Matthew 15

tunc accesserunt ad eum ab Hierosolymis scribae et Pharisaei dicentes

در این وقت گروهی از فریسیان و علما از اورشلیم پیش عیسی آمده از او پرسیدند:

quare discipuli tui transgrediuntur traditionem seniorum non enim lavant manus suas cum panem manducant

«چرا شاگردان تو آداب و رسومی را كه از نیاکان ما به ما رسیده است، نادیده می‌گیرند و پیش از خوردن غذا دستهای خود را نمی‌شویند؟»

ipse autem respondens ait illis quare et vos transgredimini mandatum Dei propter traditionem vestram

عیسی به آنان جواب داد: «چرا خود شما برای اینكه آداب و رسوم گذشته خود را حفظ كنید، فرمان الهی را می‌شكنید؟

nam Deus dixit honora patrem et matrem et qui maledixerit patri vel matri morte moriatur

مثلاً خدا فرمود: 'پدر و مادر خود را احترام كن، و هرکس به پدر یا مادر خود ناسزا گوید، باید كشته شود،'

vos autem dicitis quicumque dixerit patri vel matri munus quodcumque est ex me tibi proderit

امّا شما می‌گویید: 'اگر کسی به پدر و مادر خود بگوید كه هرچه باید برای كمک به شما بدهم وقف كار خدا کرده‌ام،

et non honorificabit patrem suum aut matrem et irritum fecistis mandatum Dei propter traditionem vestram

دیگر او مجبور نیست به آنها احترام بگذارد.' شما این‌طور قانون خدا را به‌خاطر آداب و رسوم خود نادیده گرفته‌اید.

hypocritae bene prophetavit de vobis Esaias dicens

ای ریاكاران! اشعیا دربارهٔ شما درست پیشگویی كرد وقتی گفت:

populus hic labiis me honorat cor autem eorum longe est a me

'این قوم با زبان خود، به من احترام می‌گذارند، امّا دلهایشان از من دور است.

sine causa autem colunt me docentes doctrinas mandata hominum

عبادت آنها بیهوده است زیرا اوامر انسانی را به جای احكام الهی تعلیم می‌دهند.'»

et convocatis ad se turbis dixit eis audite et intellegite

آنگاه عیسی مردم را پیش خوانده به ایشان گفت: «به من گوش كنید و این را بدانید

non quod intrat in os coinquinat hominem sed quod procedit ex ore hoc coinquinat hominem

كه انسان به وسیلهٔ آنچه می‌خورد و می‌نوشد ناپاک نمی‌شود، بلكه آن چیزی كه از دهان او بیرون می‌آید، او را ناپاک می‌سازد.»

tunc accedentes discipuli eius dixerunt ei scis quia Pharisaei audito verbo scandalizati sunt

در این وقت شاگردان پیش او آمده گفتند: «آیا می‌دانی فریسیان از آنچه گفته‌ای ناراحت شده‌اند؟»

at ille respondens ait omnis plantatio quam non plantavit Pater meus caelestis eradicabitur

عیسی جواب داد: «هر نهالی كه پدر آسمانی من بر زمین نكاشته باشد، از ریشه كنده خواهد شد.

sinite illos caeci sunt duces caecorum caecus autem si caeco ducatum praestet ambo in foveam cadunt

آنها را به حال خودشان بگذارید، آنها كورانی هستند كه راهنمای كوران دیگر می‌باشند و هرگاه كوری راهنمای كور دیگری باشد، هر دو به چاه خواهند افتاد.»

respondens autem Petrus dixit ei edissere nobis parabolam istam

آنگاه پطرس به عیسی گفت: «معنی این مَثَل را برای ما تعریف كن.»

at ille dixit adhuc et vos sine intellectu estis

عیسی در جواب فرمود: «پس شما هنوز هم این چیزها را درک نمی‌کنید؟

non intellegitis quia omne quod in os intrat in ventrem vadit et in secessum emittitur

آیا نمی‌فهمید كه هرچه از راه دهان وارد بدن شود به معده می‌رود و پس از آن در مَزبَله ریخته می‌شود؟

quae autem procedunt de ore de corde exeunt et ea coinquinant hominem

امّا چیزهایی كه از دهان بیرون می‌آید از دل سرچشمه می‌گیرد و آنهاست كه آدمی را ناپاک می‌سازد،

de corde enim exeunt cogitationes malae homicidia adulteria fornicationes furta falsa testimonia blasphemiae

زیرا افكار پلید، قتل، زنا، فسق، دزدی، شهادت دروغ و افترا از دل سرچشمه می‌گیرند

haec sunt quae coinquinant hominem non lotis autem manibus manducare non coinquinat hominem

و اینهاست، چیزهایی كه آدمی را نجس می‌سازد نه نشستن دستها قبل از غذا.»

et egressus inde Iesus secessit in partes Tyri et Sidonis

آنگاه عیسی آن محل را ترک كرده به نواحی صور و صیدون رفت.

