Proverbs 25

Ecco altri proverbi di Salomone, raccolti dalla gente di Ezechia, re di Giuda.

Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.

E’ gloria di Dio nascondere le cose; ma la gloria dei re sta nell’investigarle.

Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.

L’altezza del cielo, la profondità della terra e il cuore dei re non si possono investigare.

La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.

Togli dall’argento le scorie, e ne uscirà un vaso per l’artefice;

Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.

togli l’empio dalla presenza del re, e il suo trono sarà reso stabile dalla giustizia.

Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.

Non fare il vanaglorioso in presenza del re, e non ti porre nel luogo dei grandi;

Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;

poiché è meglio ti sia detto: "Sali qui", anziché essere abbassato davanti al principe che gli occhi tuoi hanno veduto.

Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.

Non t’affrettare a intentar processi, che alla fine tu non sappia che fare, quando il tuo prossimo t’avrà svergognato.

Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?

Difendi la tua causa contro il tuo prossimo, ma non rivelare il segreto d’un altro,

Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;

onde chi t’ode non t’abbia a vituperare, e la tua infamia non si cancelli più.

Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.

Le parole dette a tempo son come pomi d’oro in vasi d’argento cesellato.

Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.

Per un orecchio docile, chi riprende con saviezza è un anello d’oro, un ornamento d’oro fino.

Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.

Il messaggero fedele, per quelli che lo mandano, è come il fresco della neve al tempo della mèsse; esso ristora l’anima del suo padrone.

Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.

Nuvole e vento, ma punta pioggia; ecco l’uomo che si vanta falsamente della sua liberalità.

Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.

Con la pazienza si piega un principe, e la lingua dolce spezza dell’ossa.

Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.

Se trovi del miele, mangiane quanto ti basta; che, satollandotene, tu non abbia poi a vomitarlo.

Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.

Metti di rado il piede in casa del prossimo, ond’egli, stufandosi di te, non abbia ad odiarti.

Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.

L’uomo che attesta il falso contro il suo prossimo, è un martello, una spada, una freccia acuta.

Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.

La fiducia in un perfido, nel dì della distretta, è un dente rotto, un piede slogato.

Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.

Cantar delle canzoni a un cuor dolente è come togliersi l’abito in giorno di freddo, e mettere aceto sul nitro.

Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.

Se il tuo nemico ha fame, dagli del pane da mangiare: se ha sete, dagli dell’acqua da bere;

Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;

ché, così, raunerai dei carboni accesi sul suo capo, e l’Eterno ti ricompenserà.

Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.

Il vento del nord porta la pioggia, e la lingua che sparla di nascosto fa oscurare il viso.

Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.

Meglio abitare sul canto d’un tetto, che in una gran casa con una moglie rissosa.

Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.

Una buona notizia da paese lontano è come acqua fresca a persona stanca ed assetata.

Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.

Il giusto che vacilla davanti all’empio, è come una fontana torbida e una sorgente inquinata.

Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.

Mangiar troppo miele non è bene ma scrutare cose difficili è un onore.

Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.

L’uomo che non si sa padroneggiare, è una città smantellata, priva di mura.

Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.