Proverbs 30

Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.

Worte Agurs, des Sohnes Jakes, der Ausspruch. Es spricht der Mann zu Ithiel, zu Ithiel und Ukal:

Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.

Fürwahr, ich bin unvernünftiger als irgend einer, und Menschenverstand habe ich nicht.

I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.

Und Weisheit habe ich nicht gelernt, daß ich Erkenntnis des Heiligen besäße.

Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?

Wer ist hinaufgestiegen gen Himmel und herniedergefahren? wer hat den Wind in seine Fäuste gesammelt? wer die Wasser in ein Tuch gebunden? wer hat aufgerichtet alle Enden der Erde? Was ist sein Name, und was der Name seines Sohnes, wenn du es weißt?

Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.

Alle Rede Gottes ist geläutert; ein Schild ist er denen, die auf ihn trauen.

Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.

Tue nichts zu seinen Worten hinzu, damit er dich nicht überführe und du als Lügner erfunden werdest.

Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.

Zweierlei erbitte ich von dir; verweigere es mit nicht, ehe ich sterbe:

Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;

Eitles und Lügenwort entferne von mir, Armut und Reichtum gib mir nicht, speise mich mit dem mir beschiedenen Brote;

Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.

damit ich nicht satt werde und dich verleugne und spreche: Wer ist Jehova? und damit ich nicht verarme und stehle, und mich vergreife an dem Namen meines Gottes.

Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.

Verleumde einen Knecht nicht bei seinem Herrn, damit er dir nicht fluche, und du es büßen müssest.

Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.

Ein Geschlecht, das seinem Vater flucht und seine Mutter nicht segnet;

Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.

ein Geschlecht, das rein ist in seinen Augen und doch nicht gewaschen von seinem Unflat;

Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.

ein Geschlecht-wie stolz sind seine Augen, und seine Wimpern erheben sich! -

Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.

ein Geschlecht, dessen Zähne Schwerter sind, und Messer sein Gebiß, um wegzufressen die Elenden von der Erde und die Dürftigen aus der Menschen Mitte!

Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś.Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.

Der Blutegel hat zwei Töchter: gib her! gib her! Drei sind es, die nicht satt werden, vier, die nicht sagen: Genug!

Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć.

Der Scheol und der verschlossene Mutterleib, die Erde, welche des Wassers nicht satt wird, und das Feuer, das nicht sagt: Genug!

Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.

Ein Auge, das den Vater verspottet und den Gehorsam gegen die Mutter verachtet, das werden die Raben des Baches aushacken und die Jungen des Adlers fressen.

Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:

Drei sind es, die zu wunderbar für mich sind, und vier, die ich nicht erkenne:

Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.

der Weg des Adlers am Himmel, der Weg einer Schlange auf dem Felsen, der Weg eines Schiffes im Herzen des Meeres, und der Weg eines Mannes mit einer Jungfrau. -

Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.

Also ist der Weg eines ehebrecherischen Weibes: sie ißt, und wischt ihren Mund und spricht: Ich habe kein Unrecht begangen.

Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:

Unter dreien erzittert die Erde, und unter vieren kann sie es nicht aushalten:

Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;

unter einem Knechte, wenn er König wird, und einem gemeinen Menschen, wenn er satt Brot hat;

Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.

unter einem unleidlichen Weibe, wenn sie zur Frau genommen wird, und einer Magd, wenn sie ihre Herrin beerbt.

Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:

Vier sind die Kleinen der Erde, und doch sind sie mit Weisheit wohl versehen:

Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;

die Ameisen, ein nicht starkes Volk, und doch bereiten sie im Sommer ihre Speise;

Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;

die Klippendächse, ein nicht kräftiges Volk, und doch setzen sie ihr Haus auf den Felsen;

Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;

die Heuschrecken haben keinen König, und doch ziehen sie allesamt aus in geordneten Scharen;

Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.

die Eidechse kannst du mit Händen fangen, und doch ist sie in den Palästen der Könige.

Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:

Drei haben einen stattlichen Schritt, und vier einen stattlichen Gang:

Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:

der Löwe, der Held unter den Tieren, und der vor nichts zurückweicht;

Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.

der Lendenstraffe, oder der Bock; und ein König, bei welchem der Heerbann ist.

Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.

Wenn du töricht gehandelt hast, indem du dich erhobst, oder wenn du Böses ersonnen: die Hand auf den Mund!

Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.

Denn das Pressen der Milch ergibt Butter, und das Pressen der Nase ergibt Blut, und das Pressen des Zornes ergibt Hader.