Proverbs 31

Te są słowa Lemuela króla, i zebranie mów, któremi go ćwiczyła matka jego.

The words of king Lemuel, the prophecy that his mother taught him.

Cóż rzekę, synu mój? cóż rzekę, synu żywota mego? i cóż rzekę, synu ślubów moich?

What, my son? and what, the son of my womb? and what, the son of my vows?

Nie dawaj niewiastom siły twojej, ani dróg twoich tym, którzy do zginienia królów przywodzą.

Give not thy strength unto women, nor thy ways to that which destroyeth kings.

Nie królom, o Lemuelu! nie królom należy pić wino, a nie panom bawić się napojem mocnym;

It is not for kings, O Lemuel, it is not for kings to drink wine; nor for princes strong drink:

By snać pijąc nie zapomniał na ustawy, a nie odmienił spraw wszystkich ludzi uciśnionych.

Lest they drink, and forget the law, and pervert the judgment of any of the afflicted.

Dajcie napój mocny ginącemu, a wino tym, którzy są ducha sfrasowanego.

Give strong drink unto him that is ready to perish, and wine unto those that be of heavy hearts.

Niech się napije, a zapomni ubóstwa swego, a na utrapienie swoje niech więcej nie wspomni.

Let him drink, and forget his poverty, and remember his misery no more.

Otwórz usta swe za niemym w sprawie wszystkich osądzonych na śmierć.

Open thy mouth for the dumb in the cause of all such as are appointed to destruction.

Otwórz usta swe, sądź sprawiedliwie, a podejmij się sprawy ubogiego i nędznego.

Open thy mouth, judge righteously, and plead the cause of the poor and needy.

Któż znajdzie niewiastę stateczną, gdyż nad perły daleko większa jest cena jej?

Who can find a virtuous woman? for her price is far above rubies.

Serce męża jej ufa jej, a na korzyściach schodzić mu nie będzie.

The heart of her husband doth safely trust in her, so that he shall have no need of spoil.

Dobrze mu czyni,a nie źle, po wszystkie dni żywota swego.

She will do him good and not evil all the days of her life.

Szuka wełny i lnu, a pracuje ochotnie rękami swemi.

She seeketh wool, and flax, and worketh willingly with her hands.

Podobna jest okrętom kupieckim; z daleka przywodzi żywność swoję.

She is like the merchants' ships; she bringeth her food from afar.

I wstaje bardzo rano, a daje pokarm czeladzi swej, a obrok słuszny dziewkom swym.

She riseth also while it is yet night, and giveth meat to her household, and a portion to her maidens.

Obmyśla rolę, i ujmuje ją; z zarobku rąk swoich szczepi winnice.

She considereth a field, and buyeth it: with the fruit of her hands she planteth a vineyard.

Przepasuje mocą biodra swe, a posila ramiona swoje.

She girdeth her loins with strength, and strengtheneth her arms.

Doświadcza, że jest dobra skrzętność jej, a nie gaśnie w nocy pochodnia jej.

She perceiveth that her merchandise is good: her candle goeth not out by night.

Ręce swoje obraca do kądzieli, a palcami swemi trzyma wrzeciono.

She layeth her hands to the spindle, and her hands hold the distaff.

Rękę swą otwiera ubogiemu, a ręce swoje wyciąga ku nędznemu.

She stretcheth out her hand to the poor; yea, she reacheth forth her hands to the needy.

Nie boi się o czeladź swoję czasu śniegu; albowiem wszystka czeladź jej obłoczy się w szatę dwoistą.

She is not afraid of the snow for her household: for all her household are clothed with scarlet.

Kobierce sobie robi; płótno subtelne i szarłat jest odzieniem jej.

She maketh herself coverings of tapestry; her clothing is silk and purple.

Znaczny jest w bramach mąż jej, gdy siedzi między starszymi ziemi.

Her husband is known in the gates, when he sitteth among the elders of the land.

Płótno robi, i sprzedaje, także pasy sprzedaje kupcowi.

She maketh fine linen, and selleth it; and delivereth girdles unto the merchant.

Moc i przystojność jest odzieniem jej; nie frasuje się o czasy przyszłe.

Strength and honour are her clothing; and she shall rejoice in time to come.

Mądrze otwiera usta swe, a nauka miłosierdzia jest na języku jej.

She openeth her mouth with wisdom; and in her tongue is the law of kindness.

Dogląda rządu w domu swym, a chleba próżnując nie je.

She looketh well to the ways of her household, and eateth not the bread of idleness.

Powstawszy synowie jej błogosławią jej; także i mąż jej chwali ją,

Her children arise up, and call her blessed; her husband also, and he praiseth her.

Mówiąc: Wiele niewiast grzecznie sobie poczynały; ale je ty przechodzisz wszystkie.

Many daughters have done virtuously, but thou excellest them all.

Omylna jest wdzięczność, i marna piękność; ale niewiasta, która się Pana boi, ta pochwały godna.

Favour is deceitful, and beauty is vain: but a woman that feareth the LORD, she shall be praised.

Dajcie jej z owocu ręku jej, a niechaj ją chwalą w bramach uczynki jej.

Give her of the fruit of her hands; and let her own works praise her in the gates.