Proverbs 26

احترام گذاشتن به افراد نادان، مانند بارش برف در تابستان یا باران در فصل درو است.

Como a neve no verão, e como a chuva no tempo da ceifa, assim não convém ao tolo a honra.

نفرین، اگر مستحق آن نباشی، صدمه‌ای به تو نمی‌رساند؛ بلکه مانند پرنده‌ای است که به هر طرف پرواز می‌کند و در جایی نمی‌نشیند.

Como o pássaro no seu vaguear, como a andorinha no seu voar, assim a maldição sem causa não encontra pouso.

شلاّق برای اسب، افسار برای الاغ و چوب برای تنبیه احمق است.

O açoite é para o cavalo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.

کسی‌که به سؤال احمقانه جواب بدهد، مانند سؤال کنندهٔ آن احمق است.

Não respondas ao tolo segundo a sua estultícia, para que também não te faças semelhante a ele.

به سؤال احمقانه، باید جواب احمقانه داد تا سؤال کننده فکر نکند که عاقل است.

Responde ao tolo segundo a sua estultícia, para que ele não seja sábio aos seus próprios olhos.

کسی‌که توسط آدم احمق پیام می‌فرستد، مانند شخصی است که پای خود را قطع می‌کند و یا زهر می‌خورد.

Os pés decepa, e o dano bebe, quem manda mensagens pela mão dum tolo.

مَثَلی که از دهان شخص نادان بیرون می‌آید، مانند پای لنگ، سُست است.

As pernas do coxo pendem frouxas; assim é o provérbio na boca dos tolos.

احترام گذاشتن به آدم احمق، مانند بستن سنگ به فلاخن کاری احمقانه است.

Como o que ata a pedra na funda, assim é aquele que dá honra ao tolo.

مَثَلی که از دهان آدم احمق بیرون می‌آید، همچون خاری که به دست شخص احمق فرو می‌رود و او حس نمی‌کند، بی‌اثر است.

Como o espinho que entra na mão do ébrio, assim é o provérbio na mão dos tolos.

کسی‌که آدم احمق را استخدام می‌کند، مانند تیراندازی است که هر رهگذری را مجروح می‌سازد.

Como o flecheiro que fere a todos, assim é aquele que assalaria ao transeunte tolo, ou ao ébrio.

شخص احمقی که حماقت خود را تکرار می‌کند، مانند سگی است که آن چه استفراغ کرده است، می‌خورد.

Como o cão que torna ao seu vômito, assim é o tolo que reitera a sua estultícia.

کسی‌که خودش را عاقل می‌پندارد، از یک احمق هم نادان‌تر است.

Vês um homem que é sábio a seus próprios olhos? Maior esperança há para o tolo do que para ele.

آدم تنبل پای خود را از خانه بیرون نمی‌گذارد و می‌گوید: «شیر درّنده در کوچه هست!»

Diz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas.

او مانند دری که بر پاشنهٔ خود می‌چرخد، در رخت خواب می‌غلتد و از آن جدا نمی‌شود.

Como a porta se revolve nos seus gonzos, assim o faz o preguiçoso na sua cama.

دست خود را به طرف بشقاب دراز می‌‌کند، امّا از فرط تنبلی لقمه را به دهان خود نمی‌گذارد.

O preguiçoso esconde a sua mão no prato, e nem ao menos quer levá-la de novo à boca.

با این‌همه او خود را داناتر از هفت شخص عاقل می‌داند.

Mais sábio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que sabem responder bem.

کسی‌که در دعوایی دخالت می‌کند که مربوط به او نیست، مانند شخصی است که گوشهای سگ ولگردی را می‌گیرد.

O que, passando, se mete em questão alheia é como aquele que toma um cão pelas orelhas.

شخصی که همسایهٔ خود را فریب بدهد و بعد به او بگوید که شوخی کرده است، مانند دیوانه‌ای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرتاب می‌کند.

Como o louco que atira tições, flechas, e morte,

شخصی که همسایهٔ خود را فریب بدهد و بعد به او بگوید که شوخی کرده است، مانند دیوانه‌ای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرتاب می‌کند.

assim é o homem que engana o seu próximo, e diz: Fiz isso por brincadeira.

اگر هیزم نباشد آتش خاموش می‌شود. اگر سخن‌چین نباشد، نزاع فرومی‌نشیند.

Faltando lenha, apaga-se o fogo; e não havendo difamador, cessa a contenda.

همان‌طور که زغال و هیزم آتش را شعله‌ور می‌سازد، شخص ستیزه‌جو هم جنگ و دعوا بپا می‌کند.

Como o carvão para as brasas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para acender rixas.

حرفهای آدم سخن‌چین مانند لقمه‌های لذیذی است که با لذّت بلعیده می‌شوند.

As palavras do difamador são como bocados deliciosos, que descem ao íntimo do ventre.

سخنان شیرین و فریبنده، شرارت دل را پنهان می‌کند، درست مانند لعابی که ظرف گِلی را می‌پوشاند.

Como o vaso de barro coberto de escória de prata, assim são os lábios ardentes e o coração maligno.

شخص کینه‌توز با حرفهای خود، کینهٔ دل خود را مخفی می‌کند،

Aquele que odeia dissimula com os seus lábios; mas no seu interior entesoura o engano.

امّا تو فریب حرفهای فریبندهٔ او را نخور، زیرا دلش پر از نفرت است.

Quando te suplicar com voz suave, não o creias; porque sete abominações há no teu coração.

اگرچه نفرت خود را با حیله پنهان می‌کند، سرانجام خوی پلید او بر همه‌کس آشکار می‌گردد.

Ainda que o seu ódio se encubra com dissimulação, na congregação será revelada a sua malícia.

هرکسی که برای دیگران چاه بکند، خودش در آن می‌افتد. هر که سنگی را به طرف دیگران بغلتاند، آن سنگ برگشته و روی خود او می‌افتد.

O que faz uma cova cairá nela; e a pedra voltará sobre aquele que a revolve.

زبان درغگو از مخاطبانش نفرت دارد و می‌خواهد به آنها آسیب برساند. سخنان ریاکار چیزی جز خرابی به بار نمی‌آورد.

A língua falsa odeia aqueles a quem ela tenha ferido; e a boca lisonjeira opera a ruína.