Proverbs 24

Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;

Ne porte pas envie aux hommes méchants, Et ne désire pas être avec eux;

Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.

Car leur coeur médite la ruine, Et leurs lèvres parlent d'iniquité.

Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.

C'est par la sagesse qu'une maison s'élève, Et par l'intelligence qu'elle s'affermit;

Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.

C'est par la science que les chambres se remplissent De tous les biens précieux et agréables.

Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.

Un homme sage est plein de force, Et celui qui a de la science affermit sa vigueur;

Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.

Car tu feras la guerre avec prudence, Et le salut est dans le grand nombre des conseillers.

Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.

La sagesse est trop élevée pour l'insensé; Il n'ouvrira pas la bouche à la porte.

Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.

Celui qui médite de faire le mal S'appelle un homme plein de malice.

Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.

La pensée de la folie n'est que péché, Et le moqueur est en abomination parmi les hommes.

Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.

Si tu faiblis au jour de la détresse, Ta force n'est que détresse.

Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.

Délivre ceux qu'on traîne à la mort, Ceux qu'on va égorger, sauve-les!

Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?

Si tu dis: Ah! nous ne savions pas!... Celui qui pèse les coeurs ne le voit-il pas? Celui qui veille sur ton âme ne le connaît-il pas? Et ne rendra-t-il pas à chacun selon ses oeuvres?

Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;

Mon fils, mange du miel, car il est bon; Un rayon de miel sera doux à ton palais.

Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.

De même, connais la sagesse pour ton âme; Si tu la trouves, il est un avenir, Et ton espérance ne sera pas anéantie.

Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.

Ne tends pas méchamment des embûches à la demeure du juste, Et ne dévaste pas le lieu où il repose;

Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.

Car sept fois le juste tombe, et il se relève, Mais les méchants sont précipités dans le malheur.

Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;

Ne te réjouis pas de la chute de ton ennemi, Et que ton coeur ne soit pas dans l'allégresse quand il chancelle,

Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.

De peur que l'Eternel ne le voie, que cela ne lui déplaise, Et qu'il ne détourne de lui sa colère.

Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;

Ne t'irrite pas à cause de ceux qui font le mal, Ne porte pas envie aux méchants;

Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.

Car il n'y a point d'avenir pour celui qui fait le mal, La lampe des méchants s'éteint.

Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;

Mon fils, crains l'Eternel et le roi; Ne te mêle pas avec les hommes remuants;

Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?

Car soudain leur ruine surgira, Et qui connaît les châtiments des uns et des autres?

I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.

Voici encore ce qui vient des sages: Il n'est pas bon, dans les jugements, d'avoir égard aux personnes.

Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.

Celui qui dit au méchant: Tu es juste! Les peuples le maudissent, les nations le maudissent.

Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.

Mais ceux qui le châtient s'en trouvent bien, Et le bonheur vient sur eux comme une bénédiction.

Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.

Il baise les lèvres, Celui qui répond des paroles justes.

Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.

Soigne tes affaires au dehors, Mets ton champ en état, Puis tu bâtiras ta maison.

Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.

Ne témoigne pas à la légère contre ton prochain; Voudrais-tu tromper par tes lèvres?

Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.

Ne dis pas: Je lui ferai comme il m'a fait, Je rendrai à chacun selon ses oeuvres.

Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;

J'ai passé près du champ d'un paresseux, Et près de la vigne d'un homme dépourvu de sens.

A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.

Et voici, les épines y croissaient partout, Les ronces en couvraient la face, Et le mur de pierres était écroulé.

Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.

J'ai regardé attentivement, Et j'ai tiré instruction de ce que j'ai vu.

Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;

Un peu de sommeil, un peu d'assoupissement, Un peu croiser les mains pour dormir!...

A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.

Et la pauvreté te surprendra, comme un rôdeur, Et la disette, comme un homme en armes.