John 11

ויהי איש חולה לעזר שמו מבית היני כפר מרים ומרתא אחותה׃
erat autem quidam languens Lazarus a Bethania de castello Mariae et Marthae sororis eius
היא מרים אשר משחה את האדון בשמן המר ותנגב את רגליו בשערותיה ועתה לעזר אחיה חלה׃
Maria autem erat quae unxit Dominum unguento et extersit pedes eius capillis suis cuius frater Lazarus infirmabatur
ותשלחנה אחיותיו אליו לאמר אדני הנה זה אשר אהבת חלה הוא׃
miserunt ergo sorores ad eum dicentes Domine ecce quem amas infirmatur
וישמע ישוע ויאמר זאת המחלה איננה למות כי אם לכבוד האלהים למען יכבד בה בן האלהים׃
audiens autem Iesus dixit eis infirmitas haec non est ad mortem sed pro gloria Dei ut glorificetur Filius Dei per eam
וישוע אהב את מרתא ואת אחותה ואת לעזר׃
diligebat autem Iesus Martham et sororem eius Mariam et Lazarum
ויהי כשמעו כי חלה ויתמהמה וישב יומים במקום אשר הוא שם׃
ut ergo audivit quia infirmabatur tunc quidem mansit in eodem loco duobus diebus
מאחרי כן אמר לתלמידיו לכו ונשובה לארץ יהודה׃
deinde post haec dicit discipulis suis eamus in Iudaeam iterum
ויאמרו אליו תלמידיו רבי עתה זה בקשו היהודים לסקלך ואתה תשוב שמה׃
dicunt ei discipuli rabbi nunc quaerebant te Iudaei lapidare et iterum vadis illuc
ויען ישוע הלא שתים עשרה שעות ליום איש כי ילך ביום לא יכשל כי יראה אור העולם הזה׃
respondit Iesus nonne duodecim horae sunt diei si quis ambulaverit in die non offendit quia lucem huius mundi videt
אבל ההלך בלילה יכשל כי האור אין בו׃
si autem ambulaverit nocte offendit quia lux non est in eo
כזאת דבר ואחרי כן אמר אליהם לעזר ידידנו ישן הוא ואנכי הלך למען אעירנו׃
haec ait et post hoc dicit eis Lazarus amicus noster dormit sed vado ut a somno exsuscitem eum
ויאמרו תלמידיו אדני אם ישן הוא יושע׃
dixerunt ergo discipuli eius Domine si dormit salvus erit
וישוע דבר על מותו והמה חשבו כי על מנוחת השנה דבר׃
dixerat autem Iesus de morte eius illi autem putaverunt quia de dormitione somni diceret
אז גלה ישוע את אזנם ויאמר אליהם לעזר מת׃
tunc ergo dixit eis Iesus manifeste Lazarus mortuus est
ושמח אני בגללכם כי לא הייתי שם למען תאמינו ועתה נסעה ונלכה אליו׃
et gaudeo propter vos ut credatis quoniam non eram ibi sed eamus ad eum
ויאמר תומא הנקרא דידומוס אל התלמידים חבריו נלכה גם אנחנו למען נמות עמו׃
dixit ergo Thomas qui dicitur Didymus ad condiscipulos eamus et nos ut moriamur cum eo
ויבא ישוע וימצאהו זה ארבעה ימים שכב בקבר׃
venit itaque Iesus et invenit eum quattuor dies iam in monumento habentem
ובית היני היה קרוב לירושלים כדרך חמש עשרה ריס׃
erat autem Bethania iuxta Hierosolyma quasi stadiis quindecim
ורבים מן היהודים באו בית מרתא ומרים לנחם אתהן על אחיהן׃
multi autem ex Iudaeis venerant ad Martham et Mariam ut consolarentur eas de fratre suo
ויהי כשמע מרתא כי ישוע בא ותצא לקרתו ומרים יושבת בבית׃
Martha ergo ut audivit quia Iesus venit occurrit illi Maria autem domi sedebat
ותאמר מרתא אל ישוע אדני אלו היית פה כי אז לא מת אחי׃
dixit ergo Martha ad Iesum Domine si fuisses hic frater meus non fuisset mortuus
