Proverbs 1

Ang mga kawikaan ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel:

משלי שלמה בן דוד מלך ישראל׃

Upang umalam ng karunungan at turo; upang bulayin ang mga salita ng pagkaunawa;

לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה׃

Upang tumanggap ng turo sa pantas na paguugali, sa katuwiran, at kahatulan, at karampatan;

לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומישרים׃

Upang magbigay ng katalinuhan sa musmos. Kaalaman at pagbubulay sa kabataan:

לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה׃

Upang marinig ng pantas, at lumago sa ikatututo: at upang tamuhin ng taong may unawa ang magagaling na payo:

ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה׃

Upang umunawa ng kawikaan at ng kahulugan; ng mga salita ng pantas, at ng kanilang malalabong sabi.

להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם׃

Ang takot sa Panginoon ay pasimula ng kaalaman: nguni't ang mangmang ay humahamak sa karunungan at turo.

יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו׃

Anak ko, dinggin mo ang turo ng iyong ama, at huwag mong pabayaan ang kautusan ng iyong ina:

שמע בני מוסר אביך ואל תטש תורת אמך׃

Sapagka't sila'y magiging tali ng biyaya sa iyong ulo, at mga kuwintas sa ligid ng iyong leeg.

כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתיך׃

Anak ko, kung ikaw ay hikayatin ng mga makasalanan, huwag mong tulutan.

בני אם יפתוך חטאים אל תבא׃

Kung kanilang sabihin, sumama ka sa amin, tayo'y magsibakay sa pagbububo ng dugo, tayo'y mangagkubli ng silo na walang anomang kadahilanan sa walang sala;

אם יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם׃

Sila'y lamunin nating buhay na gaya ng Sheol. At buo, na gaya ng nagsibaba sa lungaw;

נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור׃

Tayo'y makakasumpong ng lahat na mahalagang pag-aari, ating pupunuin ang ating mga bahay ng samsam;

כל הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל׃

Ikaw ay makikipagsapalaran sa gitna namin; magkakaroon tayong lahat ng isang supot:

גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו׃

Anak ko, huwag kang lumakad sa daan na kasama nila; pigilin mo ang iyong paa sa kanilang landas:

בני אל תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם׃

Sapagka't ang kanilang mga paa ay nagsisitakbo sa kasamaan, at sila'y nangagmamadali sa pagbububo ng dugo.

כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך דם׃

Sapagka't walang kabuluhang naladlad ang silo, sa paningin ng alin mang ibon:

כי חנם מזרה הרשת בעיני כל בעל כנף׃

At binabakayan ng mga ito ang kanilang sariling dugo, kanilang ipinagkukubli ng silo ang kanilang sariling mga buhay.

והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם׃

Ganyan ang mga lakad ng bawa't sakim sa pakinabang; na nagaalis ng buhay ng mga may-ari niyaon.

כן ארחות כל בצע בצע את נפש בעליו יקח׃

Karunungan ay humihiyaw na malakas sa lansangan; kaniyang inilalakas ang kaniyang tinig sa mga luwal na dako;

חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה׃

Siya'y humihiyaw sa mga pangulong dako na pinaglilipunan; sa pasukan ng mga pintuang-bayan, sa bayan, kaniyang binibigkas ang kaniyang mga salita:

בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר אמריה תאמר׃

Hanggang kailan kayong mga musmos, magsisiibig sa inyong kamusmusan? At ang mga nanunuya ay maliligaya sa panunuya, at ang mga mangmang ay mangagtatanim sa kaalaman?

עד מתי פתים תאהבו פתי ולצים לצון חמדו להם וכסילים ישנאו דעת׃

Magsibalik kayo sa aking saway: narito, aking ibubuhos ang aking espiritu sa inyo.

תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם׃

Sapagka't ako'y tumawag, at kayo'y tumanggi: aking iniunat ang aking kamay, at walang makinig;

יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב׃

Kundi inyong iniuwi sa wala ang buo kong payo, at hindi ninyo inibig ang aking saway:

ותפרעו כל עצתי ותוכחתי לא אביתם׃

Ako naman ay tatawa sa kaarawan ng inyong kasakunaan: ako'y manunuya pagka ang inyong takot ay dumarating;

גם אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם׃

Pagka ang iyong takot ay dumarating na parang bagyo. At ang inyong kasakunaan ay dumarating na parang ipoipo; pagka ang hirap at hapis ay dumating sa inyo.

בבא כשאוה פחדכם ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה׃

Kung magkagayo'y tatawag sila sa akin, nguni't hindi ako sasagot; hahanapin nila akong masikap, nguni't hindi nila ako masusumpungan:

אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני׃

Sapagka't kanilang ipinagtanim ang kaalaman, at hindi pinili ang takot sa Panginoon.

תחת כי שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו׃

Ayaw sila ng aking payo; kanilang hinamak ang buo kong pagsaway:

לא אבו לעצתי נאצו כל תוכחתי׃

Kaya't sila'y magsisikain ng bunga ng kanilang sariling lakad, at mabubusog ng kanilang sariling mga kagagawan.

ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו׃

Sapagka't papatayin sila ng pagtalikod ng musmos, at ang pagkawalang balisa ng mga mangmang ay ang sisira sa kanila.

כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם׃

Nguni't ang nakikinig sa akin ay tatahang tiwasay. At tatahimik na walang takot sa kasamaan.

ושמע לי ישכן בטח ושאנן מפחד רעה׃