Proverbs 30

The words of Agur the son of Jakeh, even the prophecy: the man spake unto Ithiel, even unto Ithiel and Ucal,

Vortoj de Agur, filo de Jake. Profeta parolo de tiu viro al Itiel, al Itiel kaj Ukal.

Surely I am more brutish than any man, and have not the understanding of a man.

Mi estas la plej malklera homo, Kaj homan prudenton mi ne posedas.

I neither learned wisdom, nor have the knowledge of the holy.

Kaj mi ne lernis saĝon, Kaj pri la Sanktulo mi ne havas ekkonon.

Who hath ascended up into heaven, or descended? who hath gathered the wind in his fists? who hath bound the waters in a garment? who hath established all the ends of the earth? what is his name, and what is his son's name, if thou canst tell?

Kiu leviĝis en la ĉielon, kaj malleviĝis? Kiu kolektis la venton en siajn mankavojn? Kiu ligis la akvon en la veston? Kiu aranĝis ĉiujn limojn de la tero? Kia estas lia nomo? kaj kia estas la nomo de lia filo? Ĉu vi scias?

Every word of God is pure: he is a shield unto them that put their trust in him.

Ĉiu diro de Dio estas pura; Li estas ŝildo por tiuj, kiuj Lin fidas.

Add thou not unto his words, lest he reprove thee, and thou be found a liar.

Ne aldonu al Liaj vortoj, Por ke Li ne punu vin, kaj por ke vi ne aperu mensoganto.

Two things have I required of thee; deny me them not before I die:

Du aferojn mi petis de Vi; Ne rifuzu al mi, antaŭ ol mi mortos:

Remove far from me vanity and lies: give me neither poverty nor riches; feed me with food convenient for me:

Falsaĵon kaj mensogaĵon forigu de mi; Malriĉecon kaj riĉecon ne donu al mi; Nutru min per tiom da pano, kiom mi bezonas.

Lest I be full, and deny thee, and say, Who is the LORD? or lest I be poor, and steal, and take the name of my God in vain.

Ĉar alie mi eble trosatiĝus kaj neus, kaj dirus: Kiu estas la Eternulo? Aŭ eble mi malriĉiĝus kaj ŝtelus, Kaj malbonuzus la nomon de mia Dio.

Accuse not a servant unto his master, lest he curse thee, and thou be found guilty.

Ne kalumniu sklavon antaŭ lia sinjoro, Por ke li ne malbenu vin kaj vi ne fariĝu kulpulo.

There is a generation that curseth their father, and doth not bless their mother.

Estas generacio, kiu malbenas sian patron Kaj ne benas sian patrinon;

There is a generation that are pure in their own eyes, and yet is not washed from their filthiness.

Generacio, kiu estas pura en siaj okuloj Kaj tamen ne laviĝis de siaj malpuraĵoj;

There is a generation, O how lofty are their eyes! and their eyelids are lifted up.

Generacio, kiu tiel alte tenas siajn okulojn Kaj tiel levas siajn palpebrojn;

There is a generation, whose teeth are as swords, and their jaw teeth as knives, to devour the poor from off the earth, and the needy from among men.

Generacio, kies dentoj estas glavoj kaj kies makzeloj estas tranĉiloj, Por formanĝi la malriĉulojn de la tero kaj la mizerulojn inter la homoj.

The horseleach hath two daughters, crying, Give, give. There are three things that are never satisfied, yea, four things say not, It is enough:

Hirudo havas du filinojn, kiuj krias: Donu, donu; Ili tri neniam satiĝas. Kvar objektoj ne diras: Sufiĉe:

The grave; and the barren womb; the earth that is not filled with water; and the fire that saith not, It is enough.

Ŝeol; senfrukta ventro; la tero ne satiĝas de akvo; kaj la fajro ne diras: Sufiĉe.

The eye that mocketh at his father, and despiseth to obey his mother, the ravens of the valley shall pick it out, and the young eagles shall eat it.

Okulon, kiu mokas la patron Kaj malŝatas obeadon al la patrino, Elpikos korvoj ĉe la rivero kaj formanĝos aglidoj.

There be three things which are too wonderful for me, yea, four which I know not:

Tri aferoj estas nekompreneblaj por mi, Kaj kvaran mi ne scias:

The way of an eagle in the air; the way of a serpent upon a rock; the way of a ship in the midst of the sea; and the way of a man with a maid.

La vojon de aglo en la aero; La vojon de serpento sur roko; La vojon de ŝipo meze de la maro; Kaj la vojon de viro ĉe virgulino.

Such is the way of an adulterous woman; she eateth, and wipeth her mouth, and saith, I have done no wickedness.

Tia estas la vojo de virino adultanta: Ŝi manĝas, viŝas la buŝon, Kaj diras: Mi faris nenian pekon.

For three things the earth is disquieted, and for four which it cannot bear:

Sub tri objektoj tremas la tero, Kaj kvar ĝi ne povas porti:

For a servant when he reigneth; and a fool when he is filled with meat;

Sklavon, kiam li fariĝis reĝo; Malsaĝulon, kiam li tro satiĝis de pano;

For an odious woman when she is married; and an handmaid that is heir to her mistress.

Malamatan virinon, kiam ŝi edziniĝis, Kaj sklavinon, kiam ŝi elpelis sian sinjorinon.

There be four things which are little upon the earth, but they are exceeding wise:

Kvar estas malgranduloj sur la tero, Kaj tamen ili estas tre saĝaj:

The ants are a people not strong, yet they prepare their meat in the summer;

La formikoj, popolo ne forta, Tamen ili en somero pretigas al si manĝaĵon;

The conies are but a feeble folk, yet make they their houses in the rocks;

La hirakoj, popolo senforta, Tamen ili faras siajn domojn en la roko;

The locusts have no king, yet go they forth all of them by bands;

La akridoj ne havas reĝon, Kaj tamen ili ĉiuj eliras en vicoj;

The spider taketh hold with her hands, and is in kings' palaces.

La lacerto kroĉiĝas per siaj manoj, Tamen ĝi estas en reĝaj palacoj.

There be three things which go well, yea, four are comely in going:

Ekzistas tri, kiuj bone iras, Kaj kvar, kiuj marŝas bele:

A lion which is strongest among beasts, and turneth not away for any;

La leono, plej forta el la bestoj, Cedas al neniu;

A greyhound; an he goat also; and a king, against whom there is no rising up.

Cervo kun bonaj lumboj; virkapro; Kaj reĝo, kiun neniu povas kontraŭstari.

If thou hast done foolishly in lifting up thyself, or if thou hast thought evil, lay thine hand upon thy mouth.

Se vi agis malsaĝe pro via fiereco, Kaj se vi intencis malbonon, Tiam metu la manon sur la buŝon.

Surely the churning of milk bringeth forth butter, and the wringing of the nose bringeth forth blood: so the forcing of wrath bringeth forth strife.

Ĉar batado de lakto produktas buteron, Ekbato de nazo aperigas sangon, Kaj incitado de kolero kaŭzas malpacon.