Job 28

Il y a pour l'argent une mine d'où on le fait sortir, Et pour l'or un lieu d'où on l'extrait pour l'affiner;

La arĝento havas lokon, kie oni ĝin elakiras; Kaj la oro havas lokon, kie oni ĝin fandas.

Le fer se tire de la poussière, Et la pierre se fond pour produire l'airain.

La fero estas ricevata el polvo, Kaj el ŝtono oni fandas la kupron.

L'homme fait cesser les ténèbres; Il explore, jusque dans les endroits les plus profonds, Les pierres cachées dans l'obscurité et dans l'ombre de la mort.

Oni faras finon al la mallumo, Kaj rezulte oni trovas la ŝtonojn el grandega mallumo.

Il creuse un puits loin des lieux habités; Ses pieds ne lui sont plus en aide, Et il est suspendu, balancé, loin des humains.

Oni fosas kavon tie, kie oni loĝas; Kaj tie, kie paŝas neniu piedo, ili laboras pendante, forgesitaj de homoj.

La terre, d'où sort le pain, Est bouleversée dans ses entrailles comme par le feu.

La tero, el kiu devenas pano, Estas trafosata sube kvazaŭ per fajro.

Ses pierres contiennent du saphir, Et l'on y trouve de la poudre d'or.

Ĝiaj ŝtonoj estas loko de safiroj, Kaj terbuloj enhavas oron.

L'oiseau de proie n'en connaît pas le sentier, L'oeil du vautour ne l'a point aperçu;

La vojon ne konas rabobirdo, Kaj la okulo de falko ĝin ne vidis.

Les plus fiers animaux ne l'ont point foulé, Le lion n'y a jamais passé.

Ne paŝis sur ĝi sovaĝaj bestoj, Ne iris sur ĝi leono.

L'homme porte sa main sur le roc, Il renverse les montagnes depuis la racine;

Sur rokon oni metas sian manon, Oni renversas montojn de ilia bazo.

Il ouvre des tranchées dans les rochers, Et son oeil contemple tout ce qu'il y a de précieux;

En rokoj oni elhakas riverojn, Kaj ĉion grandvaloran vidis la okulo de homo.

Il arrête l'écoulement des eaux, Et il produit à la lumière ce qui est caché.

Oni haltigas la fluon de riveroj, Kaj kaŝitaĵon oni eltiras al la lumo.

Mais la sagesse, où se trouve-t-elle? Où est la demeure de l'intelligence?

Sed kie oni trovas la saĝon? Kaj kie estas la loko de prudento?

L'homme n'en connaît point le prix; Elle ne se trouve pas dans la terre des vivants.

La homo ne scias ĝian prezon; Kaj ĝi ne estas trovata sur la tero de vivantoj.

L'abîme dit: Elle n'est point en moi; Et la mer dit: Elle n'est point avec moi.

La abismo diras: Ne en mi ĝi estas; La maro diras: Ĝi ne troviĝas ĉe mi.

Elle ne se donne pas contre de l'or pur, Elle ne s'achète pas au poids de l'argent;

Oni ne povas doni por ĝi plej bonan oron, Oni ne pesas arĝenton page por ĝi.

Elle ne se pèse pas contre l'or d'Ophir, Ni contre le précieux onyx, ni contre le saphir;

Oni ne taksas ĝin per oro Ofira, Nek per multekosta onikso kaj safiro.

Elle ne peut se comparer à l'or ni au verre, Elle ne peut s'échanger pour un vase d'or fin.

Ne valoregalas al ĝi oro kaj vitro; Kaj oni ne povas ŝanĝi ĝin kontraŭ vazoj el pura oro.

Le corail et le cristal ne sont rien auprès d'elle: La sagesse vaut plus que les perles.

Koraloj kaj kristalo ne estas atentataj; Kaj posedo de saĝo estas pli valora ol perloj.

La topaze d'Ethiopie n'est point son égale, Et l'or pur n'entre pas en balance avec elle.

Ne valoregalas al ĝi topazo el Etiopujo; Pura oro ne povas esti ĝia prezo.

D'où vient donc la sagesse? Où est la demeure de l'intelligence?

De kie venas la saĝo? Kaj kie estas la loko de prudento?

Elle est cachée aux yeux de tout vivant, Elle est cachée aux oiseaux du ciel.

Kaŝita ĝi estas antaŭ la okuloj de ĉio vivanta, Nevidebla por la birdoj de la ĉielo.

Le gouffre et la mort disent: Nous en avons entendu parler.

La abismo kaj la morto diras: Per niaj oreloj ni aŭdis nur famon pri ĝi.

C'est Dieu qui en sait le chemin, C'est lui qui en connaît la demeure;

Dio komprenas ĝian vojon, Kaj Li scias ĝian lokon;

Car il voit jusqu'aux extrémités de la terre, Il aperçoit tout sous les cieux.

Ĉar Li rigardas ĝis la fino de la tero, Li vidas sub la tuta ĉielo.

Quand il régla le poids du vent, Et qu'il fixa la mesure des eaux,

Kiam Li donis pezon al la vento Kaj aranĝis la akvon laŭmezure,

Quand il donna des lois à la pluie, Et qu'il traça la route de l'éclair et du tonnerre,

Kiam Li starigis leĝon por la pluvo Kaj vojon por la fulmo kaj tondro:

Alors il vit la sagesse et la manifesta, Il en posa les fondements et la mit à l'épreuve.

Tiam Li vidis ĝin kaj anoncis ĝin, Pretigis ĝin kaj esploris ĝin;

Puis il dit à l'homme: Voici, la crainte du Seigneur, c'est la sagesse; S'éloigner du mal, c'est l'intelligence.

Kaj Li diris al la homoj: Vidu, timo antaŭ Dio estas saĝo, Kaj evitado de malbono estas prudento.