Proverbs 24

Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;

Beneide nicht böse Menschen, und laß dich nicht gelüsten, mit ihnen zu sein;

Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.

denn ihr Herz sinnt auf Gewalttat, und ihre Lippen reden Mühsal.

Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.

Durch Weisheit wird ein Haus gebaut, und durch Verstand wird es befestigt;

Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.

und durch Erkenntnis füllen sich die Kammern mit allerlei kostbarem und lieblichem Gut.

Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.

Ein weiser Mann ist stark, und ein Mann von Erkenntnis befestigt seine Kraft.

Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.

Denn mit weiser Überlegung wirst du glücklich Krieg führen, und bei der Ratgeber Menge ist Heil.

Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.

Weisheit ist dem Narren zu hoch, im Tore tut er seinen Mund nicht auf.

Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.

Wer darauf sinnt, Böses zu tun, den nennt man einen Ränkeschmied.

Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.

Das Vorhaben der Narrheit ist die Sünde, und der Spötter ist den Menschen ein Greuel.

Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.

Zeigst du dich schlaff am Tage der Drangsal, so ist deine Kraft gering.

Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.

Errette, die zum Tode geschleppt werden, und die zur Würgung hinwanken, o halte sie zurück!

Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?

Wenn du sprichst: Siehe, wir wußten nichts davon-wird nicht er, der die Herzen wägt, es merken? Und er, der auf deine Seele achthat, es wissen? und er wird dem Menschen vergelten nach seinem Tun.

Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;

Iß Honig, mein Sohn, denn er ist gut, und Honigseim ist deinem Gaumen süß.

Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.

Ebenso betrachte die Weisheit für deine Seele: wenn du sie gefunden hast, so gibt es eine Zukunft, und deine Hoffnung wird nicht vernichtet werden.

Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.

Laure nicht, Gesetzloser, auf die Wohnung des Gerechten, zerstöre nicht seine Lagerstätte.

Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.

Denn der Gerechte fällt siebenmal und steht wieder auf, aber die Gesetzlosen stürzen nieder im Unglück.

Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;

Freue dich nicht über den Fall deines Feindes, und dein Herz frohlocke nicht über seinen Sturz:

Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.

damit Jehova es nicht sehe, und es böse sei in seinen Augen, und er seinen Zorn von ihm abwende.

Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;

Erzürne dich nicht über die Übeltäter, beneide nicht die Gesetzlosen;

Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.

denn für den Bösen wird keine Zukunft sein, die Leuchte der Gesetzlosen wird erlöschen.

Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;

Mein Sohn, fürchte Jehova und den König; mit Aufrührern laß dich nicht ein.

Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?

Denn plötzlich erhebt sich ihr Verderben; und ihrer beider Untergang, wer weiß ihn?

I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.

Auch diese sind von den Weisen: Die Person ansehen im Gericht ist nicht gut.

Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.

Wer zu dem Gesetzlosen spricht: Du bist gerecht, den verfluchen die Völker, den verwünschen die Völkerschaften;

Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.

denen aber, welche gerecht entscheiden, geht es wohl, und über sie kommt Segnung des Guten.

Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.

Die Lippen küßt, wer richtige Antwort gibt.

Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.

Besorge draußen deine Arbeit und bestelle sie dir auf dem Felde; hernach magst du dann dein Haus bauen.

Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.

Werde nicht ohne Ursache Zeuge wider deinen Nächsten; wolltest du denn täuschen mit deinen Lippen?

Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.

Sprich nicht: Wie er mir getan hat, so will ich ihm tun, will dem Manne vergelten nach seinem Werke.

Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;

An dem Acker eines faulen Mannes kam ich vorüber, und an dem Weinberge eines unverständigen Menschen.

A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.

Und siehe, er war ganz mit Disteln überwachsen, seine Fläche war mit Brennesseln bedeckt, und seine steinerne Mauer eingerissen.

Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.

Und ich schaute es, ich richtete mein Herz darauf; ich sah es, empfing Unterweisung:

Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;

Ein wenig Schlaf, ein wenig Schlummer, ein wenig Händefalten, um auszuruhen-

A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.

und deine Armut kommt herangeschritten, und deine Not wie ein gewappneter Mann.