Proverbs 30

Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.

Paroles d'Agur, fils de Jaké. Sentences prononcées par cet homme pour Ithiel, pour Ithiel et pour Ucal.

Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.

Certes, je suis plus stupide que personne, Et je n'ai pas l'intelligence d'un homme;

I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.

Je n'ai pas appris la sagesse, Et je ne connais pas la science des saints.

Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?

Qui est monté aux cieux, et qui en est descendu? Qui a recueilli le vent dans ses mains? Qui a serré les eaux dans son vêtement? Qui a fait paraître les extrémités de la terre? Quel est son nom, et quel est le nom de son fils? Le sais-tu?

Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.

Toute parole de Dieu est éprouvée. Il est un bouclier pour ceux qui cherchent en lui un refuge.

Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.

N'ajoute rien à ses paroles, De peur qu'il ne te reprenne et que tu ne sois trouvé menteur.

Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.

Je te demande deux choses: Ne me les refuse pas, avant que je meure!

Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;

Eloigne de moi la fausseté et la parole mensongère; Ne me donne ni pauvreté, ni richesse, Accorde-moi le pain qui m'est nécessaire.

Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.

De peur que, dans l'abondance, je ne te renie Et ne dise: Qui est l'Eternel? Ou que, dans la pauvreté, je ne dérobe, Et ne m'attaque au nom de mon Dieu.

Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.

Ne calomnie pas un serviteur auprès de son maître, De peur qu'il ne te maudisse et que tu ne te rendes coupable.

Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.

Il est une race qui maudit son père, Et qui ne bénit point sa mère.

Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.

Il est une race qui se croit pure, Et qui n'est pas lavée de sa souillure.

Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.

Il est une race dont les yeux sont hautains, Et les paupières élevées.

Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.

Il est une race dont les dents sont des glaives Et les mâchoires des couteaux, Pour dévorer le malheureux sur la terre Et les indigents parmi les hommes.

Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś.Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.

La sangsue a deux filles: Donne! donne! Trois choses sont insatiables, Quatre ne disent jamais: Assez!

Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć.

Le séjour des morts, la femme stérile, La terre, qui n'est pas rassasiée d'eau, Et le feu, qui ne dit jamais: Assez!

Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.

L'oeil qui se moque d'un père Et qui dédaigne l'obéissance envers une mère, Les corbeaux du torrent le perceront, Et les petits de l'aigle le mangeront.

Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:

Il y a trois choses qui sont au-dessus de ma portée, Même quatre que je ne puis comprendre:

Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.

La trace de l'aigle dans les cieux, La trace du serpent sur le rocher, La trace du navire au milieu de la mer, Et la trace de l'homme chez la jeune femme.

Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.

Telle est la voie de la femme adultère: Elle mange, et s'essuie la bouche, Puis elle dit: Je n'ai point fait de mal.

Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:

Trois choses font trembler la terre, Et il en est quatre qu'elle ne peut supporter:

Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;

Un esclave qui vient à régner, Un insensé qui est rassasié de pain,

Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.

Une femme dédaignée qui se marie, Et une servante qui hérite de sa maîtresse.

Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:

Il y a sur la terre quatre animaux petits, Et cependant des plus sages;

Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;

Les fourmis, peuple sans force, Préparent en été leur nourriture;

Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;

Les damans, peuple sans puissance, Placent leur demeure dans les rochers;

Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;

Les sauterelles n'ont point de roi, Et elles sortent toutes par divisions;

Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.

Le lézard saisit avec les mains, Et se trouve dans les palais des rois.

Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:

Il y en a trois qui ont une belle allure, Et quatre qui ont une belle démarche:

Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:

Le lion, le héros des animaux, Ne reculant devant qui que ce soit;

Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.

Le cheval tout équipé; ou le bouc; Et le roi à qui personne ne résiste.

Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.

Si l'orgueil te pousse à des actes de folie, Et si tu as de mauvaises pensées, mets la main sur la bouche:

Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.

Car la pression du lait produit de la crème, La pression du nez produit du sang, Et la pression de la colère produit des querelles.