וגם עתה ידעתי כי כל אשר תשאל מאת אלהים יתן לך אלהים׃
sed et nunc scio quia quaecumque poposceris a Deo dabit tibi Deus
ויאמר אליה ישוע קום יקום אחיך׃
dicit illi Iesus resurget frater tuus
ותאמר אליו מרתא ידעתי כי יקום בתקומה ביום האחרון׃
dicit ei Martha scio quia resurget in resurrectione in novissima die
ויאמר אליה ישוע אנכי התקומה והחיים המאמין בי יחיה גם כי ימות׃
dixit ei Iesus ego sum resurrectio et vita qui credit in me et si mortuus fuerit vivet
וכל החי אשר יאמין בי לא ימות לעולם התאמיני זאת׃
et omnis qui vivit et credit in me non morietur in aeternum credis hoc
ותאמר אליו כן אדני האמנתי כי אתה המשיח בן האלהים הבא לעולם׃
ait illi utique Domine ego credidi quia tu es Christus Filius Dei qui in mundum venisti
ויהי אחר דברה זאת ותלך ותקרא למרים אחותה בסתר לאמר הנה המורה פה וקרא לך׃
et cum haec dixisset abiit et vocavit Mariam sororem suam silentio dicens magister adest et vocat te
היא שמעה ותמהר לקום ותבא אליו׃
illa ut audivit surgit cito et venit ad eum
וישוע טרם יבא אל הכפר כי עודנו עמד במקום אשר פגשתו שם מרתא׃
nondum enim venerat Iesus in castellum sed erat adhuc in illo loco ubi occurrerat ei Martha
והיהודים אשר באו אל ביתה לנחמה כראותם את מרים כי קמה פתאם ותצא הלכו אחריה באמרם כי הלכה לה אל הקבר לבכות שמה׃
Iudaei igitur qui erant cum ea in domo et consolabantur eam cum vidissent Mariam quia cito surrexit et exiit secuti sunt eam dicentes quia vadit ad monumentum ut ploret ibi
ותבא מרים אל המקום אשר ישוע עמד שם ותרא אתו ותפל לרגליו ותאמר לו אדני אלו היית פה כי אז לא מת אחי׃
Maria ergo cum venisset ubi erat Iesus videns eum cecidit ad pedes eius et dixit ei Domine si fuisses hic non esset mortuus frater meus
ויהי כראות ישוע אתה בכיה וגם היהודים אשר באו אתה בכים ותזעם רוחו ויהי מרעיד׃
Iesus ergo ut vidit eam plorantem et Iudaeos qui venerant cum ea plorantes fremuit spiritu et turbavit se ipsum
ויאמר איפה שמתם אתו ויאמרו אליו אדני בא וראה׃
et dixit ubi posuistis eum dicunt ei Domine veni et vide
ויבך ישוע׃
et lacrimatus est Iesus
ויאמרו היהודים הנה מה גדלה אהבתו אתו׃
dixerunt ergo Iudaei ecce quomodo amabat eum
ומקצתם אמרו הפקח עיני העור הלא יכל לעשות שגם זה לא ימות׃
quidam autem dixerunt ex ipsis non poterat hic qui aperuit oculos caeci facere ut et hic non moreretur
ויוסף עוד ישוע להזעם ברוחו ויבא אל הקבר והוא מערה ואבן על מבואה׃
Iesus ergo rursum fremens in semet ipso venit ad monumentum erat autem spelunca et lapis superpositus erat ei
ויאמר ישוע שאו את האבן מעליה ותאמר אליו מרתא אחות המת אדני הנה כבר באש כי ארבעה ימים לו׃
ait Iesus tollite lapidem dicit ei Martha soror eius qui mortuus fuerat Domine iam fetet quadriduanus enim est
ויאמר אליה ישוע הלא אמרתי לך כי אם תאמיני תחזי את כבוד האלהים׃
dicit ei Iesus nonne dixi tibi quoniam si credideris videbis gloriam Dei
וישאו את האבן אשר המת הושם שם וישוע נשא את עיניו למרום ויאמר אודך אבי כי עניתני׃
