Proverbs 24

Beneide nicht böse Menschen, und laß dich nicht gelüsten, mit ihnen zu sein;

بر اشخاص شریر حسادت نورز و آرزوی دوستی با آنها را نداشته باش،

denn ihr Herz sinnt auf Gewalttat, und ihre Lippen reden Mühsal.

زیرا تمام فکر آنها این است که به مردم ظلم کنند، و هرگاه که دهان باز می‌کنند، دربارهٔ شرارت گفت‌وگو می‌کنند.

Durch Weisheit wird ein Haus gebaut, und durch Verstand wird es befestigt;

خانه بر اساس حکمت و عقل آباد می‌گردد و

und durch Erkenntnis füllen sich die Kammern mit allerlei kostbarem und lieblichem Gut.

با دانایی اتاقهای آن از اسباب نفیس و گران‌قیمت پُر می‌شوند.

Ein weiser Mann ist stark, und ein Mann von Erkenntnis befestigt seine Kraft.

شخص دانا و فهمیده، از قدرت زیاد برخوردار است و همیشه به قدرت خود می‌افزاید.

Denn mit weiser Überlegung wirst du glücklich Krieg führen, und bei der Ratgeber Menge ist Heil.

پیروزی در جنگ بستگی به تدبیر خوب و مشورت زیاد دارد.

Weisheit ist dem Narren zu hoch, im Tore tut er seinen Mund nicht auf.

شخص احمق نمی‌تواند به حکمت دست یابد. وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می‌گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.

Wer darauf sinnt, Böses zu tun, den nennt man einen Ränkeschmied.

کسی‌که دایم نقشه‌های پلید در سر می‌پروراند، دردسرآفرین خوانده خواهد شد.

Das Vorhaben der Narrheit ist die Sünde, und der Spötter ist den Menschen ein Greuel.

نقشه‌های آدم احمق، گناه‌آلودند و کسی‌که دیگران را مسخره می‌کند، مورد نفرت همهٔ مردم می‌باشد.

Zeigst du dich schlaff am Tage der Drangsal, so ist deine Kraft gering.

اگر نتوانی سختی‌های زندگی را تحمّل کنی، شخص ضعیفی هستی.

Errette, die zum Tode geschleppt werden, und die zur Würgung hinwanken, o halte sie zurück!

از نجات دادن کسی‌که به ناحق محکوم شده است، کوتاهی نکن.

Wenn du sprichst: Siehe, wir wußten nichts davon-wird nicht er, der die Herzen wägt, es merken? Und er, der auf deine Seele achthat, es wissen? und er wird dem Menschen vergelten nach seinem Tun.

نگو که از ماجرا بی‌خبر بوده‌ای، زیرا خدایی که جان تو را در دست دارد و از دل تو آگاه است، می‌داند که تو از همه‌چیز باخبر بوده‌ای. او هرکسی را مطابق کارهایش جزا می‌دهد.

Iß Honig, mein Sohn, denn er ist gut, und Honigseim ist deinem Gaumen süß.

فرزندم، همان‌طور که خوردن عسل دهان تو را شیرین می‌کند، کسب حکمت نیز برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی‌که حکمت می‌آموزد، آیندهٔ خوبی در انتظارش می‌باشد و امیدهایش برباد نمی‌رود.

Ebenso betrachte die Weisheit für deine Seele: wenn du sie gefunden hast, so gibt es eine Zukunft, und deine Hoffnung wird nicht vernichtet werden.

فرزندم، همان‌طور که خوردن عسل دهان تو را شیرین می‌کند، کسب حکمت نیز برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی‌که حکمت می‌آموزد، آیندهٔ خوبی در انتظارش می‌باشد و امیدهایش برباد نمی‌رود.

Laure nicht, Gesetzloser, auf die Wohnung des Gerechten, zerstöre nicht seine Lagerstätte.

مانند بدکاران نباش که منتظر هستند تا خانهٔ مردم درستکار را غارت و ویران کنند،

Denn der Gerechte fällt siebenmal und steht wieder auf, aber die Gesetzlosen stürzen nieder im Unglück.

