Luke 19

et ingressus perambulabat Hiericho

عیسی وارد اریحا شد و از میان شهر می‌گذشت.

et ecce vir nomine Zaccheus et hic erat princeps publicanorum et ipse dives

مردی در‌ آنجا بود به نام زكی، كه سرپرست باجگیران و بسیار ثروتمند بود.

et quaerebat videre Iesum quis esset et non poterat prae turba quia statura pusillus erat

او می‌‌خواست ببیند كه عیسی چه نوع شخصی است، امّا به علّت كوتاهی قامت و ازدحام مردم نمی‌توانست او را ببیند.

et praecurrens ascendit in arborem sycomorum ut videret illum quia inde erat transiturus

پس جلو دوید و از درخت چناری بالا رفت تا او را ببیند، چون قرار بود عیسی از آن راه بگذرد.

et cum venisset ad locum suspiciens Iesus vidit illum et dixit ad eum Zacchee festinans descende quia hodie in domo tua oportet me manere

وقتی عیسی به آن محل رسید به بالا نگاه كرد و فرمود: «ای زكی، زود باش پایین بیا، زیرا باید امروز در خانهٔ تو مهمان باشم.»

et festinans descendit et excepit illum gaudens

او به سرعت پایین آمد و با خوشرویی عیسی را پذیرفت.

et cum viderent omnes murmurabant dicentes quod ad hominem peccatorem devertisset

وقتی مردم این را دیدند زمزمهٔ نارضایی از آنها برخاست. آنها می‌گفتند: «او مهمان یک خطاكار شده است.»

stans autem Zaccheus dixit ad Dominum ecce dimidium bonorum meorum Domine do pauperibus et si quid aliquem defraudavi reddo quadruplum

زكی ایستاد و به عیسی خداوند گفت: «ای آقا، اكنون نصف دارایی خود را به فقرا می‌بخشم و مال هر کسی را كه به ناحق گرفته باشم چهار برابر به او بر می‌گردانم.»

ait Iesus ad eum quia hodie salus domui huic facta est eo quod et ipse filius sit Abrahae

عیسی به او فرمود: «امروز رستگاری به این خانه روی آورده است، چون این مرد هم فرزند ابراهیم است.

venit enim Filius hominis quaerere et salvum facere quod perierat

زیرا پسر انسان آمده است تا گمشده را پیدا كند و نجات دهد.»

haec illis audientibus adiciens dixit parabolam eo quod esset prope Hierusalem et quia existimarent quod confestim regnum Dei manifestaretur

عیسی چون در نزدیكی اورشلیم بود برای کسانی‌که این سخنان را شنیده بودند مَثَلی آورد زیرا آنان تصوّر می‌کردند كه هر لحظه پادشاهی خدا ظاهر خواهد شد.

dixit ergo homo quidam nobilis abiit in regionem longinquam accipere sibi regnum et reverti

او فرمود: «شریف‌زاده‌ای سفر دور و درازی به خارج كرد تا مقام پادشاهی را به دست آورد و بازگردد.

vocatis autem decem servis suis dedit illis decem mnas et ait ad illos negotiamini dum venio

امّا اول ده نفر از غلامانش را احضار كرد و به هر كدام یک سکّهٔ طلا داد و گفت: 'تا بازگشت من با این پول داد و ستد كنید.'

cives autem eius oderant illum et miserunt legationem post illum dicentes nolumus hunc regnare super nos

هموطنانش كه از او دل خوشی نداشتند پشت سر او نمایندگانی فرستادند تا بگویند: 'ما نمی‌خواهیم این مرد بر ما حكومت كند.'

et factum est ut rediret accepto regno et iussit vocari servos quibus dedit pecuniam ut sciret quantum quisque negotiatus esset

پس از مدّتی او با عنوان فرمانروایی بازگشت، دنبال غلامانی كه به آنان پول داده بود فرستاد تا ببیند هر کدام چقدر سود برده است.

venit autem primus dicens domine mna tua decem mnas adquisivit

اولی آمد و گفت: 'ارباب، پول تو ده برابر شده است.'

