Proverbs 31

Ang mga salita ng haring Lemuel; ang sanggunian na itinuro sa kaniya ng kaniyang ina.

Paroles du roi Lemuel. Sentences par lesquelles sa mère l'instruisit.

Ano anak ko? at ano, Oh anak ng aking bahay-bata? At ano, Oh anak ng aking mga panata?

Que te dirai-je, mon fils? que te dirai-je, fils de mes entrailles? Que te dirai-je, mon fils, objet de mes voeux?

Huwag mong ibigay ang iyong kalakasan sa mga babae, o ang iyo mang mga lakad sa lumilipol ng mga hari.

Ne livre pas ta vigueur aux femmes, Et tes voies à celles qui perdent les rois.

Hindi sa mga hari, Oh Lemuel, hindi sa mga hari ang paginom ng alak; ni sa mga pangulo man, na magsabi, saan nandoon ang matapang na alak?

Ce n'est point aux rois, Lemuel, Ce n'est point aux rois de boire du vin, Ni aux princes de rechercher des liqueurs fortes,

Baka sila'y uminom, at makalimotan ang kautusan, at humamak ng kahatulan sa sinomang nagdadalamhati.

De peur qu'en buvant ils n'oublient la loi, Et ne méconnaissent les droits de tous les malheureux.

Bigyan mo ng matapang na inumin siya na handang manaw, at ng alak ang mapanglaw na loob.

Donnez des liqueurs fortes à celui qui périt, Et du vin à celui qui a l'amertume dans l'âme;

Uminom siya at limutin niya ang kaniyang kahirapan, at huwag nang alalahanin pa ang kaniyang karalitaan.

Qu'il boive et oublie sa pauvreté, Et qu'il ne se souvienne plus de ses peines.

Bukhin mo ang iyong bibig sa pipi, sa bagay ng lahat ng naiwang walang kandili.

Ouvre ta bouche pour le muet, Pour la cause de tous les délaissés.

Bukhin mo ang iyong bibig, humatol ka ng katuwiran, at mangasiwa ka ng kahatulan sa dukha at mapagkailangan.

Ouvre ta bouche, juge avec justice, Et défends le malheureux et l'indigent.

Isang mabait na babae sinong makakasumpong? Sapagka't ang kaniyang halaga ay higit na makapupo kay sa mga rubi.

Qui peut trouver une femme vertueuse? Elle a bien plus de valeur que les perles.

Ang puso ng kaniyang asawa ay tumitiwala sa kaniya, at siya'y hindi kukulangin ng pakinabang.

Le coeur de son mari a confiance en elle, Et les produits ne lui feront pas défaut.

Gumagawa siya ng mabuti sa kaniya at hindi kasamaan lahat ng mga kaarawan ng kaniyang buhay.

Elle lui fait du bien, et non du mal, Tous les jours de sa vie.

Siya'y humahanap ng balahibo ng tupa at lino, at gumagawang kusa ng kaniyang mga kamay.

Elle se procure de la laine et du lin, Et travaille d'une main joyeuse.

Siya'y parang mga sasakyang dagat ng kalakal; nagdadala siya ng kaniyang pagkain mula sa malayo.

Elle est comme un navire marchand, Elle amène son pain de loin.

Siya'y bumabangon naman samantalang gabi pa, at nagbibigay ng pagkain sa kaniyang sangbahayan, at ng kanilang gawain sa kaniyang alilang babae.

Elle se lève lorsqu'il est encore nuit, Et elle donne la nourriture à sa maison Et la tâche à ses servantes.

Kaniyang minamasdan ang bukid at binibili: sa pamamagitan ng kaniyang kamay ay nagtatanim siya ng ubasan.

Elle pense à un champ, et elle l'acquiert; Du fruit de son travail elle plante une vigne.

Binibigkisan niya ang kaniyang mga balakang ng kalakasan, at nagpapalakas ng kaniyang mga bisig.

Elle ceint de force ses reins, Et elle affermit ses bras.

Kaniyang namamalas na ang kaniyang kalakal ay makikinabang: ang kaniyang ilaw ay hindi namamatay sa gabi.

Elle sent que ce qu'elle gagne est bon; Sa lampe ne s'éteint point pendant la nuit.

Kaniyang itinangan ang kaniyang mga kamay sa panulid, at ang kaniyang mga kamay ay humahawak ng panghabi.

Elle met la main à la quenouille, Et ses doigts tiennent le fuseau.

Iginagawad niya ang kaniyang kamay sa dukha: Oo, iniaabot niya ang kaniyang mga kamay sa mapagkailangan.

Elle tend la main au malheureux, Elle tend la main à l'indigent.

Hindi niya ikinatatakot ang kaniyang sangbahayan sa niebe; sapagka't ang boo niyang sangbahayan ay nakapanamit ng mapulang mapula.

Elle ne craint pas la neige pour sa maison, Car toute sa maison est vêtue de cramoisi.

Gumagawa siya sa ganang kaniya ng mga unang may burda; ang kaniyang pananamit ay mainam na kayong lino at ng kayong kulay ube.

Elle se fait des couvertures, Elle a des vêtements de fin lin et de pourpre.

Ang kaniyang asawa ay kilala sa mga pintuang-bayan, pagka siya'y nauupo sa kasamahan ng mga matanda ng lupain.

Son mari est considéré aux portes, Lorsqu'il siège avec les anciens du pays.

Gumagawa siya ng mga kasuutang kayong lino at ipinagbibili; at nagbibigay ng mga pamigkis sa mga mangangalakal.

Elle fait des chemises, et les vend, Et elle livre des ceintures au marchand.

Kalakasan at kamahalan ay siyang kaniyang suot. At kaniyang tinatawanan ang panahong darating.

Elle est revêtue de force et de gloire, Et elle se rit de l'avenir.

Binubuka niya ang kaniyang bibig na may karunungan; at ang kautusan ng kagandahang-loob ay nasa kaniyang dila.

Elle ouvre la bouche avec sagesse, Et des instructions aimables sont sur sa langue.

Kaniyang tinitignang mabuti ang mga lakad ng kaniyang sangbahayan, at hindi kumakain ng tinapay ng katamaran.

Elle veille sur ce qui se passe dans sa maison, Et elle ne mange pas le pain de paresse.

Nagsisibangon ang kaniyang mga anak, at tinatawag siyang mapalad; gayon din ang kaniyang asawa, at pinupuri siya niya, na sinasabi:

Ses fils se lèvent, et la disent heureuse; Son mari se lève, et lui donne des louanges:

Maraming anak na babae ay nagsisigawang may kabaitan, nguni't ikaw, ay humihigit sa kanilang lahat.

Plusieurs filles ont une conduite vertueuse; Mais toi, tu les surpasses toutes.

Ang lingap ay magdaraya, at ang kagandahan ay walang kabuluhan: nguni't ang babae na natatakot sa Panginoon, ay siya'y pupurihin.

La grâce est trompeuse, et la beauté est vaine; La femme qui craint l'Eternel est celle qui sera louée.

Bigyan ninyo siya ng bunga ng kaniyang mga kamay; at purihin siya ng kaniyang mga gawa sa mga pintuang-bayan.

Récompensez-la du fruit de son travail, Et qu'aux portes ses oeuvres la louent.