Proverbs 24

Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;

אל תקנא באנשי רעה ואל תתאו להיות אתם׃

Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.

כי שד יהגה לבם ועמל שפתיהם תדברנה׃

Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.

בחכמה יבנה בית ובתבונה יתכונן׃

Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.

ובדעת חדרים ימלאו כל הון יקר ונעים׃

Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.

גבר חכם בעוז ואיש דעת מאמץ כח׃

Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.

כי בתחבלות תעשה לך מלחמה ותשועה ברב יועץ׃

Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.

ראמות לאויל חכמות בשער לא יפתח פיהו׃

Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.

מחשב להרע לו בעל מזמות יקראו׃

Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.

זמת אולת חטאת ותועבת לאדם לץ׃

Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.

התרפית ביום צרה צר כחכה׃

Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.

הצל לקחים למות ומטים להרג אם תחשוך׃

Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?

כי תאמר הן לא ידענו זה הלא תכן לבות הוא יבין ונצר נפשך הוא ידע והשיב לאדם כפעלו׃

Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;

אכל בני דבש כי טוב ונפת מתוק על חכך׃

Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.

כן דעה חכמה לנפשך אם מצאת ויש אחרית ותקותך לא תכרת׃

Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.

אל תארב רשע לנוה צדיק אל תשדד רבצו׃

Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.

כי שבע יפול צדיק וקם ורשעים יכשלו ברעה׃

Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;

בנפל אויביך אל תשמח ובכשלו אל יגל לבך׃

Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.

פן יראה יהוה ורע בעיניו והשיב מעליו אפו׃

Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;

אל תתחר במרעים אל תקנא ברשעים׃

Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.

כי לא תהיה אחרית לרע נר רשעים ידעך׃

Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;

ירא את יהוה בני ומלך עם שונים אל תתערב׃

Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?

כי פתאם יקום אידם ופיד שניהם מי יודע׃

I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.

גם אלה לחכמים הכר פנים במשפט בל טוב׃

Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.

אמר לרשע צדיק אתה יקבהו עמים יזעמוהו לאמים׃

Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.

ולמוכיחים ינעם ועליהם תבוא ברכת טוב׃

Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.

שפתים ישק משיב דברים נכחים׃

Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.

הכן בחוץ מלאכתך ועתדה בשדה לך אחר ובנית ביתך׃

Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.

אל תהי עד חנם ברעך והפתית בשפתיך׃

Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.

אל תאמר כאשר עשה לי כן אעשה לו אשיב לאיש כפעלו׃

Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;

על שדה איש עצל עברתי ועל כרם אדם חסר לב׃

A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.

והנה עלה כלו קמשנים כסו פניו חרלים וגדר אבניו נהרסה׃

Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.

ואחזה אנכי אשית לבי ראיתי לקחתי מוסר׃

Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;

מעט שנות מעט תנומות מעט חבק ידים לשכב׃

A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.

ובא מתהלך רישך ומחסריך כאיש מגן׃