Proverbs 24

Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;

Nu pismui pe oamenii cei răi, şi nu dori să fii cu ei;

Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.

căci inima lor se gîndeşte la prăpăd, şi buzele lor vorbesc nelegiuiri. -

Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.

Prin înţelepciune se înalţă o casă, şi prin pricepere se întăreşte;

Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.

prin ştiinţă se umplu cămările ei de toate bunătăţile de preţ şi plăcute.

Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.

Un om înţelept este plin de putere, şi cel priceput îşi oţeleşte vlaga.

Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.

Căci prin măsuri chibzuite cîştigi bătălia, şi prin marele număr al sfetnicilor ai biruinţa. -

Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.

Înţelepciunea este prea înaltă pentru cel nebun: el nu va deschide gura la judecată. -

Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.

Cine se gîndeşte să facă rău, se cheamă un om plin de răutate. -

Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.

Gîndul celui nebun nu este decît păcat, şi batjocoritorul este o scîrbă pentru oameni. -

Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.

Dacă slăbeşti în ziua necazului, mică îţi este puterea. -

Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.

Izbăveşte pe cei tîrîţi la moarte, şi scapă pe ceice sînt aproape să fie junghiaţi. -

Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?

Dacă zici: ,,Ah! n'am ştiut!``... Crezi că nu vede Celce cîntăreşte inimile şi Celce veghează asupra sufletului tău? Şi nu va răsplăti El fiecăruia după faptele lui? -

Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;

Fiule, mănîncă miere, căci este bună, şi fagurul de miere este dulce pentru cerul gurii tale.

Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.

Tot aşa, şi înţelepciunea este bună pentru sufletul tău: dacă o vei găsi, ai un viitor, şi nu ţi se va tăia nădejdea. -

Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.

Nu întinde curse, nelegiuitule, la locuinţa celui neprihănit, şi nu -i turbura odihna.

Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.

Căci cel neprihănit de şapte ori cade, şi se ridică, dar cei răi se prăbuşesc în nenorocire.

Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;

Nu te bucura de căderea vrăjmaşului tău, şi să nu ţi se veselească inima cînd se poticneşte el,

Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.

ca nu cumva Domnul să vadă, să nu -I placă, şi să-Şi întoarcă mînia dela el. -

Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;

Nu te mînia din pricina celor ce fac rău, şi nu pizmui pe cei răi!

Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.

Căci cel ce face răul n'are niciun viitor, şi lumina celor răi se stinge. -

Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;

Fiule, teme-te de Domnul şi de împăratul; şi să nu te amesteci cu cei neastîmpăraţi!

Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?

Căci deodată le va veni pieirea, şi cine poate şti sfîrşitul amîndorora! -

I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.

Iată ce mai spun înţelepţii: ,,Nu este bine să ai în vedere faţa oamenilor în judecăţi.`` -

Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.

Pe cine zice celui rău: ,,Tu eşti bun!`` îl blastămă popoarele, şi -l urăsc neamurile.

Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.

Dar celor ce judecă drept le merge bine, şi o mare binecuvîntare vine peste ei. -

Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.

Un răspuns bun este ca un sărut pe buze.

Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.

Vezi-ţi întîi de treburi afară, îngrijeşte de lucrul cîmpului, şi apoi apucă-te să-ţi zideşti casa. -

Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.

Nu vorbi în chip uşuratic împotriva aproapelui tău; ori ai vrea să înşeli cu buzele tale? -

Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.

Nu zice: ,,Cum mi -a făcut el aşa am să -i fac şi eu, îi vor răsplăti după faptele lui!`` -

Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;

Am trecut pe lîngă ogorul unui leneş, şi pe lîngă via unui om fără minte.

A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.

Şi era numai spini, acoperit de mărăcini, şi zidul de piatră era prăbuşit.

Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.

M'am uitat bine şi cu luare aminte, şi am tras învăţătură din ce am văzut.

Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;

,,Să mai dorm puţin, să mai aţipesc puţin, să mai încrucişez mînile puţin ca să mă odihnesc!``...

A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.

Şi sărăcia vine peste tine pe neaşteptate, ca un hoţ, şi lipsa, ca un om înarmat.