Proverbs 30

اینها سخنان آکور، پسر یاقه است، خطاب به ایتیئیل و اوکال: خدایا، خسته و درمانده‌ام، چه چاره کنم؟
Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.
من شعور یک انسان را ندارم.
Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.
من بیشتر شبیه حیوان هستم؛ من شعور یک انسان را ندارم، و دربارهٔ خدا چیزی نمی‌دانم.
I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.
کیست که به آسمان صعود کرد و بر زمین فرود آمد؟ کیست که باد را در مشت خود جمع کرد و آبها را در لباس خود پیچید؟ کیست که حدود زمین را تعیین کرد؟ نام او چیست و پسرش چه نام دارد؟ اگر می‌دانی بگو.
Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?
«خدا به وعدهٔ خود وفا می‌کند. او مانند سپر از کسانی‌که به او توکّل دارند، حمایت می‌کند.
Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.
به کلام او چیزی میافزا، مبادا تو را تنبیه کند و دروغگو شمرده شوی.»
Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.
ای خدا، پیش از اینکه بمیرم، دو چیز از تو می‌خواهم:
Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.
زبان مرا از دروغ گفتن بازدار، و مرا نه فقیر ساز و نه ثروتمند، بلکه روزی مرا به اندازهٔ احتیاجم بده.
Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;
زیرا اگر ثروتمند شوم ممکن است تو را انکار کنم و بگویم: «خداوند کیست؟» و اگر فقیر شوم، شاید دزدی کنم و نام تو را بی‌حرمت سازم.
Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.
هیچ‌وقت از کسی پیش کارفرمایش بدگویی نکن، مبادا تو را لعنت کند و مجرم شوی.
Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.
کسانی هستند که پدر و مادر خود را نفرین می‌کنند.
Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.
اشخاصی هستند که خود را پاک می‌دانند، درحالی‌که آلوده به گناه می‌باشند.
Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.
بسیار کسانی هستند که از چشمانشان کبر و غرور می‌بارد.
Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.
گروهی هستند که دندانهای خود را تیز می‌کنند تا به جان مردم فقیر و محتاج افتاده، آنها را ببلعند.
Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.
در دنیا چهار چیز مانند «زالو» هستند که هرقدر بخورند سیر نمی‌شوند:
Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś.Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.
دنیای مردگان، رحم نازا، زمین خشک و بی‌آب، و آتش شعله‌ور.
Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć.
کسی‌که پدر خود را مسخره و مادر خود را تحقیر کند، زاغها چشمانش را از کاسه بیرون می‌آوردند و لاشخورها بدنش را می‌خورند.
Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.
چهار چیز است که برای من بسیار عجیب است و من آنها را نمی‌فهمم:
Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:
پرواز عقاب در آسمان، خزیدن مار بر صخره، عبور کشتی از دریا، به وجود آمدن عشق بین زن و مرد.
Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.
زن بدکار زنا می‌کند و با بی‌شرمی می‌گوید: «گناهی نکرده‌ام.»
Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.
چهار چیز است که زمین تاب تحمّل آنها را ندارد:
Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:
غلامی که به سلطنت می‌رسد، احمقی که سیر و توانگر شود،
Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;
زن بداخلاقی که شوهر کرده باشد، و کنیزی که جای خانم خانه را می‌گیرد.
Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.
در دنیا چهار حیوان هستند که کوچک می‌باشند، امّا شعورِ بسیار دارند:
Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:
مورچه‌ها: اگر چه ضعیف هستند، امّا در تابستان برای زمستان خوراک ذخیره می‌کنند،
Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;
گورکنها: با آن که ناتوانند، امّا در بین صخره‌ها برای خود لانه می‌سازند،
Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;
ملخها: هر چند رهبری ندارند، ولی در دسته‌های منظّم حرکت می‌کنند،
Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;
و مارمولکها: که می‌توان آنها را با دست گرفت، امّا در قصرهای پادشاهان هم راه دارند.
Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.
چهار موجود هستند که با وقار راه می‌روند:
Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:
شیر که پادشاه حیوانات است و از چیزی نمی‌ترسد،
Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:
طاووس، بُز نر، و پادشاهی که سپاهیانش همراه او هستند.
Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.
اگر از روی حماقت مغرور شده و نقشه‌های پلیدی کشیده‌ای، از این کارهایت دست بکش.
Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.
همچنان‌که از زدن شیر کره به دست می‌آید و از ضربه زدن به بینی خون جاری می‌شود، از برانگیختن خشم نیز نزاع برپا می‌گردد.
Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.