زیرا شخص درستکار حتّی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برمی‌خیزد، ولی اشخاص بدکار، گرفتار بلا شده سرنگون می‌گردند.

Freue dich nicht über den Fall deines Feindes, und dein Herz frohlocke nicht über seinen Sturz:

وقتی دشمنانت دچار مصیبت می‌شوند، خوشحال نشو و هنگامی‌که می‌افتند خوشی نکن،

damit Jehova es nicht sehe, und es böse sei in seinen Augen, und er seinen Zorn von ihm abwende.

زیرا خداوند، این کار تو را می‌بیند و نمی‌پسندد و آنگاه از مجازات آنها دست برمی‌دارد.

Erzürne dich nicht über die Übeltäter, beneide nicht die Gesetzlosen;

به‌خاطر مردم بدکار، تشویش نداشته باش و به آنها حسادت نورز،

denn für den Bösen wird keine Zukunft sein, die Leuchte der Gesetzlosen wird erlöschen.

زیرا شخص بدکار، آینده‌ای ندارد و چراغش خاموش می‌شود.

Mein Sohn, fürchte Jehova und den König; mit Aufrührern laß dich nicht ein.

فرزندم از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی‌که علیه آنها شورش می‌‌کنند، همدست نشو.

Denn plötzlich erhebt sich ihr Verderben; und ihrer beider Untergang, wer weiß ihn?

زیرا نابودی آنها ناگهانی است و کسی نمی‌داند که خداوند و پادشاه چه بلایی بر سر آنها می‌آورند.

Auch diese sind von den Weisen: Die Person ansehen im Gericht ist nicht gut.

مردان حکیم این سخنان را نیز گفته‌اند: قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند.

Wer zu dem Gesetzlosen spricht: Du bist gerecht, den verfluchen die Völker, den verwünschen die Völkerschaften;

هرکسی که به مجرم بگوید: «تو بی‌گناه هستی»، مورد لعنت و نفرت مردم قرار می‌گیرد.

denen aber, welche gerecht entscheiden, geht es wohl, und über sie kommt Segnung des Guten.

امّا شخصی که گناهکار را محکوم کند، کامیابی و خوشی نصیبش می‌شود.

Die Lippen küßt, wer richtige Antwort gibt.

پاسخ صادقانه نشانهٔ دوستی حقیقی می‌باشد.

Besorge draußen deine Arbeit und bestelle sie dir auf dem Felde; hernach magst du dann dein Haus bauen.

اول کسب و کار خود سر و سامان بده، آنگاه خانه و خانواده تشکیل بده.

Werde nicht ohne Ursache Zeuge wider deinen Nächsten; wolltest du denn täuschen mit deinen Lippen?

برضد همسایه‌ات شهادت دروغ مده و سخنان غلط درباره‌اش بر زبان نیاور.

Sprich nicht: Wie er mir getan hat, so will ich ihm tun, will dem Manne vergelten nach seinem Werke.

نگو: «همان بلایی را که بر سر من آورده، بر سر خودش می‌آورم.»

An dem Acker eines faulen Mannes kam ich vorüber, und an dem Weinberge eines unverständigen Menschen.

از کنار مزرعهٔ آدم تنبل و تاکستان شخص نادان گذشتم.

Und siehe, er war ganz mit Disteln überwachsen, seine Fläche war mit Brennesseln bedeckt, und seine steinerne Mauer eingerissen.

در همه‌جا خار روییده بود. علفهای هرزه زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فروریخته بود.

Und ich schaute es, ich richtete mein Herz darauf; ich sah es, empfing Unterweisung:

با دیدن این منظره به فکر فرورفتم و این درس را آموختم:

Ein wenig Schlaf, ein wenig Schlummer, ein wenig Händefalten, um auszuruhen-

کسی‌که دست بر روی دست می‌گذارد و پیوسته می‌خوابد،

und deine Armut kommt herangeschritten, und deine Not wie ein gewappneter Mann.

عاقبت تنگدستی همچون راهزن مسلّحی به سراغش می‌آید.