Matthew 27

وقتی صبح شد، سران كاهنان و مشایخ قوم در جلسه‌ای تصمیم گرفتند كه چگونه عیسی را به قتل برسانند.

А на сутринта всичките главни свещеници и народни старейшини се съвещаваха против Иисус, за да Го убият.

پس از آن او را دست بسته برده به پیلاطس، فرماندار رومی، تحویل دادند.

И като Го вързаха, Го заведоха и Го предадоха на управителя Пилат Понтийски.

وقتی یهودای خائن دید كه عیسی محكوم شده است، از كار خود پشیمان شد و سی سکّهٔ نقره را به سران كاهنان و مشایخ باز گردانید

Тогава Юда, който Го беше предал, като видя, че беше осъден, се разкая и върна тридесетте сребърника на главните свещеници и старейшините и каза:

و گفت: «من گناه کرده‌ام كه به یک مرد بی‌گناه خیانت كرده، باعث مرگ او شده‌ام.» امّا آنها گفتند: «دیگر به ما مربوط نیست، خودت می‌دانی!»

Съгреших, че предадох невинна кръв. А те казаха: На нас какво ни е от това? Ти гледай.

پس او پولها را در معبد بزرگ روی زمین پرت كرد و بیرون رفته خود را با طناب خفه نمود.

И като хвърли сребърниците в храма, излезе и отиде, и се обеси.

سران كاهنان پول را برداشته گفتند: «نمی‌شود این پول را به بیت‌المال معبد بزرگ ریخت، زیرا خونبهاست.»

А главните свещеници взеха сребърниците и казаха: Не е позволено да ги слагаме в касата на храма, понеже са цена на кръв.

بنابراین پس از مشورت، با آن پول مزرعهٔ کوزه‌گر را خریدند تا برای خارجی‌های مقیم اورشلیم گورستانی داشته باشند.

И като се съветваха, купиха с тях грънчаревата нива, в която да се погребват чужденци.

به این دلیل آن زمین تا به امروز، «مزرعهٔ خون» خوانده می‌شود.

Затова онази нива е наречена и до днес Кръвна нива.

به این وسیله پیشگویی ارمیای نبی تحقّق یافت كه می‌گوید: «آنها آن سی سکّهٔ نقره، یعنی قیمتی را كه قوم اسرائیل برای او تعیین كرده بود، گرفتند

Тогава се изпълни говореното чрез пророк Еремия, който казва: ?И взеха тридесетте сребърника, цената на Оценения, когото оцениха израилевите синове,

و با آن مزرعهٔ کوزه‌گر را خریدند. چنانکه خداوند به من فرموده است.»

и ги дадоха за грънчаревата нива, както ми заповяда Господ.“

در این هنگام عیسی را به حضور فرماندار آوردند. فرماندار از او پرسید: «آیا تو پادشاه یهودیان هستی؟» عیسی فرمود: «همان است كه می‌گویی.»

А Иисус застана пред управителя. И управителят Го попита, като каза: Ти юдейският Цар ли си? А Иисус му каза: Ти казваш.

ولی عیسی به اتّهاماتی كه سران كاهنان و مشایخ به او وارد می‌‌نمودند جوابی نمی‌داد.

И когато Го обвиняваха главните свещеници и старейшините, нищо не отговаряше.

آنگاه پیلاطس به او گفت: «آیا این شهادتهایی را كه علیه تو می‌دهند نمی‌شنوی؟»

Тогава Пилат Му каза: Не чуваш ли за колко неща свидетелстват против Теб?

امّا او حتّی یک كلمه هم جواب نداد. به طوری که فرماندار بسیار تعجّب كرد.

Но Той не му отговори на нито едно нещо, така че управителят се чудеше много.

در زمان عید، رسم فرماندار این بود كه یک زندانی را به میل مردم آزاد می‌ساخت.

А на всеки празник управителят имаше обичай да пуска на множеството един от затворниците, когото биха поискали.

در آن زمان شخص بسیار معروفی به نام باراباس در زندان بود.

А тогава имаха един прочут затворник на име Варава.

وقتی مردم اجتماع كردند، پیلاطس به آنان گفت: «می‌خواهید کدام‌یک از این دو نفر را برایتان آزاد كنم، باراباس یا عیسی معروف به مسیح را؟»

И така, когато се бяха събрали, Пилат им каза: Кого искате да ви пусна: Варава ли, или Иисус, наричан Христос?