et ecce mulier chananea a finibus illis egressa clamavit dicens ei miserere mei Domine Fili David filia mea male a daemonio vexatur

یک زن كنعانی كه اهل آنجا بود، پیش عیسی آمد و با صدای بلند گفت: «ای آقا، ای فرزند داوود، به من رحم كن، دخترم سخت گرفتار دیو شده است.»

qui non respondit ei verbum et accedentes discipuli eius rogabant eum dicentes dimitte eam quia clamat post nos

امّا عیسی هیچ جوابی به او نداد تا اینكه شاگردان جلو آمدند و از عیسی خواهش كرده گفتند: «او فریادكنان به دنبال ما می‌آید، او را بفرست برود.»

ipse autem respondens ait non sum missus nisi ad oves quae perierunt domus Israhel

عیسی در جواب گفت: «من فقط برای گوسفندان گمشدهٔ قوم اسرائیل فرستاده شده‌ام.»

at illa venit et adoravit eum dicens Domine adiuva me

امّا آن زن جلو آمده پیش پای عیسی به خاک افتاد و فریاد زد: «ای آقا، به من كمک كن.»

qui respondens ait non est bonum sumere panem filiorum et mittere canibus

عیسی در جواب او گفت: «درست نیست كه نان اطفال را برداریم و پیش سگها بیندازیم.»

at illa dixit etiam Domine nam et catelli edunt de micis quae cadunt de mensa dominorum suorum

امّا آن زن جواب داد: «درست است ای آقا، امّا سگها نیز از ریزه‌های غذایی كه از سفرهٔ اربابشان می‌افتد، می‌خورند.»

tunc respondens Iesus ait illi o mulier magna est fides tua fiat tibi sicut vis et sanata est filia illius ex illa hora

عیسی در جواب به او گفت: «ای زن، ایمان تو عظیم است. آرزوی تو بر آورده شود.» و در همان لحظه دخترش شفا یافت.

et cum transisset inde Iesus venit secus mare Galilaeae et ascendens in montem sedebat ibi

عیسی آن محل را ترک كرده و از راه ساحل دریای جلیل به بالای كوهی رفت و در آنجا نشست.

et accesserunt ad eum turbae multae habentes secum mutos clodos caecos debiles et alios multos et proiecerunt eos ad pedes eius et curavit eos

عدّهٔ زیادی از مردم پیش او آمدند و اشخاص چُلاق و كوران، گنگان و لنگان و بیماران دیگر را با خود آورده جلوی پاهای او می‌گذاشتند و او آنها را شفا می‌داد.

ita ut turbae mirarentur videntes mutos loquentes clodos ambulantes caecos videntes et magnificabant Deum Israhel

مردم وقتی گنگان را گویا و اشخاص چُلاق را سالم و شلان را روان و كوران را بینا دیدند، تعجّب كردند و خدای اسرائیل را حمد گفتند.

Iesus autem convocatis discipulis suis dixit misereor turbae quia triduo iam perseverant mecum et non habent quod manducent et dimittere eos ieiunos nolo ne deficiant in via

عیسی شاگردان را پیش خود خوانده به آنان گفت: «دل من برای این مردم می‌سوزد. الآن سه روز است كه آنها با من هستند و دیگر چیزی برای خوردن ندارند. من نمی‌خواهم آنها را گرسنه روانه كنم، چون ممكن است در راه ضعف كنند.»

et dicunt ei discipuli unde ergo nobis in deserto panes tantos ut saturemus turbam tantam

شاگردان در جواب گفتند: «از كجا می‌توانیم در این بیابان نان كافی برای سیر كردن چنین جمعیّتی پیدا كنیم؟»

et ait illis Iesus quot panes habetis at illi dixerunt septem et paucos pisciculos

عیسی پرسید: «چند نان دارید؟» جواب دادند: «هفت نان و چند ماهی كوچک.»

et praecepit turbae ut discumberet super terram

عیسی دستور داد كه مردم روی زمین بنشینند.

et accipiens septem panes et pisces et gratias agens fregit et dedit discipulis suis et discipuli dederunt populo

آنگاه آن هفت نان و ماهیان را گرفت و پس از آنكه خدا را شكر نمود آنها را پاره كرده به شاگردان داد و شاگردان به مردم دادند.

et comederunt omnes et saturati sunt et quod superfuit de fragmentis tulerunt septem sportas plenas

همه خوردند و سیر شدند و از خُرده‌های باقیمانده هفت زنبیل پر شد.

erant autem qui manducaverant quattuor milia hominum extra parvulos et mulieres

غیراز زنها و كودكان چهارهزار مرد از آن خوراک خوردند.

et dimissa turba ascendit in naviculam et venit in fines Magedan

آنگاه عیسی جمعیّت را مرخّص كرد و خود سوار قایق شده و به ناحیه مَجدَل رفت.