et ait illi euge bone serve quia in modico fidelis fuisti eris potestatem habens supra decem civitates

جواب داد: 'آفرین، تو غلام خوبی هستی، خودت را در امر بسیار كوچكی درستكار نشان داده‌ای و باید حاكم ده شهر بشوی.'

et alter venit dicens domine mna tua fecit quinque mnas

دومی آمد و گفت: 'ارباب، پول تو پنج برابر شده است.'

et huic ait et tu esto supra quinque civitates

به او هم گفت: 'تو هم حاكم پنج شهر باش.'

et alter venit dicens domine ecce mna tua quam habui repositam in sudario

سومی آمد و گفت: 'ارباب، بفرما، این پول توست. آن را در دستمالی پیچیده كنار گذاشتم.

timui enim te quia homo austeris es tollis quod non posuisti et metis quod non seminasti

از تو می‌ترسیدم چون مرد سختگیری هستی. آنچه را كه اصلاً نگذاشته‌ای بر می‌داری و آنچه را كه نکاشته‌ای درو می‌کنی.'

dicit ei de ore tuo te iudico serve nequam sciebas quod ego austeris homo sum tollens quod non posui et metens quod non seminavi

ارباب جواب داد: 'ای غلام پست نهاد، تو را با حرفهای خودت محكوم می‌کنم. تو كه می‌دانستی من مرد سختگیری هستم كه نگذاشته را بر می‌دارم و نكاشته را درو می‌کنم،

et quare non dedisti pecuniam meam ad mensam et ego veniens cum usuris utique exegissem illud

پس چرا پول مرا به منفعت ندادی تا بتوانم در موقع بازگشت آن را با سودش دریافت كنم؟'

et adstantibus dixit auferte ab illo mnam et date illi qui decem mnas habet

به حاضران گفت: 'پول را از او بگیرید و به غلامی كه ده سکّه دارد بدهید.'

et dixerunt ei domine habet decem mnas

آنها جواب دادند 'امّا ای آقا او كه ده سکّه دارد!'

dico autem vobis quia omni habenti dabitur ab eo autem qui non habet et quod habet auferetur ab eo

او گفت: 'بدانید، هرکه دارد بیشتر به او داده می‌شود و امّا آن کسی‌که ندارد حتّی آنچه را هم كه دارد از دست خواهد داد.

verumtamen inimicos meos illos qui noluerunt me regnare super se adducite huc et interficite ante me

و امّا آن دشمنان من كه نمی‌خواستند بر آنان حكومت نمایم، ایشان را اینجا بیاورید و در حضور من گردن بزنید.'»

et his dictis praecedebat ascendens in Hierosolyma

عیسی این را فرمود و جلوتر از آنها راه اورشلیم را در پیش گرفت.

et factum est cum adpropinquasset ad Bethfage et Bethania ad montem qui vocatur Oliveti misit duos discipulos suos

وقتی‌که به بیت‌فاجی و بیت‌عنیا واقع در كوه زیتون نزدیک شد دو نفر از شاگردان خود را با این دستور روانه كرد:

dicens ite in castellum quod contra est in quod introeuntes invenietis pullum asinae alligatum cui nemo umquam hominum sedit solvite illum et adducite

«به دهكدهٔ روبه‌رو بروید. همین‌که وارد آن بشوید کرّه‌الاغی را در آنجا بسته خواهید دید كه هنوز كسی بر آن سوار نشده است. آن را باز كنید و به اینجا بیاورید.

et si quis vos interrogaverit quare solvitis sic dicetis ei quia Dominus operam eius desiderat

اگر كسی پرسید: 'چرا آن را باز می‌کنید؟' بگویید: 'خداوند آن را لازم دارد.'»

abierunt autem qui missi erant et invenerunt sicut dixit illis stantem pullum

آن دو نفر رفتند و همه‌چیز را همان‌طور كه عیسی گفته بود دیدند.

