Proverbs 24

Non portare invidia ai malvagi, e non desiderare di star con loro,

Ne sekvu malbonajn homojn, Kaj ne deziru esti kun ili;

perché il loro cuore medita rapine, e le loro labbra parlan di nuocere.

Ĉar ilia koro pensas pri perfortaĵo, Kaj ilia buŝo parolas malbonaĵon.

La casa si edifica con la sapienza, e si rende stabile con la prudenza;

Per saĝo konstruiĝas domo, Kaj per prudento ĝi fortikiĝas;

mediante la scienza, se ne riempiono le stanze d’ogni specie di beni preziosi e gradevoli.

Kaj per sciado la ĉambroj pleniĝas Per ĉia havo grandvalora kaj agrabla.

L’uomo savio è pien di forza, e chi ha conoscimento accresce la sua potenza;

Homo saĝa havas forton, Kaj homo prudenta estas potenca.

infatti, con savie direzioni potrai condur bene la guerra, e la vittoria sta nel gran numero de’ consiglieri.

Kun pripenso faru militon; Kaj venko venas per multe da konsilantoj.

La sapienza è troppo in alto per lo stolto; egli non apre mai la bocca alla porta di città.

Tro alta estas la saĝo por malsaĝulo; Ĉe la pordego li ne malfermos sian buŝon.

Chi pensa a mal fare sarà chiamato esperto in malizia.

Kiu intencas fari malbonon, Tiun oni nomas maliculo.

I disegni dello stolto sono peccato, e il beffardo è l’abominio degli uomini.

Malico de malsaĝulo estas peko; Kaj blasfemanto estas abomenaĵo por homo.

Se ti perdi d’animo nel giorno dell’avversità, la tua forza è poca.

Se vi montriĝis malforta en tago de mizero, Via forto estas ja malgranda.

Libera quelli che son condotti a morte, e salva quei che, vacillando, vanno al supplizio.

Savu tiujn, kiujn oni prenis por mortigi, Kaj ne fortiriĝu de tiuj, kiuj estas kondamnitaj al morto.

Se dici: "Ma noi non ne sapevamo nulla!…" Colui che pesa i cuori, non lo vede egli? Colui che veglia sull’anima tua non lo sa forse? E non renderà egli a ciascuno secondo le opere sue?

Se vi diras: Ni tion ne sciis, La esploranto de koroj ja komprenas, Kaj la gardanto de via animo ja scias, Kaj Li redonas al homo laŭ liaj faroj.

Figliuol mio, mangia del miele perché è buono; un favo di miele sarà dolce al tuo palato.

Manĝu, mia filo, mielon, ĉar ĝi estas bona; Kaj la mieltavolo estas dolĉa por via gorĝo;

Così conosci la sapienza per il bene dell’anima tua! Se la trovi, c’è un avvenire, e la speranza tua non sarà frustrata.

Tia estas por via animo la sciado de saĝo, se vi ĝin trovis, Kaj ekzistas estonteco, kaj via espero ne pereos.

O empio, non tendere insidie alla dimora del giusto! non devastare il luogo ove riposa!

Ne insidu, ho malvirtulo, kontraŭ la domo de virtulo; Ne ataku lian ripozejon;

ché il giusto cade sette volte e si rialza, ma gli empi son travolti dalla sventura.

Ĉar sep fojojn virtulo falos, kaj tamen leviĝos; Sed malvirtuloj implikiĝas en la malfeliĉo.

Quando il tuo nemico cade, non ti rallegrare; quand’è rovesciato, il cuor tuo non ne gioisca,

Kiam falas via malamiko, ne ĝoju, Kaj ĉe lia malfeliĉo via koro ne plezuriĝu;

che l’Eterno nol vegga e gli dispiaccia e non storni l’ira sua da lui.

Ĉar eble la Eternulo vidos, kaj tio ne plaĉos al Li, Kaj Li returnos de li Sian koleron.

Non t’irritare a motivo di chi fa il male, e non portare invidia agli empi;

Ne koleru kontraŭ malbonfarantoj, Kaj ne enviu la malvirtulojn;

perché non c’è avvenire per il malvagio; la lucerna degli empi sarà spenta.

Ĉar la malbonulo ne havos estontecon; La lumilo de malvirtuloj estingiĝos.

Figliuol mio, temi l’Eterno e il re, e non far lega cogli amatori di novità;

Timu, mia filo, la Eternulon kaj la reĝon; Kun ribeluloj ne komunikiĝu.

la loro calamità sopraggiungerà improvvisa, e chi sa la triste fine dei loro anni?

Ĉar subite venos ilia pereo; Kaj kiu scias, kiam venos la puno de ambaŭ?

Anche queste sono massime dei Savi. Non è bene, in giudizio, aver de’ riguardi personali.

Ankaŭ ĉi tio estas vortoj de saĝuloj: Konsideri personojn ĉe juĝado estas ne bone.

Chi dice all’empio: "Tu sei giusto", i popoli lo malediranno, lo esecreranno le nazioni.

Kiu diras al malvirtulo: Vi estas virtulo, Tiun malbenos popoloj, tiun malamos gentoj.

Ma quelli che sanno punire se ne troveranno bene, e su loro scenderanno benedizione e prosperità.

Sed kiuj faras riproĉojn, tiuj plaĉas, Kaj sur ilin venos bona beno.

Dà un bacio sulle labbra chi dà una risposta giusta.

Kiu respondas ĝustajn vortojn, Tiu kisas per la lipoj.

Metti in buon ordine gli affari tuoi di fuori, metti in assetto i tuoi campi, poi ti fabbricherai la casa.

Plenumu vian laboron ekstere, Pretigu ĉion sur via kampo; Kaj poste aranĝu vian domon.

Non testimoniare, senza motivo, contro il tuo prossimo; vorresti tu farti ingannatore con le tue parole?

Ne atestu sen kaŭzo kontraŭ via proksimulo; Ĉu vi trompus per via buŝo?

Non dire: "Come ha fatto a me così farò a lui; renderò a costui secondo l’opera sua".

Ne diru: Kiel li agis kontraŭ mi, tiel mi agos kontraŭ li; Mi redonos al la homo laŭ lia faro.

Passai presso il campo del pigro e presso la vigna dell’uomo privo di senno;

Mi pasis tra kampo de homo maldiligenta Kaj tra vinberĝardeno de sensaĝulo;

ed ecco le spine vi crescean da per tutto, i rovi ne coprivano il suolo, e il muro di cinta era in rovina.

Kaj jen ĉie elkreskis urtiko, Ĉio estas kovrita de dornoj, Kaj la ŝtona muro estas detruita.

Considerai la cosa, e mi posi a riflettere; e da quel che vidi trassi una lezione:

Kaj kiam mi vidis, mi prenis ĝin en mian koron, Mi rigardis, kaj ricevis instruon:

Dormire un po’, sonnecchiare un po’, incrociare un po’ le mani per riposare…

Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;

e la tua povertà verrà come un ladro, e la tua indigenza, come un uomo armato.

Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.