tulerunt ergo lapidem Iesus autem elevatis sursum oculis dixit Pater gratias ago tibi quoniam audisti me
ואני ידעתי כי בכל עת תענני אולם בעבור העם הזה אשר סביבותי דברתי למען יאמינו בי כי אתה שלחתני׃
ego autem sciebam quia semper me audis sed propter populum qui circumstat dixi ut credant quia tu me misisti
ויהי ככלותו לדבר ויקרא בקול גדול לעזר קום צא׃
haec cum dixisset voce magna clamavit Lazare veni foras
ויצא המת וידיו ורגליו כרוכת בתכריכין ופיו לוטים בסודר ויאמר אליהם ישוע התירו אתו וילך לדרכו׃
et statim prodiit qui fuerat mortuus ligatus pedes et manus institis et facies illius sudario erat ligata dicit Iesus eis solvite eum et sinite abire
ורבים מן היהודים אשר באו אל מרים בראותם את אשר עשה ישוע האמינו בו׃
multi ergo ex Iudaeis qui venerant ad Mariam et viderant quae fecit crediderunt in eum
ומקצתם הלכו אל הפרושים ויגידו להם את אשר עשה ישוע׃
quidam autem ex ipsis abierunt ad Pharisaeos et dixerunt eis quae fecit Iesus
אז יקהילו הכהנים הגדולים והפרושים את הסנהדרין ויאמרו מה נעשה כי האיש הלזה עשה אתות הרבה׃
collegerunt ergo pontifices et Pharisaei concilium et dicebant quid facimus quia hic homo multa signa facit
אם נניח לו לעשות כלם יאמינו בו ובאו הרומיים ולקחו גם את אדמתנו וגם את עמנו׃
si dimittimus eum sic omnes credent in eum et venient Romani et tollent nostrum et locum et gentem
ואחד מהם קיפא שמו והוא כהן גדול בשנה ההיא אמר אליהם הן לא תדעו מאומה׃
unus autem ex ipsis Caiaphas cum esset pontifex anni illius dixit eis vos nescitis quicquam
אף לא תתבוננו כי טוב לנו מות איש אחד בעד הגוי מאבד העם כלו׃
nec cogitatis quia expedit nobis ut unus moriatur homo pro populo et non tota gens pereat
וזאת לא דבר מלבו כי אם בהיותו כהן גדול בשנה ההיא נבא כי ישוע ימות בעד העם׃
hoc autem a semet ipso non dixit sed cum esset pontifex anni illius prophetavit quia Iesus moriturus erat pro gente
ולא בעד העם לבד כי אם לקבץ גם את בני אלהים המפזרים והיו לאחדים׃
et non tantum pro gente sed et ut filios Dei qui erant dispersi congregaret in unum
ויועצו יחדו להמיתו מהיום ההוא והלאה׃
ab illo ergo die cogitaverunt ut interficerent eum
על כן לא התהלך ישוע עוד בתוך היהודים בגלוי כי אם סר משם לארץ הקרובה אל המדבר אל עיר עפרים ויגר שם עם תלמידיו׃
Iesus ergo iam non in palam ambulabat apud Iudaeos sed abiit in regionem iuxta desertum in civitatem quae dicitur Efrem et ibi morabatur cum discipulis
ויקרבו ימי הפסח ליהודים ועם רב עלו מן הארץ ירושלימה לפני הפסח למען יטהרו׃
proximum autem erat pascha Iudaeorum et ascenderunt multi Hierosolyma de regione ante pascha ut sanctificarent se ipsos
ויבקשו את ישוע ובעמדם בבית המקדש נדברו לאמר מה תחשבו הכי לא יבוא אל החג׃
quaerebant ergo Iesum et conloquebantur ad invicem in templo stantes quid putatis quia non veniat ad diem festum
והכהנים הגדולים והפרושים גזרו גזרה אשר אם ידע איש את מקומו יודיענו למען יתפשהו׃
dederant autem pontifices et Pharisaei mandatum ut si quis cognoverit ubi sit indicet ut adprehendant eum