Proverbs 17

Lepszy jest kęs suchego chleba a w pokoju, niżeli pełen dom nabitego bydła ze swarem.

Besser ein trockener Bissen und Friede dabei, als ein Haus voll Opferfleisch mit Zank.

Sługa roztropny będzie panował nad synem, który jest ku hańbie; a między braćmi będzie dzielił dziedzictwo.

Ein einsichtiger Knecht wird über den schändlichen Sohn herrschen, und inmitten der Brüder die Erbschaft teilen.

Tygiel srebra a piec złota doświadcza; ale Pan serc dośwadcza.

Der Schmelztiegel für das Silber, und der Ofen für das Gold; aber Prüfer der Herzen ist Jehova.

Zły pilnuje warg złośliwych, a kłamca słucha języka przewrotnego.

Ein Übeltäter horcht auf die Lippe des Unheils, ein Lügner gibt Gehör der Zunge des Verderbens.

Kto się naśmiewa z ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; a kto się raduje z upadku czyjego, nie ujdzie pomsty.

Wer des Armen spottet, verhöhnt den, der ihn gemacht hat; wer über Unglück sich freut, wird nicht für schuldlos gehalten werden.

Korona starców są synowie synów ich, a ozdoba synów są ojcowie ich.

Kindeskinder sind die Krone der Alten, und der Kinder Schmuck sind ihre Väter.

Nie przystoi mowa poważna głupiemu, dopieroż księciu usta kłamliwe.

Vortreffliche Rede schickt sich nicht für einen gemeinen Menschen; wieviel weniger Lügenrede für einen Edlen!

Jako kamień drogi, tak bywa dar wdzięczny temu, który go bierze; do czegokolwiek zmierzy, zdarzy mu się.

Das Geschenk ist ein Edelstein in den Augen des Empfängers; wohin er sich wendet, gelingt es ihm.

Kto pokrywa przestępstwo, szuka łaski; ale kto wznawia rzeczy, rozłącza przyjaciół.

Wer Liebe sucht, deckt die Übertretung zu; wer aber eine Sache immer wieder anregt, entzweit Vertraute.

Więcej waży gromienie u roztropnego, niżeli sto plag u głupiego.

Ein Verweis dringt bei einem Verständigen tiefer ein, als hundert Schläge bei einem Toren.

Uporny tylko złego szuka, dla tego poseł okrutny będzie nań zesłany.

Der Böse sucht nur Empörung; aber ein grausamer Bote wird gegen ihn gesandt werden.

Lepiej jest człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą osierociałą, niżeli z głupim w głupstwie jego.

Eine Bärin, die der Jungen beraubt ist, begegne einem Manne, aber nicht ein Tor in seiner Narrheit!

Kto oddaje złem za dobre, nie wynijdzie złe z domu jego.

Wer Böses für Gutes vergilt, von dessen Hause wird das Böse nicht weichen.

Kto zaczyna zwadę, jest jako ten, co przekopuje wodę; przetoż niż się zwada rozsili, zaniechaj go.

Der Anfang eines Zankes ist, wie wenn einer Wasser entfesselt; so laß den Streit, ehe er heftig wird.

Kto usprawiedliwia niezbożnego, a winnym czyni sprawiedliwego, oba jednako są obrzydliwością Panu.

Wer den Gesetzlosen rechtfertigt, und wer den Gerechten verdammt, sie alle beide sind Jehova ein Greuel.

Cóż po dostatku w ręku głupiego, ponieważ do nabycia mądrości rozumu nie ma?

Wozu doch Geld in der Hand eines Toren, um Weisheit zu kaufen, da ihm doch der Verstand fehlt?

Wszelkiego czasu miłuje przyjaciel, a w ucisku stawia się jako brat.

Der Freund liebt zu aller Zeit, und als Bruder für die Drangsal wird er geboren.

Człowiek głupi daje rękę, czyniąc rękojemstwo przed twarzą przyjaciela swego.

Ein unverständiger Mensch ist, wer in die Hand einschlägt, wer Bürgschaft leistet gegenüber seinem Nächsten.

Kto miłuje zwadę, miłuje grzech; a kto wynosi usta swe, szuka upadku.

Wer Zank liebt, liebt Übertretung; wer seine Tür hoch macht, sucht Einsturz.

Przewrotny w sercu nie znajduje dobrego; a kto jest przewrotnego języka, wpadnie we złe.

Wer verkehrten Herzens ist, wird das Gute nicht finden; und wer sich mit seiner Zunge windet, wird ins Unglück fallen.

Kto spłodził głupiego, na smutek swój spłodził go, ani się rozweseli ojciec niemądrego.

Wer einen Toren zeugt, dem wird es zum Kummer, und der Vater eines Narren hat keine Freude.

Serce wesołe oczerstwia jako lekarstwo; ale duch sfrasowany wysusza kości.

Ein fröhliches Herz bringt gute Besserung, aber ein zerschlagener Geist vertrocknet das Gebein.

Niezbożny potajemnie dar bierze, aby podwrócił ścieszki sądu.

Der Gesetzlose nimmt ein Geschenk aus dem Busen, um die Pfade des Rechts zu beugen.

Na twarzy roztropnego znać mądrość; ale oczy głupiego aż na kraju ziemi.

Vor dem Angesicht des Verständigen ist Weisheit, aber die Augen des Toren sind am Ende der Erde.

Syn głupi żałością jest ojcu swemu, a gorzkością rodzicielce swojej.

Ein törichter Sohn ist ein Gram für seinen Vater, und Bitterkeit für die, welche ihn geboren.

Zaiste nie dobra, winować sprawiedliwego, albo żeby przełożeni kogo dla cnoty bić mieli.

Auch den Gerechten zu bestrafen, ist nicht gut, Edle zu schlagen um der Geradheit willen.

Kto zawściąga mowy swe, jest umiejętnym; drogiego ducha jest mąż rozumny.

Wer seine Worte zurückhält, besitzt Erkenntnis; und wer kühlen Geistes ist, ist ein verständiger Mann.

Gdy głupi milczy, za mądrego poczytany bywa; a który zatula wargi swoje, za rozumnego.

Auch ein Narr, der schweigt, wird für weise gehalten, für verständig, wer seine Lippen verschließt.