Proverbs 14

زن دانا خانهٔ خود را آباد می‌کند، امّا زن نادان با دست خود خانهٔ خود را خراب می‌سازد.

חכמות נשים בנתה ביתה ואולת בידיה תהרסנו׃

کسانی‌که با صداقت رفتار می‌نمایند، از خداوند می‌ترسند، ولی اشخاص بدکار او را تحقیر می‌کنند.

הולך בישרו ירא יהוה ונלוז דרכיו בוזהו׃

پُر حرفی شخص نادان را به زحمت می‌اندازد، امّا سخنان شخص دانا او را محافظت می‌کند.

בפי אויל חטר גאוה ושפתי חכמים תשמורם׃

اگر گاو نباشد، انبار از غلّه خالی می‌ماند، با نیرو و قوّت گاو محصول فراوان به دست می‌آید.

באין אלפים אבוס בר ורב תבואות בכח שור׃

شاهد امین دروغ نمی‌گوید، امّا از دهان شاهد نادرست دروغ می‌بارد.

עד אמונים לא יכזב ויפיח כזבים עד שקר׃

کسی‌که همه‌چیز را مسخره می‌کند، هرگز نمی‌تواند حکمت را بیابد، ولی شخص عاقل به آسانی آن را به دست می‌آورد.

בקש לץ חכמה ואין ודעת לנבון נקל׃

از مردم نادان دوری کن، زیرا چیزی ندارند که به تو یاد بدهند.

לך מנגד לאיש כסיל ובל ידעת שפתי דעת׃

حکمتِ شخص عاقل راهنمای اوست، امّا حماقتِ افراد نادان باعث گمراهی آنها می‌شود.

חכמת ערום הבין דרכו ואולת כסילים מרמה׃

آدمهای نادان از گناه کردن دست نمی‌کشند، امّا درستکاران رضامندی خدا را می‌خواهند.

אולים יליץ אשם ובין ישרים רצון׃

تنها دل انسان است که تلخی او را احساس می‌کند و در خوشی او نیز کسی جز خودش نمی‌تواند شریک باشد.

לב יודע מרת נפשו ובשמחתו לא יתערב זר׃

خانهٔ مردم بدکار خراب می‌شود، امّا خانهٔ راستان وسعت می‌یابد.

בית רשעים ישמד ואהל ישרים יפריח׃

راهی که فکر می‌‌کنی راست است، ممکن است به مرگ منتهی شود.

יש דרך ישר לפני איש ואחריתה דרכי מות׃

خنده می‌تواند اندوه را پنهان کند، امّا هنگامی‌که خنده تمام شود، درد و اندوه بر جای خود باقی می‌ماند.

גם בשחוק יכאב לב ואחריתה שמחה תוגה׃

آدم خدا نشناس نتیجهٔ کار خود را می‌بیند و شخص نیکو از ثمرهٔ کارهای خود بهره می‌گیرد.

מדרכיו ישבע סוג לב ומעליו איש טוב׃

آدم نادان هر حرفی را باور می‌کند، امّا شخص عاقل سنجیده رفتار می‌نماید.

פתי יאמין לכל דבר וערום יבין לאשרו׃

شخص دانا محتاط است و از خطر دوری می‌کند، ولی آدم نادان از روی غرور، خود را به خطر می‌اندازد.

חכם ירא וסר מרע וכסיל מתעבר ובוטח׃

شخص تندخو کارهای احمقانه می‌کند و آدم حیله‌گر مورد نفرت قرار می‌گیرد.

קצר אפים יעשה אולת ואיש מזמות ישנא׃

حماقت نصیب نادانان می‌شود و حکمت نصیب عاقلان.

נחלו פתאים אולת וערומים יכתרו דעת׃

مردم بدکار عاقبت در برابر اشخاص نیک سر تعظیم فرود می‌آورند و محتاج آنها می‌شوند.

שחו רעים לפני טובים ורשעים על שערי צדיק׃

ثروتمندان دوستان زیاد دارند، امّا شخص فقیر را حتّی همسایه‌هایش نیز تحقیر می‌کنند.

גם לרעהו ישנא רש ואהבי עשיר רבים׃

تحقیر کردن اشخاص فقیر گناه است، خوشا به حال کسی‌که بر آنها ترحّم کند.

בז לרעהו חוטא ומחונן עניים אשריו׃

کسانی‌که نقشه‌های پلید در سر می‌پرورانند، گمراه می‌شوند؛ امّا آنهایی که نیّت خوب دارند، مورد محبّت و اعتماد قرار می‌گیرند.

הלוא יתעו חרשי רע וחסד ואמת חרשי טוב׃

کسی‌که زحمت می‌کشد، منفعت عایدش می‌شود؛ امّا شخصی که فقط حرف می‌زند، فقیر می‌گردد.

בכל עצב יהיה מותר ודבר שפתים אך למחסור׃

ثروت نصیب مردم دانا می‌شود، امّا پاداش اشخاص نادان حماقت آنهاست.

עטרת חכמים עשרם אולת כסילים אולת׃

شاهد امین جان مردم را نجات می‌دهد، امّا شاهد دروغگو به مردم خیانت می‌کند.

מציל נפשות עד אמת ויפח כזבים מרמה׃

کسی‌که از خدا می‌ترسد، تکیه‌گاه مستحکمی ‌دارد و فرزندانش در امان می‌باشند.

ביראת יהוה מבטח עז ולבניו יהיה מחסה׃

خدا‌ترسی چشمهٔ حیات است و انسان را از دامهای مرگ دور نگاه می‌دارد.

יראת יהוה מקור חיים לסור ממקשי מות׃

عظمت یک پادشاه به تعداد مردمی است که بر آنها حکومت می‌کند. پادشاه بدون رعیت نابود می‌شود.

ברב עם הדרת מלך ובאפס לאם מחתת רזון׃

کسی‌که صبر و حوصله دارد، شخص بسیار دانایی است، امّا از آدم تندخو حماقت سرمی‌زند.

ארך אפים רב תבונה וקצר רוח מרים אולת׃

آرامش فکری به بدن سلامتی می‌بخشد، ولی حسادت استخوان را می‌پوساند.

חיי בשרים לב מרפא ורקב עצמות קנאה׃

کسی‌که به فقرا ظلم می‌کند به آفرینندهٔ آنها اهانت کرده است و هر که به مردم مسکین ترحّم می‌نماید، خدا را احترام نموده است.

עשק דל חרף עשהו ומכבדו חנן אביון׃

مردم خداشناس وقتی بمیرند، پناهگاهی خواهند داشت، امّا گناهکاران به وسیلهٔ گناهانشان تباه می‌شوند.

ברעתו ידחה רשע וחסה במותו צדיק׃

اشخاص فهمیده حکمت را در دل خود حفظ می‌کنند، ولی آدمهای نادان از حکمت بهره‌ای ندارند.

בלב נבון תנוח חכמה ובקרב כסילים תודע׃

صداقت مایهٔ سرفرازی یک قوم است و گناه باعث رسوایی آن.

צדקה תרומם גוי וחסד לאמים חטאת׃

پادشاه از خدمتگزاران دانا خشنود می‌شود، امّا کسانی‌که شرارت می‌کنند، مورد غضب او قرار می‌گیرند.

רצון מלך לעבד משכיל ועברתו תהיה מביש׃