solventibus autem illis pullum dixerunt domini eius ad illos quid solvitis pullum

وقتی کرّه‌الاغی را باز می‌کردند صاحبانش پرسیدند: 'چرا آن كره را باز می‌کنید؟'

at illi dixerunt quia Dominus eum necessarium habet

جواب دادند: 'خداوند آن را لازم دارد.'

et duxerunt illum ad Iesum et iactantes vestimenta sua supra pullum inposuerunt Iesum

پس کرّه‌الاغی را پیش عیسی آوردند. بعد لباسهای خود را روی کرّه‌الاغی انداختند و عیسی را بر آن سوار كردند

eunte autem illo substernebant vestimenta sua in via

و همین‌طور كه او می‌رفت جاده را با لباسهای خود فرش می‌کردند.

et cum adpropinquaret iam ad descensum montis Oliveti coeperunt omnes turbae discentium gaudentes laudare Deum voce magna super omnibus quas viderant virtutibus

در این هنگام كه او به سرازیری كوه زیتون نزدیک می‌شد تمامی شاگردان با شادی برای همهٔ معجزاتی كه دیده بودند با صدای بلند شروع به حمد و سپاس خدا كردند

dicentes benedictus qui venit rex in nomine Domini pax in caelo et gloria in excelsis

و می‌گفتند: «مبارک باد آن پادشاهی كه به نام خداوند می‌آید! سلامتی در آسمان و جلال در عرش برین باد.»

et quidam Pharisaeorum de turbis dixerunt ad illum magister increpa discipulos tuos

چند نفر فریسی كه در میان مردم بودند به او گفتند: «ای استاد، به شاگردانت دستور بده كه ساكت شوند.»

quibus ipse ait dico vobis quia si hii tacuerint lapides clamabunt

عیسی جواب داد: «بدانید كه اگر اینها ساكت بمانند سنگها به فریاد خواهند آمد.»

et ut adpropinquavit videns civitatem flevit super illam dicens

عیسی به شهر نزدیکتر شد و وقتی شهر از دور دیده شد، گریه کرد

quia si cognovisses et tu et quidem in hac die tua quae ad pacem tibi nunc autem abscondita sunt ab oculis tuis

و گفت: «ای كاش امروز سرچشمهٔ صلح و سلامتی را می‌شناختی. امّا نه، این از چشمان تو پنهان است

quia venient dies in te et circumdabunt te inimici tui vallo et circumdabunt te et coangustabunt te undique

و زمانی خواهد آمد كه دشمنانت علیه تو سنگربندی خواهند كرد و به دور تو حلقه خواهند زد و تو را از همه طرف محاصره خواهند كرد

ad terram prosternent te et filios qui in te sunt et non relinquent in te lapidem super lapidem eo quod non cognoveris tempus visitationis tuae

و تو و ساكنانت را در میان دیوارهایت به خاک خواهند كوبید و در تو، سنگی را روی سنگ دیگر باقی نخواهند گذاشت، چون تو زمانی را که خدا برای نجات تو آمد، درک نكردی.»

et ingressus in templum coepit eicere vendentes in illo et ementes

بعد از آن عیسی وارد معبد بزرگ شد و به بیرون راندن فروشندگان پرداخت و گفت:

dicens illis scriptum est quia domus mea domus orationis est vos autem fecistis illam speluncam latronum

«كتاب خدا می‌فرماید: 'خانهٔ من نمازخانه خواهد بود،' امّا شما آن را كمینگاه دزدان ساخته‌اید.»

et erat docens cotidie in templo principes autem sacerdotum et scribae et principes plebis quaerebant illum perdere

همه‌روزه عیسی در معبد بزرگ تعلیم می‌داد و سران كاهنان و علما سعی می‌كردند كه با كمک رهبران شهر او را از بین ببرند

et non inveniebant quid facerent illi omnis enim populus suspensus erat audiens illum

امّا دیدند كه كاری از دستشان برنمی‌آید چون همهٔ مردم با علاقهٔ زیاد به سخنان او گوش می‌دادند.