex qui resistat ei

Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.

et qui stultus apparuit postquam elatus est in sublime si enim intellexisset ori inposuisset manum

Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.

qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum et qui vehementer emungitur elicit sanguinem et qui provocat iras producit discordias