Proverbs 14

Ko ta te wahine whakaaro nui he hanga i tona whare; ko ta te wahine wairangi, ko ona ringa hei wahi iho.

חכמות נשים בנתה ביתה ואולת בידיה תהרסנו׃

Ko te tangata e haere ana i runga i tona tika, e wehi ana i a Ihowa; ko te tangata he parori ki ona ara e whakahawea ana ki i ia.

הולך בישרו ירא יהוה ונלוז דרכיו בוזהו׃

Kei te mangai o te wairangi he patu whakapehapeha; ma nga ngutu ia o te hunga whakaaro nui ratou ka ora ai.

בפי אויל חטר גאוה ושפתי חכמים תשמורם׃

Ki te kahore he kau, ka ma te takotoranga kai; ma te kaha ia o te kau ka nui ai nga hua.

באין אלפים אבוס בר ורב תבואות בכח שור׃

E kore te kaiwhakaatu pono e teka; ka puaki ia te teka i te kaiwhakaatu teka.

עד אמונים לא יכזב ויפיח כזבים עד שקר׃

E rapu ana te tangata whakahi i te whakaaro nui, heoi kahore e kitea e ia; ki te tangata matau ia he mama noa te matauranga.

בקש לץ חכמה ואין ודעת לנבון נקל׃

Haere atu ki te aroaro o te kuware, ina kahore e kitea e koe he ngutu matau ona.

לך מנגד לאיש כסיל ובל ידעת שפתי דעת׃

Ko te whakaaro nui o te tangata tupato, he matau ki tona ara; ko te wairangi o nga kuware, he tinihanga.

חכמת ערום הבין דרכו ואולת כסילים מרמה׃

Ko ta nga wairangi he kata ki te he: na kei te hunga tika te whakaaro pai.

אולים יליץ אשם ובין ישרים רצון׃

E mohio ana te ngakau ki tona ake mamae, e kore ano hoki tona koa e pikitia e te tangata ke.

לב יודע מרת נפשו ובשמחתו לא יתערב זר׃

Ka whakangaromia te whare o te hunga kino: ka tupu ia te teneti o te hunga tika.

בית רשעים ישמד ואהל ישרים יפריח׃

He huarahi ano tera e tika ana ki ta te tangata titiro, ko tona mutunga ia ko nga huarahi ki te mate.

יש דרך ישר לפני איש ואחריתה דרכי מות׃

Ahakoa e kata ana, e mamae ana te ngakau; a, ko te mutunga o te koa, he pouri.

גם בשחוק יכאב לב ואחריתה שמחה תוגה׃

Ko te tangata i te ngakau tahuri ke, ka makona i ona ara ake: a ko te tangata pai ka makona i tana ake ano.

מדרכיו ישבע סוג לב ומעליו איש טוב׃

Ko ta te kuware he whakapono ki nga kupu katoa; tena ko te tangata tupato, ka ata titiro ki tana hikoi.

פתי יאמין לכל דבר וערום יבין לאשרו׃

E wehi ana te tangata whakaaro nui, ka neke atu i te kino; ko te kuware ia ka whakahi, ka tohe.

חכם ירא וסר מרע וכסיל מתעבר ובוטח׃

Ko te tangata riri wawe ka mahi i te wairangi; ka kinongia ano hoki te tangata i nga rauhanga kino.

קצר אפים יעשה אולת ואיש מזמות ישנא׃

He wairangi te whakarerenga iho mo nga kuware; ko te tangata tupato ia ka karaunatia ki te matauranga.

נחלו פתאים אולת וערומים יכתרו דעת׃

E piko ana te hunga kino ki te aroaro o te hunga pai; a ko te hunga he ki nga kuwaha o te tangata tika.

שחו רעים לפני טובים ורשעים על שערי צדיק׃

E kinongia ana te rawakore e tona hoa ake nei ano; he tokomaha ia nga tangata e aroha ana ki te tangata taonga.

גם לרעהו ישנא רש ואהבי עשיר רבים׃

Ko te tangata e whakahawea ana ki tona hoa, e hara ana; ko te tangata ia e atawhai ana ki nga rawakore, ka hari.

בז לרעהו חוטא ומחונן עניים אשריו׃

He teka ianei e kotiti ke ana nga kaiwhakatakoto i te kino? He atawhai ia, he pono, kei nga kaihanga i te pai.

הלוא יתעו חרשי רע וחסד ואמת חרשי טוב׃

He hua to nga mauiuitanga katoa; tena ko te korero o nga ngutu e ahu ana ki te rawakore.

בכל עצב יהיה מותר ודבר שפתים אך למחסור׃

Hei karauna mo nga whakaaro nui o ratou taonga; ko te wairangi ia o nga kuware, he wairangi kau.

עטרת חכמים עשרם אולת כסילים אולת׃

Ka ora nga wairua i te kaiwhakaatu pono: ko te tangata korero teka ia e mea ana kia tinihanga.

מציל נפשות עד אמת ויפח כזבים מרמה׃

U tonu, kaha tonu te whakaaro ina wehi ki a Ihowa; ka whai rerenga atu ano hoki ana tamariki.

ביראת יהוה מבטח עז ולבניו יהיה מחסה׃

He puna ora te wehi ki a Ihowa, e mahue ai nga reti o te mate.

יראת יהוה מקור חיים לסור ממקשי מות׃

Ma te nui o te iwi ka whai honore ai te kingi; ma te kore o te iwi ka taka ai te rangatira.

ברב עם הדרת מלך ובאפס לאם מחתת רזון׃

He matauranga nui to te tangata manawanui; ko te tangata riri wawe ia, e whakaneke ake ana ia i te wairangi.

ארך אפים רב תבונה וקצר רוח מרים אולת׃

He ora ki nga kikokiko te ngakau ora; ko te hae ia, he pirau ki nga wheua.

חיי בשרים לב מרפא ורקב עצמות קנאה׃

Ko te tangata e tukino ana i te ware, he tawai tana ki tona Kaihanga; ko te tangata ia e atawhai ana i te rawakore, e whakahonore ana i a ia.

עשק דל חרף עשהו ומכבדו חנן אביון׃

E uakina iho ana te tangata kino i runga i tona he; ko te tangata tika ia ka whai tumanakohanga i tona matenga.

ברעתו ידחה רשע וחסה במותו צדיק׃

Ka noho te whakaaro nui ki te ngakau o te tangata matau; engari ko te mea kei te wahi ki roto o nga kuware e whakaaturia ana.

בלב נבון תנוח חכמה ובקרב כסילים תודע׃

Ma te tika ka kake ai te iwi; ma te hara ia ka ingoa kino ai nga iwi.

צדקה תרומם גוי וחסד לאמים חטאת׃

Ka manako te kingi ki te pononga mahara; a ka riri ki te tangata i takea ai te whakama.

רצון מלך לעבד משכיל ועברתו תהיה מביש׃