Proverbs 24

بر اشخاص شریر حسادت نورز و آرزوی دوستی با آنها را نداشته باش،

Não tenhas inveja dos homens malignos; nem desejes estar com eles;

زیرا تمام فکر آنها این است که به مردم ظلم کنند، و هرگاه که دهان باز می‌کنند، دربارهٔ شرارت گفت‌وگو می‌کنند.

porque o seu coração medita a violência; e os seus lábios falam maliciosamente.

خانه بر اساس حکمت و عقل آباد می‌گردد و

Com a sabedoria se edifica a casa, e com o entendimento ela se estabelece;

با دانایی اتاقهای آن از اسباب نفیس و گران‌قیمت پُر می‌شوند.

e pelo conhecimento se encherão as câmaras de todas as riquezas preciosas e deleitáveis.

شخص دانا و فهمیده، از قدرت زیاد برخوردار است و همیشه به قدرت خود می‌افزاید.

O sábio é mais poderoso do que o forte; e o inteligente do que o que possui a força.

پیروزی در جنگ بستگی به تدبیر خوب و مشورت زیاد دارد.

Porque com conselhos prudentes tu podes fazer a guerra; e há vitória na multidão dos conselheiros.

شخص احمق نمی‌تواند به حکمت دست یابد. وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می‌گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.

A sabedoria é alta demais para o insensato; ele não abre a sua boca na porta.

کسی‌که دایم نقشه‌های پلید در سر می‌پروراند، دردسرآفرین خوانده خواهد شد.

Aquele que cuida em fazer o mal, mestre de maus intentos o chamarão.

نقشه‌های آدم احمق، گناه‌آلودند و کسی‌که دیگران را مسخره می‌کند، مورد نفرت همهٔ مردم می‌باشد.

O desígnio do insensato é pecado; e abominável aos homens é o escarnecedor.

اگر نتوانی سختی‌های زندگی را تحمّل کنی، شخص ضعیفی هستی.

Se enfraqueces no dia da angústia, a tua força é pequena.

از نجات دادن کسی‌که به ناحق محکوم شده است، کوتاهی نکن.

Livra os que estão sendo levados à morte, detém os que vão tropeçando para a matança.

نگو که از ماجرا بی‌خبر بوده‌ای، زیرا خدایی که جان تو را در دست دارد و از دل تو آگاه است، می‌داند که تو از همه‌چیز باخبر بوده‌ای. او هرکسی را مطابق کارهایش جزا می‌دهد.

Se disseres: Eis que não o sabemos; porventura aquele que pesa os corações não o percebe? E aquele que guarda a tua vida não o sabe? E não retribuirá a cada um conforme a sua obra?

فرزندم، همان‌طور که خوردن عسل دهان تو را شیرین می‌کند، کسب حکمت نیز برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی‌که حکمت می‌آموزد، آیندهٔ خوبی در انتظارش می‌باشد و امیدهایش برباد نمی‌رود.

Come mel, filho meu, porque é bom, e do favo de mel, que é doce ao teu paladar.

فرزندم، همان‌طور که خوردن عسل دهان تو را شیرین می‌کند، کسب حکمت نیز برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی‌که حکمت می‌آموزد، آیندهٔ خوبی در انتظارش می‌باشد و امیدهایش برباد نمی‌رود.

Sabe que é assim a sabedoria para a tua alma: se a achares, haverá para ti recompensa, e não será malograda a tua esperança.

مانند بدکاران نباش که منتظر هستند تا خانهٔ مردم درستکار را غارت و ویران کنند،

Não te ponhas de emboscada, ó ímpio, contra a habitação do justo; nem assoles a sua pousada.

زیرا شخص درستکار حتّی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برمی‌خیزد، ولی اشخاص بدکار، گرفتار بلا شده سرنگون می‌گردند.

Porque sete vezes cai o justo, e se levanta; mas os ímpios são derribados pela calamidade.

وقتی دشمنانت دچار مصیبت می‌شوند، خوشحال نشو و هنگامی‌که می‌افتند خوشی نکن،

Quando cair o teu inimigo, não te alegres, e quando tropeçar, não se regozije o teu coração;

زیرا خداوند، این کار تو را می‌بیند و نمی‌پسندد و آنگاه از مجازات آنها دست برمی‌دارد.

para que o Senhor não o veja, e isso seja mau aos seus olhos, e desvie dele, a sua ira.

به‌خاطر مردم بدکار، تشویش نداشته باش و به آنها حسادت نورز،

Não te aflijas por causa dos malfeitores; nem tenhas inveja dos ímpios;

زیرا شخص بدکار، آینده‌ای ندارد و چراغش خاموش می‌شود.

porque o maligno não tem futuro; e a lâmpada dos ímpios se apagará.

فرزندم از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی‌که علیه آنها شورش می‌‌کنند، همدست نشو.

Filho meu, teme ao Senhor, e ao rei; e não te entremetas com os que gostam de mudanças.

زیرا نابودی آنها ناگهانی است و کسی نمی‌داند که خداوند و پادشاه چه بلایی بر سر آنها می‌آورند.

Porque de repente se levantará a sua calamidade; e a ruína deles, quem a conhecerá?

مردان حکیم این سخنان را نیز گفته‌اند: قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند.

Também estes são provérbios dos sábios: Fazer acepção de pessoas no juízo não é bom.

هرکسی که به مجرم بگوید: «تو بی‌گناه هستی»، مورد لعنت و نفرت مردم قرار می‌گیرد.

Aquele que disser ao ímpio: Justo és; os povos o amaldiçoarão, as nações o detestarão;

امّا شخصی که گناهکار را محکوم کند، کامیابی و خوشی نصیبش می‌شود.

mas para os que julgam retamente haverá delícias, e sobre eles virá copiosa bênção.

پاسخ صادقانه نشانهٔ دوستی حقیقی می‌باشد.

O que responde com palavras retas beija os lábios.

اول کسب و کار خود سر و سامان بده، آنگاه خانه و خانواده تشکیل بده.

Prepara os teus trabalhos de fora, apronta bem o teu campo; e depois edifica a tua casa.

برضد همسایه‌ات شهادت دروغ مده و سخنان غلط درباره‌اش بر زبان نیاور.

Não sejas testemunha sem causa contra o teu próximo; e não enganes com os teus lábios.

نگو: «همان بلایی را که بر سر من آورده، بر سر خودش می‌آورم.»

Não digas: Como ele me fez a mim, assim lhe farei a ele; pagarei a cada um segundo a sua obra.

از کنار مزرعهٔ آدم تنبل و تاکستان شخص نادان گذشتم.

Passei junto ao campo do preguiçoso, e junto à vinha do homem falto de entendimento;

در همه‌جا خار روییده بود. علفهای هرزه زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فروریخته بود.

e eis que tudo estava cheio de cardos, e a sua superfície coberta de urtigas, e o seu muro de pedra estava derrubado.

با دیدن این منظره به فکر فرورفتم و این درس را آموختم:

O que tendo eu visto, o considerei; e, vendo-o, recebi instrução.

کسی‌که دست بر روی دست می‌گذارد و پیوسته می‌خوابد،

Um pouco para dormir, um pouco para toscanejar, um pouco para cruzar os braços em repouso;

عاقبت تنگدستی همچون راهزن مسلّحی به سراغش می‌آید.

assim sobrevirá a tua pobreza como um salteador, e a tua necessidade como um homem armado.