زیرا او می‌دانست كه یهودیان از روی حسد عیسی را به او تسلیم کرده‌اند.

Понеже знаеше, че от завист Го предаваха.

هنگامی‌که پیلاطس در دیوانخانه نشسته بود، همسرش پیغامی به این شرح برای او فرستاد: «با آن مرد بی‌گناه كاری نداشته باش، من دیشب به‌خاطر او در خوابهایی كه دیدم، بسیار ناراحت بودم.»

При това, като седеше на съдийския престол, жена му изпрати до него да кажат: Нямай нищо с този Праведник, защото днес много пострадах насън поради Него.

ضمناً سران كاهنان و مشایخ، جمعیّت را تشویق نمودند كه از پیلاطس بخواهند كه باراباس را آزاد سازد و عیسی را اعدام كند.

А главните свещеници и старейшините убедиха множествата да изпросят Варава, а Иисус да убият.

پس وقتی فرماندار از آنها پرسید: «کدام‌یک از این دو نفر را می‌خواهید برایتان آزاد سازم؟» آنها گفتند: «باراباس را.»

Управителят в отговор им каза: Кого от двамата искате да ви пусна? И те казаха: Варава.

پیلاطس پرسید: «پس با عیسی معروف به مسیح چه كنم؟» و آنان یک صدا گفتند: «مصلوبش كن.»

Пилат им каза: Тогава какво да правя с Иисус, наричан Христос? Те всички казаха: Разпъни Го!

پیلاطس سؤال كرده گفت: «چرا؟ چه گناهی كرده است؟» امّا آنان با فریادی بلندتر گفتند: «مصلوبش كن.»

А той каза: Че какво зло е сторил? А те още повече закрещяха, казвайки: Разпъни Го!

وقتی پیلاطس دید كه دیگر فایده‌ای ندارد و ممكن است شورشی ایجاد شود، آب خواست و پیش چشم مردم دستهای خود را شست و گفت: «من از خون این مرد بری هستم! شما مسئولید!»

И така, Пилат, като видя, че никак не помага, а напротив, че се повдига размирие, взе вода, уми си ръцете пред множеството и каза: Аз съм невинен за кръвта на този Праведник. Вие гледайте.

مردم یک صدا فریاد كردند: «خون این مرد به گردن ما و فرزندان ما باشد!»

А целият народ в отговор каза: Кръвта Му да бъде на нас и на децата ни!

پس از آن باراباس را برای آنان آزاد كرد و دستور داد عیسی را تازیانه بزنند و بسپارند تا مصلوب گردد.

Тогава той им пусна Варава, а Иисус би и Го предаде да бъде разпънат.

سربازان پیلاطس عیسی را به حیاط كاخ فرماندار بردند و تمام سربازان به دور او جمع شدند.

После войниците на управителя заведоха Иисус в преторията и събраха около Него цялата дружина.

اول لباس عیسی را در آوردند و ردای ارغوانی رنگی به او پوشانیدند

И като Го съблякоха, Го облякоха в пурпурна мантия.

و تاجی از خار بافته بر سرش نهادند و چوبی به دست او دادند و در برابر او زانو زده به طعنه می‌گفتند: «درود بر پادشاه یهود.»

И сплетоха венец от тръни, който наложиха на главата Му, и сложиха тръстика в дясната Му ръка; и като коленичиха пред Него, Му се подиграваха и викаха: Привет, Царю юдейски!

آنها آب دهان بر او انداخته و با چوبی كه در دستش بود بر سرش می‌زدند.

И като Го заплюваха, взеха тръстиката и Го удряха по главата.

سر انجام از مسخره كردن او دست برداشتند و آن ردا را در آورده لباس خودش را به او پوشانیدند. آنگاه او را بردند تا مصلوب كنند.

И след като Му се подиграха, Му съблякоха мантията и Го облякоха с Неговите дрехи, и Го заведоха да Го разпънат.

در سر راه با مردی قیروانی به نام شمعون روبه‌رو شدند و او را مجبور كردند كه صلیب عیسی را حمل كند.

