Proverbs 17

Lepszy jest kęs suchego chleba a w pokoju, niżeli pełen dom nabitego bydła ze swarem.

טוב פת חרבה ושלוה בה מבית מלא זבחי ריב׃

Sługa roztropny będzie panował nad synem, który jest ku hańbie; a między braćmi będzie dzielił dziedzictwo.

עבד משכיל ימשל בבן מביש ובתוך אחים יחלק נחלה׃

Tygiel srebra a piec złota doświadcza; ale Pan serc dośwadcza.

מצרף לכסף וכור לזהב ובחן לבות יהוה׃

Zły pilnuje warg złośliwych, a kłamca słucha języka przewrotnego.

מרע מקשיב על שפת און שקר מזין על לשון הות׃

Kto się naśmiewa z ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; a kto się raduje z upadku czyjego, nie ujdzie pomsty.

לעג לרש חרף עשהו שמח לאיד לא ינקה׃

Korona starców są synowie synów ich, a ozdoba synów są ojcowie ich.

עטרת זקנים בני בנים ותפארת בנים אבותם׃

Nie przystoi mowa poważna głupiemu, dopieroż księciu usta kłamliwe.

לא נאוה לנבל שפת יתר אף כי לנדיב שפת שקר׃

Jako kamień drogi, tak bywa dar wdzięczny temu, który go bierze; do czegokolwiek zmierzy, zdarzy mu się.

אבן חן השחד בעיני בעליו אל כל אשר יפנה ישכיל׃

Kto pokrywa przestępstwo, szuka łaski; ale kto wznawia rzeczy, rozłącza przyjaciół.

מכסה פשע מבקש אהבה ושנה בדבר מפריד אלוף׃

Więcej waży gromienie u roztropnego, niżeli sto plag u głupiego.

תחת גערה במבין מהכות כסיל מאה׃

Uporny tylko złego szuka, dla tego poseł okrutny będzie nań zesłany.

אך מרי יבקש רע ומלאך אכזרי ישלח בו׃

Lepiej jest człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą osierociałą, niżeli z głupim w głupstwie jego.

פגוש דב שכול באיש ואל כסיל באולתו׃

Kto oddaje złem za dobre, nie wynijdzie złe z domu jego.

משיב רעה תחת טובה לא תמיש רעה מביתו׃

Kto zaczyna zwadę, jest jako ten, co przekopuje wodę; przetoż niż się zwada rozsili, zaniechaj go.

פוטר מים ראשית מדון ולפני התגלע הריב נטוש׃

Kto usprawiedliwia niezbożnego, a winnym czyni sprawiedliwego, oba jednako są obrzydliwością Panu.

מצדיק רשע ומרשיע צדיק תועבת יהוה גם שניהם׃

Cóż po dostatku w ręku głupiego, ponieważ do nabycia mądrości rozumu nie ma?

למה זה מחיר ביד כסיל לקנות חכמה ולב אין׃

Wszelkiego czasu miłuje przyjaciel, a w ucisku stawia się jako brat.

בכל עת אהב הרע ואח לצרה יולד׃

Człowiek głupi daje rękę, czyniąc rękojemstwo przed twarzą przyjaciela swego.

אדם חסר לב תוקע כף ערב ערבה לפני רעהו׃

Kto miłuje zwadę, miłuje grzech; a kto wynosi usta swe, szuka upadku.

אהב פשע אהב מצה מגביה פתחו מבקש שבר׃

Przewrotny w sercu nie znajduje dobrego; a kto jest przewrotnego języka, wpadnie we złe.

עקש לב לא ימצא טוב ונהפך בלשונו יפול ברעה׃

Kto spłodził głupiego, na smutek swój spłodził go, ani się rozweseli ojciec niemądrego.

ילד כסיל לתוגה לו ולא ישמח אבי נבל׃

Serce wesołe oczerstwia jako lekarstwo; ale duch sfrasowany wysusza kości.

לב שמח ייטב גהה ורוח נכאה תיבש גרם׃

Niezbożny potajemnie dar bierze, aby podwrócił ścieszki sądu.

שחד מחיק רשע יקח להטות ארחות משפט׃

Na twarzy roztropnego znać mądrość; ale oczy głupiego aż na kraju ziemi.

את פני מבין חכמה ועיני כסיל בקצה ארץ׃

Syn głupi żałością jest ojcu swemu, a gorzkością rodzicielce swojej.

כעס לאביו בן כסיל וממר ליולדתו׃

Zaiste nie dobra, winować sprawiedliwego, albo żeby przełożeni kogo dla cnoty bić mieli.

גם ענוש לצדיק לא טוב להכות נדיבים על ישר׃

Kto zawściąga mowy swe, jest umiejętnym; drogiego ducha jest mąż rozumny.

חושך אמריו יודע דעת וקר רוח איש תבונה׃

Gdy głupi milczy, za mądrego poczytany bywa; a który zatula wargi swoje, za rozumnego.

גם אויל מחריש חכם יחשב אטם שפתיו נבון׃