А на излизане намериха един киринеец на име Симон; него заставиха да носи кръста Му.

وقتی به محلی به نام جلجتا یعنی جمجمه رسیدند،

И като стигнаха на едно място, наречено Голгота, което значи Лобно място,

شراب آمیخته به داروی بیهوش كننده به او دادند، امّا وقتی آن را چشید نخواست بنوشد.

Му дадоха да пие оцет, примесен с жлъчка; но Той, като вкуси, не прие да пие.

آنها او را به صلیب میخكوب كردند. آنگاه لباسهایش را به قید قرعه میان خود تقسیم نمودند

И след като Го разпънаха, си разделиха дрехите Му, като хвърлиха жребий.

و برای پاسداری در آنجا نشستند.

И седнаха там да Го пазят.

جرم او را بر لوحی به این شرح نوشتند: «این است عیسی، پادشاه یهود» و بر بالای سرش نصب كردند.

И поставиха над главата Му обвинението Му, написано така: Този е Иисус, юдейският Цар.

دو راهزن را نیز با او مصلوب كردند، یکی در سمت راست و دیگری در سمت چپ او.

Заедно с Него бяха разпънати и двама разбойници – един отдясно и един отляво.

کسانی‌که از آنجا می‌گذشتند سرهای خود را می‌جنبانیدند و با دشنام به او می‌گفتند:

А минаващите оттам Го хулеха, като клатеха глави и говореха:

«تو كه می‌خواستی معبد بزرگ را خراب کنی و آن را در سه روز از نو بسازی، اگر واقعاً پسر خدا هستی از صلیب پایین بیا و خودت را نجات بده.»

Ти, който разоряваш храма и за три дни пак го съграждаш, спаси Себе Си. Ако си Божи Син, слез от кръста.

همچنین سران كاهنان و علما و مشایخ یهود او را مسخره كرده، می‌گفتند:

Подобно и главните свещеници с книжниците и старейшините Му се подиграваха, казвайки:

«او دیگران را نجات می‌داد، امّا نمی‌تواند خودش را نجات دهد. اگر پادشاه اسرائیل است، حالا از صلیب پایین بیاید و ما به او ایمان خواهیم آورد.

Други е избавил, а пък Себе Си не може да избави! Той е израилевият Цар! Нека слезе сега от кръста и ще повярваме в Него.

او به خدا توکّل داشت و می‌گفت كه فرزند خداست، پس اگر خدا را دوست داشته باشد او را آزاد می‌سازد.»

Упова се на Бога; нека Го избави сега, ако Му е угоден; понеже каза: Божи Син съм.

حتّی راهزنانی هم كه با او مصلوب شده بودند، همین‌طور به او توهین می‌کردند.

Със същия укор Го ругаеха и разпънатите с Него разбойници.

از ظهر تا ساعت سه بعد از ظهر تاریكی تمام زمین را فراگرفت.

А от шестия час тъмнина покриваше цялата земя до деветия час.

نزدیک ساعت سه عیسی با صدای بلند فریاد كرد: «ایلی، ایلی، لما سبقتنی؟» یعنی «خدای من، خدای من، چرا مرا ترک كردی؟»

А около деветия час Иисус извика със силен глас и каза: Или, Или, лама савахтани? — тоест: Боже Мой, Боже Мой, защо си Ме оставил?

بعضی از کسانی‌که آنجا ایستاده بودند این را شنیده گفتند: «الیاس را می‌خواند.»

Някои от стоящите там, като чуха това, казаха: Той вика Илия.

یکی از آنان فوراً دوید و اسفنجی را آورده، در شراب تُرشیده فرو برد و بر نوک چوبی قرار داده، جلوی دهان عیسی برد.

И веднага един от тях се затича, взе гъба, натопи я в оцет и като я надяна на тръстика, Му даде да пие.

امّا دیگران گفتند: «بگذارید ببینیم آیا الیاس می‌آید او را نجات دهد یا نه!»

А другите казваха: Остави! Да видим дали ще дойде Илия да Го избави.

عیسی بار دیگر فریاد بلندی كشید و جان سپرد.

А Иисус, като извика пак със силен глас, предаде дух.

در آن لحظه پردهٔ اندرون مقدّس معبد بزرگ از بالا تا به پایین دو پاره شد و چنان زمین لرزه‌ای شد كه تخته سنگها شكافته

И ето, завесата на храма се раздра на две от горе до долу, земята се разтресе, скалите се разпукаха,

و قبرها باز شدند و بسیاری از مقدّسین كه خفته بودند برخاستند

гробовете се разтвориха и много тела на починали светии бяха възкресени,

و از قبرهای خود بیرون آمده، بعد از رستاخیز عیسی به شهر مقدّس وارد شدند و بسیاری از مردم آنان را دیدند.

които, като излязоха от гробовете след Неговото възкресение, влязоха в светия град и се явиха на мнозина.

وقتی افسر رومی و افراد او كه به پاسداری از عیسی مشغول بودند، زمین لرزه و همهٔ ماجرا را دیدند بسیار ترسیدند و گفتند: «بدون شک این مرد پسر خدا بود.»

А стотникът и онези, които заедно с него пазеха Иисус, като видяха земетресението и това, което стана, много се уплашиха и казаха: Наистина Този беше Син на Бога!

عدّه‌ای از زنها كه عیسی را خدمت می‌کردند و به دنبال او از جلیل آمده بودند در آنجا حضور داشتند و از دور ناظر جریان بودند.

Там бяха още и гледаха отдалеч много жени, които бяха следвали Иисус от Галилея и Му служеха;

در میان آنان مریم مجدلیه، مریم مادر یعقوب و یوسف و مادر پسران زِبدی دیده می‌شدند.

сред тях бяха Мария Магдалена и Мария, майката на Яков и на Йосия, и майката на Зеведеевите синове.

در وقت غروب مردی ثروتمند به نام یوسف كه اهل رامه و یکی از پیروان عیسی بود رسید.

А когато се свечери, дойде един богаташ от Ариматея на име Йосиф, който също беше ученик на Иисус.

او به حضور پیلاطس رفت و تقاضا نمود جسد عیسی به او داده شود. پیلاطس دستور داد كه آن را به او بدهند.

Той дойде при Пилат и поиска тялото на Иисус. Тогава Пилат заповяда да му се даде.

یوسف جسد را برده در پارچهٔ كتانی تازه پیچید

Йосиф, като взе тялото, Го обви с чиста плащаница

و در قبر خود كه تازه از سنگ تراشیده بود، قرار داد و آنگاه سنگ بزرگی در جلوی آن غلطانیده رفت.

и Го положи в своя нов гроб, който беше изсякъл в скалата; и търколи голям камък на входа на гроба и си отиде.

مریم مجدلیه و آن مریم دیگر نیز در آنجا مقابل قبر نشسته بودند.

А там бяха Мария Магдалена и другата Мария, които седяха срещу гроба.

روز بعد، یعنی صبح روز سبت، سران كاهنان و فریسیان به طور دسته جمعی پیش پیلاطس رفته

И на следващия ден, който беше след деня на приготовлението, главните свещеници и фарисеите се събраха при Пилат и казаха:

گفتند: «عالیجناب، ما به‌یاد داریم كه آن گمراه كننده وقتی زنده بود گفت كه من پس از سه روز از نو زنده خواهم شد.

Господарю, спомнихме си, че онзи измамник приживе каза: След три дни ще възкръсна.

پس دستور بفرما تا روز سوم، قبر تحت نظر باشد، وگرنه امكان دارد شاگردان او بیایند و جسد او را بدزدند و آنگاه به مردم بگویند كه او پس از مرگ زنده شده است و به این ترتیب در آخر كار مردم را بیشتر از اول فریب دهند.»

Затова заповядай гробът да се пази здраво до третия ден, да не би учениците Му да дойдат и да Го откраднат, и да кажат на народа: Възкръсна от мъртвите. Така последната измама ще бъде по-лоша от първата.

پیلاطس گفت: «شما می‌توانید نگهبانانی در آنجا بگمارید. بروید و تا آنجا كه ممكن است از آن محافظت كنید.»

Пилат им каза: Вземете стража. Идете и го пазете, както знаете.

پس آنها رفته قبر را مُهر و مُوم كرده، پاسدارانی در آنجا گماردند تا از قبر نگهبانی كنند.

И те отидоха и завардиха гроба, като запечатаха камъка и поставиха стражата.